Aγαύη, συμβουλές φροντίδας για το φυτό αθάνατος
Η αγαύη, γνωστή στη χώρα μας και ως φυτό αθάνατος, είναι ένα εντυπωσιακό και εξαιρετικά ανθεκτικό που κατάγεται από το Μεξικό και την κεντρική Αμερική. Χάρη στην επιβλητική της όψη και την αντοχή της στην ξηρασία, η αγαύη είναι γνωστή σε όλο τον κόσμο. Στη χώρα μας συναντάται παραδοσιακά και με το όνομα “αθάνατος” που αναφέρεται στην μακροζωία του φυτού.
Τα φύλλα της αγαύης είναι στενόμακρα, δερματώδη και θυμίζουν λόγχες που φυτρώνουν σε κυκλική διάταξη από τη βάση του φυτού, σε μορφή ροζέτας όπως τη χαρακτηρίζουν οι βοτανολόγοι. Οι άκρες των φύλλων της αγαύης συνήθως φέρουν σκληρά αγκάθια, όπως και το που ανήκει στην ίδια οικογένεια φυτών. Τα αγκάθια αναπτύσσονται ως φυσικός μηχανισμός προστασίας του φυτού από διάφορα ζώα που θα την κατανάλωναν ως τροφή.
Εκτός από την καλλωπιστική της χρήση, η αγαύη χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο ζάχαρης, καθώς έχει γλυκιά γεύση και είναι πλούσια σε βιταμίνες. Ιδιαίτερα γνωστό είναι και το σιρόπι που παρασκευάζεται από το φυτό. Στο Μεξικό, η αγαύη αποτελεί τη βασική πρώτη ύλη σε παραδοσιακά αλκοολούχα ποτά, μεταξύ των οποίων και η διάσημη μεξικάνικη τεκίλα που παρασκευάζεται από την μπλε αγαύη.
Το φυτό της αγαύης αποτελεί εξαιρετική επιλογή για όσους ψάχνουν , καθώς επίσης . Η αγαύη μπορεί να φυτευτεί σε , αλλά και ως μεμονωμένο φυτό στον κήπο ή σε γλάστρα στην αυλή και στο μπαλκόνι.
Ας δούμε αναλυτικά ποια είδη αγαύης μπορούμε να φυτέψουμε, μαζί με χρήσιμες συμβουλές για τη φροντίδα τους, ώστε να απολαμβάνουμε τη μεγαλοπρέπεια της αγαύης στον κήπο μας.
Υπάρχουν πολλά είδη και ποικιλίες αγαύης για να φυτέψουμε στον κήπο μας. Οι γνωστότερες και πιο ενδιαφέρουσες ποικιλίες που αξίζει να γνωρίζουμε είναι οι εξής:
H αγαύη προτιμά σημεία που διαθέτουν από υψηλή ηλιοφάνεια καθώς δεν έχει πρόβλημα με τις έντονες ακτίνες του ήλιου. Είναι πολύ ανθεκτική στις υψηλές θερμοκρασίες και στην ξηρασία του καύσωνα που δεν καθηλώνουν την ανάπτυξη της. Αξίζει να αναφέρουμε ότι ορισμένα είδη αγαύης είναι αρκετά ανθεκτικά και στις χαμηλές θερμοκρασίες. Μόνο σε συνθήκες έντονης παγωνιάς, όταν θερμοκρασία κατεβαίνει κάτω από -10°C, ίσως εμφανιστούν εγκαύματα στο φύλλωμα της.
Μπορούμε να φυτέψουμε την αγαύη σε οποιαδήποτε έδαφος, ακόμα και στο πιο φτωχό και άγονο, αρκεί να έχει καλή αποστράγγιση. Η αγαύη παρουσιάζει πολύ καλή ανάπτυξη και σε ασβεστώδη εδάφη, ενώ είναι αρκετά ανθεκτική και στην αλατότητα του εδάφους. Για αυτό άλλωστε, μπορούμε να φυτέψουμε την αγαύη σε παραθαλάσσιες περιοχές, χωρίς κανένα πρόβλημα.
Η αγαύη μπορεί να φυτευτεί σε γλάστρα στο μπαλκόνι ή στην αυλή μας, ωστόσο χρειάζεται προσοχή στο σημείο που θα την τοποθετήσουμε. Λόγω της ανάπτυξης της που πολλές φορές φτάνει σε πλάτος 2-3 μέτρων, καθώς και των αγκαθιών της στα φύλλα, θα χρειαστεί αρκετό χώρο για να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια των μικρών παιδιών αλλά και ενηλίκων. Σχετικά με τη θέση της γλάστρας στο μπαλκόνι, μπορούμε να την τοποθετήσουμε σε σημεία με νότιο, δυτικό ή ανατολικό προσανατολισμό.
Η αγαύη δεν αναπτύσσει βαθύ ριζικό σύστημα και για την φύτευση της επιλέγουμε γλάστρα που είναι σχετικά ρηχή αλλά αρκετά πλατιά για να αναπτυχθούν αρκετά τα φύλλα της σε μορφή ροζέτας. Σίγουρα, η γλάστρα θα πρέπει να διαθέτει ύψος 20 εκατοστών και πλάτος τουλάχιστον 30 εκατοστά, ενώ μετά από 2 χρόνια θα χρειαστεί .
Για να γεμίσουμε τη γλάστρα της αγαύης, χρησιμοποιούμε ειδικό για κάκτους και παχύφυτα που βοηθά στην απομάκρυνση του νερού που περισσεύει κατά το πότισμα. Συμπληρωματικά, μπορούμε να βάλουμε μία στρώση χαλικιών στη βάση της γλάστρας για να εξασφαλίσουμε καλύτερη αποστράγγιση.
Η αγαύη είναι πολύ ανθεκτική στην ξηρασία και μπορεί να αντέξει για αρκετές εβδομάδες χωρίς , αν και σταδιακά θα αφυδατωθεί σε αυτές τις συνθήκες χωρίς όμως να ξεραθεί. Ποτίζουμε την αγαύη, μία φορά κάθε δύο εβδομάδες την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού και μία φορά την εβδομάδα την ζεστή περίοδο του καλοκαιριού.
Σε συνθήκες υπερβολικού ποτίσματος και κακής αποστράγγισης, μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα στη ρίζα της αγαύης και να εμφανιστούν σαπίσματα. Είναι σημαντικό λοιπόν να ποτίζουμε μόνο όταν διαπιστώσουμε ότι έχει ξεραθεί εντελώς το χώμα στη γλάστρα.
Η αγαύη επιβιώνει χωρίς λίπασμα ακόμα και στα πιο άγονα εδάφη. Αν έχουμε φυτέψει την αγαύη στον κήπο μας, μπορούμε να προσθέσουμε πλήρες κοκκώδες λίπασμα στις αρχές της άνοιξης και στις αρχές του φθινοπώρου για να ενισχύσουμε την ανάπτυξή της.
Για αγαύες που έχουμε φυτέψει σε γλάστρα στην αυλή ή στο μπαλκόνι μας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ειδικά λιπάσματα για . Σε αυτή την περίπτωση, προσθέτουμε κατάλληλο υγρό λίπασμα στις γλάστρες της αγαύης, μία φορά το μήνα, από τα μέσα της άνοιξης ως τις αρχές του φθινοπώρου.
Η αγαύη είναι αρκετά ανθεκτική σε ασθένειες και έντομα και δεν χρειάζεται προληπτική αντιμετώπιση. Η αγαύη μπορεί να προσβληθεί από διάφορα σκαθάρια που προσβάλλουν την καρδιά του φυτού και λιγότερο από έντομα όπως η και τα που μπορεί να εμφανιστούν στην βάση των φύλλων. Για την αντιμετώπιση των εντόμων, ψεκάζουμε με βιολογικά σκευάσματα θερινού πολτού και .
Επίσης, ένα σημαντικό πρόβλημα για τα φυτά αγαύης, ειδικά για τα πιο νεαρά φυτά που έχουν πιο τρυφερό φύλλωμα, είναι και τα σαλιγκάρια που μπορούν δημιουργήσουν φαγώματα σε διάφορα σημεία στα φύλλα της αγαύης. Για την ένας αποτελεσματικός τρόπος είναι να ρίξουμε γύρω από τη ρίζα του φυτού.
Μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα φυτά αγαύης με σπόρο, ωστόσο η διαδικασία αυτή απαιτεί πολύ χρόνο, καθώς το φυτό της αγαύης χρειάζεται αρκετά χρόνια για να ανθίσει και να μας δώσει σπόρο.
Ο πιο απλός, εύκολος και γρήγορος τρόπος για να φτιάξουμε τα δικά μας φυτά αγαύης είναι με την μέθοδο του πολλαπλασιασμού με παραφυάδες. Την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού, η αγαύη βγάζει μικρές παραφυάδες γύρω από τη ρίζα του φυτού. Ουσιαστικά, πρόκειται για νέα φυτά αγαύης που μοιράζονται το ριζικό του σύστημα με το μητρικό φυτό.
Όταν η παραφυάδα αποκτήσει μήκος 5-10 εκατοστών, μπορούμε να την απομακρύνουμε από το αρχικό φυτό χρησιμοποιώντας ένα κοφτερό μαχαίρι, κόβοντας ένα μικρό μέρος από τη ρίζα έτσι ώστε το καινούριο φυτό της αγαύης να αναπτύξει το δικό του ριζικό σύστημα.
Αφήνουμε την παραφυάδα σε ένα δροσερό σημείο για 4-5 μέρες μέχρι να ξεραθεί η τομή του και στη συνέχεια την φυτεύουμε σε γλαστράκι φυτωρίου χρησιμοποιώντας ειδικό φυτόχωμα για κάκτους και παχύφυτα που διαθέτει καλή αποστράγγιση. Διατηρούμε την παραφυάδα σε δροσερό σκιερό περιβάλλον και ποτίζουμε μία εβδομάδα μετά την μεταφύτευση. Μετά από 5-6 εβδομάδες, μπορούμε να μεταφυτεύσουμε το καινούριο φυτό αγαύης σε μεγαλύτερη γλάστρα ή στην οριστική του θέση.
Τα περισσότερα είδη αγαύης ανθίζουν μόνο μία φορά, αρκετά χρόνια μετά τη φύτευσή τους, και στη συνέχεια πεθαίνουν. Κατά την ανθοφορία, σχηματίζουν ένα μεγάλο και πολύ δυνατό ανθοφόρο βλαστό που ανάλογα το είδος της αγαύης μπορεί να φτάσει σε ύψος 10 μέτρων. Εκτός από τους σπόρους που δημιουργούν, σχηματίζονται γύρω τους και αρκετές παραφυάδες που σταδιακά αναπτύσσονται σε καινούρια φυτά αγαύης.