7 μυστικά για την καλλιέργεια της πατάτας

Όλοι λατρεύουμε τις πατάτες, ένα από τα δημοφιλέστερα φυτά που καλλιεργούμε για τους νόστιμους κονδύλους, την αγαπημένη μας πατάτα, που αποτελεί τροφή υψηλής θρεπτικής αξίας λόγω του αμύλου που περιέχει. Το φυτό της πατάτας είναι ξαδερφάκι με τη ντομάτα, την πιπεριά και τη μελιτζάνα, καθώς ανήκουν στην μεγάλη οικογένεια των σολανοειδών. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες πατάτας που κυκλοφορούν στην αγορά και μπορούμε να επιλέξουμε ανάλογα τη γεύση της, την ποσότητα παραγωγής, την ανθεκτικότητα σε ασθένειες καθώς και την αντοχή σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες όπως η παγωνιά. Είναι μια σχετικά εύκολη καλλιέργεια για τον ερασιτέχνη καλλιεργητή και μπορούμε εύκολα να τις φυτέψουμε στο χωράφι και σε γλάστρα στο μπαλκόνι, αρκεί να ακολουθήσουμε προσεκτικά μερικές βασικές καλλιεργητικές συμβουλές. Πότε φυτεύουμε τις πατάτες και σε τι αποστάσεις; Η πατάτα χρειάζεται γόνιμο και αφράτο χώμα για να μπορέσει να αναπτυχθεί και να μας δώσει πλούσια παραγωγή. Για την ανοιξιάτικη καλλιέργεια πατάτας, φυτεύουμε στα τέλη του χειμώνα και συγκομίζουμε στις αρχές του καλοκαιριού, ενώ για την φθινοπωρινή καλλιέργεια φυτεύουμε στα τέλη καλοκαιριού και συγκομίζουμε μέχρι τις αρχές του χειμώνα. Προτιμούμε τον μικρού μεγέθους πατατόσπορο για να μην χρειαστεί να τον τεμαχίσουμε και τον προμηθευόμαστε τουλάχιστον 15 μέρες πριν την σπορά για να προλάβει να βγάλει φύτρα 1-1,5 εκατοστό μέχρι να τον φυτέψουμε. Φυτεύουμε τον πατατόσπορο σε βάθος 15-20 εκατοστών, με αποστάσεις φύτευσης 70-80 εκατοστών μεταξύ των γραμμών και 30-35 εκατοστών μεταξύ των φυτών. Πριν τη φύτευση πατάτας στο χωράφι, απομακρύνουμε τα υπολείμματα παλαιάς φυτείας πατάτας ή άλλης καλλιέργειας που έχει προηγηθεί για να αποφύγουμε τη μεταφορά ασθενειών στη νέα καλλιέργεια. 

 Τι λίπασμα χρειάζεται η καλλιέργεια της πατάτας; Κατά τη φύτευση στο χωράφι, ενσωματώνουμε κομπόστ και κοπριά για να εμπλουτίσουμε το έδαφος με οργανική ουσία και θρεπτικά συστατικά. Επίσης, μπορούμε να προσθέσουμε βιολογικό λίπασμα πλούσιο σε κάλιο για να εξασφαλίσουμε πλούσια παραγωγή. Άλλωστε, η καλλιέργεια της πατάτας είναι πολύ απαιτητική και απορροφά μεγάλες ποσότητες καλίου από το έδαφος. Συμπληρωματική λίπανση της πατάτας, γίνεται κατά την περίοδο του σωριάσματος της πατάτας, ένα μήνα περίπου μετά το φύτρωμα, προσθέτοντας βιολογικό λίπασμα με υψηλή περιεκτικότητας σε άζωτο. 

Κάθε πότε χρειάζονται πότισμα οι πατάτες; Η πατάτα είναι καλλιέργεια απαιτητική σε νερό, καθώς όταν υπάρχει έλλειψη υγρασίας η παραγωγή είναι πολύ μικρότερη. Οι ανάγκες της πατάτας σε πότισμα διαφέρουν σε κάθε στάδιο ανάπτυξης του φυτού. Η καλλιέργεια της πατάτας έχει μεγαλύτερες ανάγκες σε πότισμα κατά την περίοδο που μεγαλώνουν οι κόνδυλοι, δηλαδή μετά το σώριασμα, ενώ έχει μικρότερες ανάγκες σε νερό κατά την περίοδο του φυτρώματος, καθώς και στα τελικά στάδια της συγκομιδής. Συνήθως, ποτίζουμε 2-3 φορές τη βδομάδα την περιοδο της άνοιξιάτικης καλλιέργειας και 1-2 φορές τη βδομάδα κατά την περίοδο του φθινοπώρου, λαμβάνοντας υπόψη το είδος του εδάφους που έχουμε φυτέψει τις πατάτες και τις καιρικές συνθήκες που επηρεάζουν την συχνότητα του ποτίσματος. 

 Ποιες ασθένειες και έντομα προσβάλλουν την καλλιέργεια της πατάτας; Ο περονόσπορος είναι η σημαντικότερη μυκητολογική ασθένεια που προσβάλλει τα φυτά της πατάτας και ευνοείται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας. Τα συμπτώματα του περονόσπορου ξεκινούν από τα κατώτερα φύλλα του φυτού, όπου διακρίνονται κιτρινωπές κηλίδες ακανόνιστου σχήματος. Για την αντιμετώπιση του περονόσπορου της πατάτας ψεκάζουμε με διάλυμα χαλκού κάθε δεκαπέντε μέρες ή σκονίζουμε το φύλλωμα της πατάτας με θειοχαλκίνη. Ο πιο σημαντικός εντομολογικός εχθρός της πατάτας είναι ο δορυφόρος, ένα έντομο με πορτοκαλί ραβδώσεις που μοιάζει με πασχαλίτσα και τρώει τα φύλλα της πατάτας. Η αντιμετώπιση του δορυφόρου γίνεται με ψεκασμό με οικολογικό σκεύασμα φυσικής πυρεθρίνης. Πότε συγκομίζουμε τις πατάτες και πώς τις αποθηκεύουμε; Όσον αφορά τη συγκομιδή και την αποθήκευση της πατάτας, οι πατάτες είναι έτοιμες για να βγουν από το χωράφι 3-4 μήνες μετά τη φύτευση. Διατηρούμε τις πατάτες σε σωρούς στο χωράφι για 2–3 μέρες μέχρι να στεγνώσουν, και τις σκεπάζουμε με λινάτσες για την αποφυγή ηλιεγκαυμάτων. Επιλέγουμε σκοτεινές, χωρίς υγρασία, αποθήκες με θερμοκρασία 6–10 °C και διατηρούμε τις πατάτες σε πλαστικά ή ξύλινα τελάρα. Σκονίζουμε κάθε 20–30 μέρες με βιολογικό σκεύασμα βάκιλου Θουριγγίας για να αντιμετωπίσουμε με οικολογικό τρόπο το έντομο φθοριμαία που σκουληκιάζει τις πατάτες. 

 Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια της πατάτας Όταν συγκομίσουμε πατάτες και έχουν πράσινο χρώμα, αυτό σημαίνει ότι κατά την καλλιέργεια βγήκαν έξω από το χώμα και ήρθαν σε έκθεση στις ακτίνες του ήλιου. Σε αυτήν την περίπτωση, οι πατάτες περιέχουν υψηλή συγκέντρωση σε σολανίνη, που είναι τοξική ουσία, και γι’ αυτό είναι ακατάλληλες για φάγωμα.