Ποια υλικά βάζουμε στο κόμποστ και στον κομποστοποιητή
Τι μπαίνει και τι δεν μπαίνει στο κόμποστ και στον κομποστοποιητή;
Όσοι έχουμε ασχοληθεί με το κόμποστ γνωρίζουμε από την εμπειρία μας ότι το κόμποστ είναι καλό για εμάς τους ίδιους (μας προσφέρει προσωπική – ηθική ικανοποίηση), τον κήπο μας και τον πλανήτη μας.
Μπορούμε να συνδράμουμε στην βελτίωση του πλανήτη μας, μειώνοντας το οικολογικό μας αποτύπωμα, χωρίς να παιδευτούμε σχεδόν καθόλου.
Το αποτέλεσμα της διαδικασίας αυτής μας συναρπάζει. Χρησιμοποιούμε το αφράτο σκούρο καφέ κόμποστ που είναι πλούσιο σε οργανική ουσία απευθείας στα φυτά εξωτερικού ή εσωτερικού χώρου.
Το κόμποστ είναι ένα πλήρες και φυσικό υλικό κατάλληλο για τη θρέψη των φυτών μας και την βελτίωση της ποιότητας του εδάφους.
Η κομποστοποίηση ολοκληρώνει τον κύκλο των οργανικών ουσιών στη φύση!
Όταν χρησιμοποιούμε κόμποστ στο λαχανόκηπο στις ντομάτες, τις μελιτζάνες ή τις πιπεριές μας στην ζαρντινιέρα ή στο έδαφος, το κόμποστ αυτό τρέφει τα λαχανικά μας που με τη σειρά του μας τρέφουν. Έτσι ο κύκλος των στοιχείων στη φυση δεν σταματά και τα συστατικά ανακυκλωνονται προς όφελος του οικολογικού συστήματος.
Με τη σειρά τους τα φυτικά υπολείμματα από την κατανάλωση των τροφών ρίχνονται ξανά στον κάδος για κόμποστ με σκοπό να δώσουν νέο, αφράτο, πλούσιο σε οργανικά στοιχεία λίπασμα. Στην διαδικασία για την παραγωγή κόμποστ τίποτα δεν μένει αναξιοποίητο.
Ξεκινώντας μέσα από την οικογένεια η διαδικασία της παραγωγής κόμποστ (κομποστοποίησης) γίνεται συνήθεια και περνάει σαν μια αξιόλογη και θετική οικιακή δραστηριότητα από τους γονείς στα παιδιά.
Τι ρίχνουμε στο κόμποστ; Ποιά τρόφιμα (οργανικά) μπαίνουν στο κόμποστ και στον κομποστοποιητή.
Η ερώτηση που μας έρχεται απευθείας στο νου όταν ξεκινάμε την παραγωγή κόμποστ είναι ποια υπολείμματα τροφών ρίχνουμε στο κόμποστ. Τα οργανικά προϊόντα – υλικά από την κουζίνα μας – που ρίχνουμε στο κόμποστ συνοψίζονται στην παρακάτω λίστα.
- Όλα τα τμήματα λαχανικών και φρούτων (ακόμα και πολτοποιημένα)
- Δημητριακά
- Όσπρια και ρύζι (ωμά ή μαγειρεμένα)
- Κατακάθια και φίλτρα καφέ
- φακελάκια τσαγιού
- Τρόφιμα και μπαχαρικά που έχουν λήξει
- Τσόφλια αυγών και ξηρών καρπών
- Χαρτί κουζίνας
- Υπολείμματα κοπής χλοοταπήτων
- Φύλλα
- Κλαδιά και φλοιοί θάμνων και δέντρων
- Ρίζες
- Μαραμένα άνθη
- Πριονίδια
- Κοπριά φυτοφάγων ζώων
Παραγωγή κόμποστ από γαιοσκώληκα. Εάν κάνουμε παραγωγή κόμποστ από γαιοσκώληκα δεν ρίχνουμε στον κάδο τροφές από εσπεριδοειδή (λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια) καθώς και τροφές από κρεμμύδι.
Τι δεν βάζουμε στο κόμποστ; Ποιά τρόφιμα (οργανικά) ΔΕΝ μπαίνουν στο κόμποστ και στον κομποστοποιητή.
Αντίστοιχα, υπάρχουν ομάδες τροφίμων ή οργανικών απορριμμάτων (υπολειμμάτων) που δεν πρέπει να μπαίνουν στο κόμποστ και στον κομποστοποιητή.
- Κρέας ή υπολείμματα από κρέας όπως λίπος, κόκαλα και πέτσες
- Ψάρια
- Γαλακτοκομικά προϊόντα (τυρί, γιαούρτι, βούτυρο, κρέμες)
- Λάδι και λίπος (και μαγειρεμένα φαγητά με λάδι)
- Αυγά (εκτός από τα τσόφλια)
- Χημικά προϊόντα καθαρισμού
- Υλικά ανακύκλωσης (πλαστικά, μεταλλικά, αλουμινόχαρτο, γυαλιά)
- Ιλουστρασιόν και χρωματιστά χαρτιά
- Υφάσματα
- Βρεφικές πάνες και είδη ατομικής υγιεινής
- Στάχτη
- Επεξεργασμένη ξυλεία
- Προσβεβλημένα φυτά
- Κοπριά σαρκοφάγων ζώων
Ποια οργανικά προϊόντα θεωρούνται καφέ και ποια πράσινα υλικά στο κόμποστ;
«καφέ» και «Πράσινα» υλικά
Τα υλικά που κομποστοποιούνται χωρίζονται σε «καφέ» ή ξερά και σε «πράσινα» ή φρέσκα. Ο διαχωρισμός αυτός γίνεται βάση της περιεκτικότητας των υλικών σε άνθρακα (C) και άζωτο (Ν). Η σωστή αναλογία C/N, ή «καφέ» προς «πράσινων» υλικών εξασφαλίζει τη σωστή ανάπτυξη και δράση των μικροοργανισμών.
Όταν αυτοί οι οργανισμοί αναπτύσσονται σωστά η διαδικασία της κομποστοποίησης παραμένει άοσμη. Τα «καφέ» υλικά έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε άνθρακα και αργούν να αποδομηθούν. Τα «πράσινα» υλικά είναι πλούσια σε άζωτο και αποδομούνται γρήγορα.
Όταν η κομποστοποίηση γίνεται σε κάδους, η αναλογία «καφέ»/ «πράσινων» υλικών ορίζεται από τον κατασκευαστή. Στους αυτοσχέδιους σωρούς ή στους κάδους που ο κατασκευαστής δεν αναφέρει την κατάλληλη αναλογία, προτείνεται να τοποθετούνται 2-3,5 μέρη «καφέ» υλικών για κάθε μέρος «πράσινων».
«Καφέ» ή ξερά υλικά: ξερά φύλλα, άχυρα, πριονίδι, κλαδιά, ρίζες, ξερό γρασίδι, τσόφλια αυγών και ξηρών καρπών, φακελάκια τσαγιού
«Πράσινα» ή φρέσκα υλικά: απορρίμματα κουζίνας, πράσινα φύλλα, βλαστοί, φρεσκοκομμένο γρασίδι, λαχανικά και φρούτα, κατακάθι καφέ, κοπριά
Το μυστικό της κομποστοποίησης βρίσκεται στη σωστή αναλογία «καφέ» και «πράσινων» υλικών και στις σωστές συνθήκες υγρασίας, θερμοκρασίας και αερισμού. Τα «καφέ» υλικά έχουν λιγότερη υγρασία από τα «πράσινα».
Υγρασία – Πόσο σημαντικός παράγοντας είναι για το κόμποστ;
Η υγρασία τόσο στους κάδους όσο και στο εσωτερικό των σωρών πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 40-60%. Η μέτρηση της υγρασίας μπορεί να γίνει εύκολα με ένα υγρασιόμετρο ή πιο πρακτικά, σφίγγοντας λίγο από το μείγμα στη χούφτα του χεριού. Αν βγουν λίγες σταγόνες υγρού, το μείγμα έχει την ιδανική υγρασία.
Αν χρειάζεται επιπλέον υγρασία καταβρέχεται ο σωρός και ανακατεύεται καλά. Στους κάδους καταβρέχονται τα «πράσινα» υλικά πριν προστεθούν στον κάδο. Αν το μείγμα έχει πολύ υγρασία προστίθενται περισσότερα ξερά υλικά, ενώ τα φρέσκα «πράσινα» πριν προστεθούν στο σωρό ή τον κάδο, αφήνονται να ξεραθούν ώστε να χάσουν μέρος της υγρασίας τους.
Επίπεδο υγρασίας ορισμένων υλικών κομποστοποίησης:
- Υπολείμματα φρούτων (φλούδες και κουκούτσια): Μέτρια έως υψηλή υγρασία
- Υπολείμματα λαχανικών: Πολύ υψηλή υγρασία
- Κατακάθι καφέ: Μέτρια υγρασία
- Απορρίμματα κουζίνας: Πολύ υψηλή υγρασία
- Απορρίμματα κήπου: Μέτρια έως καλή υγρασία
- Φλοιοί δέντρων: Πολύ χαμηλή υγρασία
- Υπολείμματα κοπής χλοοταπήτων: Πολύ υψηλή υγρασία
- Φύλλα: Μέτρια έως πολύ χαμηλή υγρασία
- Κλαδέματα: Πολύ χαμηλή υγρασία
- Πριονίδι: Μέτρια έως πολύ χαμηλή υγρασία