Σκόρδο: Καλλιέργεια στον κήπο και σε γλάστρα

Σκόρδο με τη μοναδική πικάντικη γεύση και το έντονο άρωμα, ένα από τα πιο δημοφιλή κηπευτικά που χρησιμοποιούμε καθημερινά στην κουζίνα.

Η καλλιέργεια του σκόρδου είναι ετήσια και ανήκει στην ίδια οικογένεια με την , την και την .

Εκτός από τους ξερούς βολβούς που αναπτύσσει μέσα στο έδαφος, το σκόρδο καλλιεργείται και για τα στενόμακρα λεπτά φύλλα του που θυμίζουν φύλλα κρεμμυδιού, ωστόσο δεν έχουν κυλινδρικό σχήμα και εσωτερικά είναι γεμάτα σε αντίθεση με αυτά του κρεμμυδιού.

Το σκόρδο θεωρείται ευεργετικό για την διατροφή μας καθώς περιέχει βιταμίνες, ασβέστιο, φώσφορο και σίδηρο αλλά και για την υγεία μας λόγω των αντισηπτικών και αντιβιοτικών ιδιοτήτων.

Αν δεν έχουμε κήπο, μπορούμε πολύ εύκολα να φυτέψουμε σκόρδα σε γλάστρες και ζαρντινιέρες στο μπαλκόνι, στην αυλή και τη βεράντα μας.

Ας δούμε, λοιπόν, πότε φύτεουμε φρέσκα και ξερά σκόρδα στον κήπο ή το μπαλκόνι μας και τι φροντίδα χρειάζονται για να απολαμβάνουμε τη μοναδική γεύση τους σε υπέροχες συνταγές μαγειρικής.

Υπάρχουν αρκετές ντόπιες και παραδοσιακές ποικιλίες σκόρδου που μπορούμε να καλλιεργήσουμε με διαφορετικά χαρακτηριστικά ως προς το μέγεθος, το σχήμα και το χρώμα των βολβών και των σκελίδων. Οι πιο γνωστές ποικιλίες που καλλιεργούνται στη χώρα μας είναι οι εξής:

Ανάλογα την περιοχή που καλλιεργούμε, η κατάλληλη εποχή φύτευσης για το σκόρδο ενδέχεται να διαφέρει.

Σε ζεστές νότιες περιοχές, η καλλιέργεια του σκόρδου ξεκινάει την εποχή του φθινοπώρου, από Οκτώβριο μέχρι Νοέμβριο.

Σε πιο ψυχρές και ορεινές περιοχές, φυτεύουμε τα σκόρδα την περίοδο Φεβρουαρίου – Μαρτίου ως ανοιξιάτικη καλλιέργεια.

Για να επιτύχουμε καλή παραγωγή, τα σκόρδα χρειάζονται δροσερό καιρό κατά την ανάπτυξη του φυλλώματος τους και πιο υψηλές θερμοκρασίες κατά το σχηματισμό των βολβών μέχρι το στάδιο της συγκομιδής.

Η καλλιέργεια του σκόρδου αναπτύσσεται καλύτερα σε περιοχές με ξηρό και ήπιο κλίμα.

Οι έντονοι παγετοί, οι πολλές βροχοπτώσεις και η υψηλή υγρασία μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα στην καλλιέργεια του σκόρδου.

Τα σκόρδα φυτεύονται σε αφράτα, ελαφριά και γόνιμα εδάφη που διαθέτουν καλή αποστράγγιση. Σε βαριά αργιλώδη εδάφη που κρατούν πολλή υγρασία, οι κεφαλές τους σκόρδου γίνονται μικρότερες σε μέγεθος και ενδέχεται να σαπίσουν.

Πριν φυτέψουμε τις σκελίδες του σκόρδου, οργώνουμε το χωράφι σε βάθος 20-30 εκατοστών, ενσωματώνουμε και , καθώς επίσης προσθέτουμε πλήρες για να έχουμε πλούσια παραγωγή με κεφαλές μεγαλύτερου μεγέθους.

Παραδοσιακά οι καλλιεργητές ρίχνουν και επιφανειακά στις θέσεις φύτευσης του σκόρδου για να περιορίσουν την ανάπτυξη ανεπιθύμητων αγριόχορτων, ενώ παράλληλα προσθέτουν και θρεπτικά στοιχεία στο έδαφος.

Το σκόρδο πολλαπλασιάζεται με βολβίδια της κεφαλής του σκόρδου, τις γνωστές μας σκελίδες.

Φυτεύουμε τις σκελίδες του σκόρδου σε βάθος 2-3 εκατοστών, σε αποστάσεις φύτευσης 10-15 εκατοστών μεταξύ των σκελίδων, και 20-30 εκατοστών μεταξύ των γραμμών φύτευσης.

Αν θέλουμε να εξοικονομήσουμε χώρο στον κήπο μας, το σκόρδο μπορεί να γίνει μαζί με άλλα , όπως με την , την , την , την και την και να έχει πολύ καλή απόδοση

Με τη συγκαλλιέργεια των φυτών στον λαχανόκηπο πέρα από την καλύτερη αξιοποίηση του χώρου που καλλιεργούμε, επιτυγχάνουμε περιορισμό του φυτρώματος ανεπιθύμητων αγριόχορτων, καθώς επίσης σημαντική οικονομία σε νερό και λίπασμα.

Αν δεν διαθέτουμε κήπο, η καλλιέργεια του σκόρδου μπορεί να γίνει εύκολα σε γλάστρες και ζαρντινιέρες στο μπαλκόνι, στη βεράντα και στην αυλή μας αρκεί να τις τοποθετήσουμε σε κατάλληλα σημεία με νότιο ή δυτικό προσανατολισμό.

Για τη φύτευση και καλλιέργεια του σκόρδου, , σχετικά ρηχές, με βάθος 15-20 εκατοστών που διαθέτουν μεγάλη επιφάνεια, ώστε να μπορέσουμε να φυτέψουμε αρκετές σκελίδες σκόρδου.

Γεμίζουμε τις γλάστρες με εμπλουτισμένο φυτόχωμα που περιέχει και για καλύτερο αερισμό στην ανάπτυξη των ριζών και για να απομακρύνεται το νερό που περισσεύει κατά το πότισμα.

Η καλλιέργεια του σκόρδου είναι σχετικά ανθεκτική στην ξηρασία και δε χρειάζονται πολύ συχνό πότισμα για να εξασφαλίσουμε καλή παραγωγή.

Το υπερβολικό κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας, και ειδικά στα πρώτα στάδια μετά τη φύτευση μπορεί να σαπίσει τα φυτά μας.

Επίσης, όταν η καλλιέργεια του σκόρδου φτάνει 2-3 βδομάδες πριν το τελικό στάδιο συγκομιδής, σταματάμε έγκαιρα το πότισμα για να ωριμάσουν σωστά οι κεφαλές του σκόρδου και να τις αποθηκεύσουμε χωρίς να υπάρχει πρόβλημα σαπίσματος.

Η καλλιέργεια του σκόρδου μας δίνει καλή ανάπτυξη και σημαντική παραγωγή, χωρίς να έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε λίπασμα.

Πραγματοποιώντας τη βασική λίπανση με κομπόστ, κοπριά και βιολογικό λίπασμα κατά τη φύτευση του σκόρδου, δεν χρειάζεται να βάλουμε ξανά λίπασμα καθόλη τη διάρκεια της καλλιέργειας.

Ο κακός αερισμός λόγω πυκνής φύτευσης, το υπερβολικό πότισμα και συνθήκες υψηλής υγρασίας ευνοούν την ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών που προσβάλλουν το φύλλωμα του σκόρδου όπως ο , ο βοτρύτης και η .

Για να αντιμετωπίσουμε τις ασθένειες που προσβάλλουν τα σκόρδα με βιολογικό τρόπο, σκονίζουμε τα φυτά με ή ψεκάζουμε με και που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήμαα.

Σχετικά με την καταπολέμηση διαφόρων εντόμων που προσβάλλουν το σκόρδο, όπως η μύγα του κρεμμυδιού, η , ο και η , θα χρειαστεί να ψεκάσουμε το φύλλωμα του σκόρδου με όπως τα και η .

Η καλλιέργεια του φρέσκου σκόρδου συγκομίζεται αρκετά σύντομα, 2-3 μήνες μετά τη φύτευση των βολβών, όταν το ύψος του φυλλώματος του σκόρδου φτάνει περίπου στα 20-30 εκατοστά.

Η συγκομιδή του ξερού σκόρδου χρειάζεται αρκετά περισσότερο χρόνο και γίνεται 6-8 μήνες μετά τη φύτευση, όταν τα περισσότερα φύλλα του σκόρδου κιτρινίσουν και πλαγιάσουν προς το έδαφος.

Κατά την εξαγωγή των βολβών της καλλιέργειας του σκόρδου, προσέχουμε όταν σκάβουμε, για να μην τραυματίσουμε τα σκόρδα καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να σαπίσουν κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης.

Μετά τη συγκομιδή του σκόρδου, αφήνουμε για λίγες μέρες τους βολβούς πάνω στο χώμα για να τους αποξηράνουμε.

Καλύπτουμε τους βολβούς με τα ξεραμένα φύλλα τους, για να τους προστατέψουμε από τον ήλιο και να αποφύγουμε τυχόν εγκαύματα.

Αφού ολοκληρωθεί η αποξήρανση των βολβών του σκόρδου, επιλέγουμε σκιερό και καλά αεριζόμενο χώρο για να αποθηκεύσουμε τα σκόρδα σε τελάρα ή να τα κρεμάσουμε σε πλεξούδες, .

Οι εξωτερικές σκελίδες του σκόρδου έχουν μεγαλύτερο μέγεθος από τις εσωτερικές σκελίδες και όταν φυτεύονται για καλλιέργεια ξερού σκόρδου δίνουν παραγωγή μεγαλύτερων κεφαλών σκόρδου.