Τζιτζικάκι, αντιμετώπιση στο αμπέλι και στον κήπο

Αν ακούσουμε για τζιτζικάκια που προσβάλλουν το αμπέλι, μπορεί αρχικά να σκεφτούμε τα γνωστά τζιτζίκια που κάνουν θόρυβο τους καλοκαιρινούς μήνες. Ωστόσο, το τζιτζικάκι της αμπέλου είναι ένα διαφορετικό έντομο, μικρό πράσινο και φτερωτό, με μήκος 3 χιλιοστών που μοιάζει με μικροσκοπικό τζιτζίκι, γι’ αυτό άλλωστε οι αμπελοκαλλιεργητές το αναφέρουν ως τζιτζικάκι.

Το τζιτζικάκι εκτός από το αμπέλι προσβάλλει και καλλιέργειες κηπευτικών, όπως την , , , , και .

Μπορούμε να το συναντήσουμε και σε όπως στην , την , την και την , καθώς επίσης σε όπως το , ο και το .

Ας δούμε αναλυτικά τι ζημιές κάνει το τζιτζικάκι, στα φυτά, με ποιους τρόπους γίνεται η βιολογική καταπολέμηση του και πώς προστατεύουμε τα φυτά μας για να εξασφαλίσουμε ζωηρή βλάστηση και πλούσια καρποφορία στον κήπο μας.

Τα τζιτζικάκια απομυζούν τους χυμούς των φύλλων, των βλαστών και των καρπών. Λόγω της τοξικότητας του σάλιου τους προκαλούν προβλήματα στα αμπέλια, στα λαχανικά, και στα καρποφόρα δέντρα.

Ειδικά στο , η προσβολή από τζιτζικάκια προκαλεί μεταχρωματισμούς περιφερειακά του φύλλου που σταδιακά εξαπλώνεται εσωτερικά του φύλλου. Σε λευκές ποικιλίες αμπελιού, έχουμε ανοικτοκίτρινο μεταχρωματισμό ενώ στις κόκκινες ποικιλίες, ο μεταχρωματισμός είναι ελαφρά κόκκινος. Επίσης, σταδιακά τα φύλλα παρουσιάζουν καρούλιασμα και φαίνονται σαν καμένα στις άκρες.

Η έντονη προσβολή από τζιτζικάκια στο αμπέλι προκαλεί μείωση της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας του αμπελιού, γεγονός που προκαλεί προβλήματα την παραγωγή καθώς δεν έχουμε καλή ωρίμανση των σταφυλιών και σχηματισμό των σακχάρων.

Στις καλλιέργειες λαχανικών, όπως σε φασόλια, ντομάτες, πατάτα, μελιτζάνα, η προσβολή από τζιτζικάκια προκαλεί ανοιχτοκίτρινες κηλίδες περιφερειακά στα φύλλα καθώς και κατσάρωμα του φυλλώματος. Επίσης, σε συνθήκες έντονης προσβολής, παρατηρείται καχεκτική βλάστηση, πτώση φυλλώματος, και μειωμένη παραγωγή.

Την περίοδο του φθινοπώρου, τα τζιτζικάκια μεταφέρονται από τα καλοκαιρινά λαχανικά και το αμπέλι στην και την προσβάλλοντας τους καρπούς και κάνουν μικρές κίτρινες κηλίδες. Η προσβολή από τζιτζικάκι δεν προκαλεί εσωτερική αλλοίωση στα πορτοκάλια και στα μανταρίνια, αλλά τα υποβαθμίζει εμπορικά. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το τζιτζικάκι δεν προσβάλλει τις λεμονιές.

H προσβολή της καλλιέργειας βαμβακιού από τζιτζικάκι προκαλεί περιφερειακά κιτρινίσματα και κοκκινίσματα στα φύλλα καθώς και χαρακτηριστικό καρούλιασμα στο φύλλωμα. Σε συνθήκες έντονης προσβολής, παρατηρείται καχεκτική ανάπτυξη, πτώση των “καρυδιών” του βαμβακιού και μείωση της παραγωγής.

Το τζιτζικάκι έχει πολλούς φυσικούς εχθρούς που περιορίζουν τους πληθυσμούς του και τις ζημιές στα φυτά. Σε αρκετές περιπτώσεις μπορούμε να αποφύγουμε τη χρήση εντομοκτόνων για την αντιμετώπιση του. Αρχικά, τοποθετούμε κίτρινες παγίδες και κάνουμε δειγματοληψία στα φύλλα για να ελέγξουμε τους πληθυσμούς του. Στη συνέχεια, εφόσον χρειαστεί, ψεκάζουμε με τα κατάλληλα βιολογικά σκευάσματα για την καταπολέμηση του τζιτζικακιού.

Τοποθετούμε στον κήπο μας ή στο αμπέλι μας, ανάμεσα από τα φυτά, ειδικές κίτρινες παγίδες με κόλλα που συλλαμβάνουν τα έντομα των τζιτζικακιών. Αν η συλλήψη των τζιτζικακιών είναι πολύ υψηλή, αποφασίζουμε να κάνουμε τους απαιτούμενους ψεκασμούς. Αν δούμε μικρό αριθμό τζιτζικακιών στις κίτρινες παγίδες, δε χρειάζεται να ψεκάσουμε.

Για τον έλεγχο της έντασης της προσβολής από τζιτζικάκια στο αμπέλι, κάνουμε δειγματοληψία σε συνολικά 100 φύλλα, λαμβάνοντας 1 φύλλο από κάθε φυτό αμπελιού κάθε φορά. Παίρνουμε φύλλα από το μέσο και λίγο κάτω από την κορυφή κάθε αμπελιού και παρατηρούμε από την κάτω μεριά του φύλλου για να εντοπίσουμε τα τζιτζικάκια.

Αν μετρήσουμε πάνω από 50 τζιτζικάκια συνολικά στα 100 φύλλα που έχουμε πάρει, τότε είναι καλό να ψεκάσουμε με κατάλληλο σκεύασμα για περιορισμό της προσβολής από τζιτζικάκια στο αμπέλι μας.

Σε συνθήκες έντονης προσβολής από τζιτζικάκια, ψεκάζουμε με αλάτων καλίου ή φυσικής πυρεθρίνης που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Αν η προσβολή είναι μικρή, μπορούμε να ψεκάσουμε με αυτοσχέδιο διάλυμα που φτιάχνουμε διαλύοντας 1 κουταλιά της σούπας τριμμένο σε ένα λίτρο νερό.

Τα τζιτζικάκια όπως και οι προκαλούν προβλήματα στα φυτά και με έναν έμμεσο τρόπο καθώς μεταφέρουν ασθένειες ιώσεων από το ένα φυτό στο άλλο δημιουργώντας σημαντικές ζημιές στα κηπευτικά και στα καλλωπιστικά φυτά μας.

Ιδιαίτερα, τα τζιτζικάκια μπορούν να μεταφέρουν μία επικίνδυνη βακτηριακή ασθένεια την Xyllella fastidiosa που προσβάλλει , , , , και αμπέλι και προκαλεί μεγάλες καταστροφές.