11 μυστικά για την καλλιέργεια του παντζαριού

Παντζάρι, ένα από τα πιο δημοφιλή και νόστιμα που καλλιεργούμε το φθινόπωρο. Γνωστό και με την ονομασία κοκκινογούλι, το παντζάρι ξεχωρίζει για το εντυπωσιακό κόκκινο χρώμα του και τη χαρακτηριστική γλυκιά γεύση του.

To φυτό του παντζαριού φτάνει σε ανάπτυξη 40-50 εκατοστών και διαθέτει μακριά πράσινα φύλλα που διαθέτουν συνήθως χαρακτηριστικές κόκκινες νευρώσεις και μίσχους. Η καλλιέργεια του παντζαριού δίνει παραγωγή την πρώτη χρονιά, ωστόσο είναι διετές φυτό που αν παραμείνει στο έδαφος ανθίζει τον δεύτερο χρόνο για όσους θέλουν να κρατήσουν σπόρο από την ποικιλία παντζαριού που καλλιεργούν.

Αυτό που τρώμε ως παντζάρι είναι η σαρκώδη ρίζα του φυτού που αναπτύσσεται μέσα στο χώμα. Το παντζάρι τρώγεται βραστό στην αγαπημένη μας παντζαροσαλάτα και σε πολλές ακόμα συνταγές. Τα τρυφερά φύλλα του παντζαριού είναι εξίσου νόστιμα και θρεπτικά, ιδανικά για μία υγιεινή σαλάτα.

Το παντζάρι είναι ιδιαίτερα θρεπτικό και αποτελεί τροφή υψηλής διατροφικής αξίας, καθώς είναι πλούσιο σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά στοιχεία με πολλαπλά οφέλη για την υγεία. Αποτελεί εξαιρετική επιλογή για χυμό, ώστε να απολαύσουμε όλα τα θρεπτικά του συστατικά, ακόμα και αυτά που χάνονται με το μαγείρεμα.

Κι αν δεν έχουμε κήπο, μπορούμε εύκολα να φυτέψουμε στο μπαλκόνι με εξαιρετικά αποτελέσματα. Ας δούμε αναλυτικά τις σημαντικότερες συμβουλές για την καλλιέργεια του παντζαριού, για να τα απολαύσουμε ολόφρεσκα σε σαλάτα ή σε άλλα αγαπημένα φαγητά.

Υπάρχουν πολλές ποικιλίες και υβρίδια παντζαριού, ντόπιες και ξένες για να καλλιεργήσουμε στον κήπο μας. Κάποιες ποικιλίες παντζαριού διαθέτουν παχιά στρογγυλή ρίζα, άλλες πιο πεπλατυσμένη ρίζα, ενώ υπάρχουν και ποικιλίες που καλλιεργούνται κυρίως για τα φύλλα τους. Οι πιο γνωστές ποικιλίες παντζαριού είναι εξής:

Η καλλιέργεια του παντζαριού αναπτύσσεται καλύτερα σε βαθιά γόνιμα εδάφη με καλή αποστράγγιση, όπως επίσης το καρότο, το ραπάνι, η πατάτα και η γλυκοπατάτα, τα λαχανικά δηλαδή που διαθέτουν υπόγεια ρίζα.

Μόνο σε τέτοια αφράτα εδάφη μπορεί να αναπτυχθεί η σαρκώδης ρίζα του παντζαριού και να έχει καλή ποιότητα. Για να βοηθήσουμε την ανάπτυξη της ρίζας, κάνουμε , οργώνουμε καλά ή σκάβουμε το χώμα και ενσωματώνουμε , και πλήρες .

Η φύτευση του παντζαριού γίνεται την περίοδο του φθινοπώρου ή στις αρχές της άνοιξης. Όλες οι ποικιλίες του παντζαριού αναπτύσσονται σε δροσερό περιβάλλον και μακριά από ακραίες θερμοκρασίες, με ιδανικές θερμοκρασίες από τους 15°C μέχρι τους 25°C.

Σε συνθήκες έντονης πολύ παγωνιά ή σε πολύ ζέστη, οι ρίζες του παντζαριού δεν αναπτύσσονται και δεν σχηματίζονται σωστά και έχουμε υποβαθμισμένη παραγωγή.

Για την καλλιέργεια του παντζαριού, μπορούμε να από φυτώριο.

Κατά τη σπόρα, τρίβουμε τον σπόρο του παντζαριού με τα χέρια για να σπάσει το σκληρό περίβλημα και να έχουν καλύτερη φυτρωτικότητα οι σπόροι. Φυτεύουμε τους σπόρους παντζαριού σε βάθος 3-5 εκατοστών, ρίχνοντας 4-5 σπόρους, σε αποστάσεις 10 εκατοστών μεταξύ τους και σε αποστάσεις 50 εκατοστών μεταξύ των γραμμών.

Αν θέλουμε να έχουμε αρκετή παραγωγή παντζαριών και για μεγαλύτερη χρονική περίοδο, σπέρνουμε μικρότερη ποσότητα σπόρων σταδιακά κάθε 2-3 εβδομάδες.

Όταν μεγαλώσουν λίγο τα νεαρά φυτά παντζαριού, τα αραιώνουμε και αφήνουμε 1 πατζάρι ανά δέκα εκατοστά. Μπορεί το ξερίζωμα να είναι λίγο δύσκολο συναισθηματικά, αλλά είναι απαραίτητο για να μπορέσουν να αναπτυχθούν τα φυτά μας και να μας δώσουν καλής ποιότητας παντζάρια.

Για έτοιμα φυτά που έχουμε δημιουργήσει σε ή που έχουμε προμηθευτεί, φυτεύουμε σε ανά 15-20 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 40-50 εκατοστά μεταξύ των γραμμών. Είναι σημαντικό να φυτεύουμε σε σχετικά αραιές αποστάσεις για να εξασφαλίσουμε καλή ανάπτυξη των φυτών του παντζαριού και καλό σχηματισμό της υπόγειας ρίζας.

Για τη φύτευση των παντζαριών σε γλάστρες ή ζαρντινιέρες, σχετικά ρηχές, ύψους 25 εκατοστών για να μπορεί να αναπτυχθεί η ρίζα του φυτού.

Τοποθετούμε τη γλάστρα σε ηλιόλουστη θέση με νότιο προσανατολισμό κατά την φθινοπωρινή περίοδο, και με περισσότερη σκιά σε δυτικό ή ανατολικό μπαλκόνι όταν φυτεύουμε νωρίς την άνοιξη.

Γεμίζουμε τις γλάστρες με αφράτο , ειδικό για κηπευτικά, που να εξασφαλίζει καλή αποστράγγιση. Εναλλακτικά, μπορούμε να φτιάξουμε ένα δικό μας μείγμα, χρησιμοποιώντας 60% χώμα ή τύρφη, 20% ή χωνεμένη , 10% και 10% άμμο.

Η καλλιέργεια του παντζαριού δεν έχει μεγάλες απαιτήσεις σε νερό, αρκεί να έχει σταθερό πότισμα όταν στεγνώνει το χώμα. Επιπλέον, ως φθινοπωρινή καλλιέργεια, υπάρχουν και οι βροχές που μας διευκολύνουν στο πότισμα.

Αν καλλιεργούμε παντζάρια την άνοιξη, σίγουρα θα χρειαστεί τακτικότερο πότισμα για να μπορέσει να αναπτυχθεί σωστά το φυτό.

Σχετικά με τη λίπανση του παντζαριού, προσθέτουμε 2 κουταλιές της σούπας πλήρες βιολογικό λίπασμα, πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία κάθε 20-30 μέρες για την καλή ανάπτυξη του φυλλώματος και την παραγωγή της σαρκώδους ρίζας.

Συμπληρωματικά, η με βοηθάει να έχουμε καλή παραγωγή παντζαριών χωρίς κηλίδες και εξογκώματα.

Η καλλιέργεια του παντζαριού προσβάλλεται από διάφορες μυκητολογικές ασθένειες όπως ο περονόσπορος, η κερκοσπορίωση και η σκληρωτινίαση. Καλό είναι να κάνουμε ψεκασμούς στο φύλλωμα των φυτών κάθε 2 εβδομάδες με βιολογικό για να το αντιμετωπίσουμε.

Κι όσο για τα έντομα που δημιουργούν προβλήματα στο παντζάρι όπως οι , η και η , χρησιμοποιούμε με αλάτων καλίου και που βρίσκουμε σε γεωπονικά καταστήματα.

Σε προληπτικό επίπεδο, μπορούμε να ψεκάσουμε με αυτοσχέδια συνταγή διαλύοντας 1 κουταλιά της σούπας πράσινο σαπούνι σε ένα λίτρο νερό.

Η καλλιέργεια του παντζαριού θέλει συχνό ξεβοτάνισμα από τα , δηλαδή απομάκρυνση των ανεπιθύμητων αγριόχορτων ειδικά την περίοδο που αναπτύσσονται τα νεαρά φυτά παντζαριού.

Επίσης, αφαιρούμε τα ξερά και μαραμένα φύλλα, συνήθως αυτά που βρίσκονται πιο χαμηλά, για να βοηθήσουμε το φυτό να αναπτυχθεί καλύτερα. και να εξασφαλίσουμε καλύτερο αερισμό και αποφυγή ανάπτυξης ασθενειών

Μπορούμε να συγκομίζουμε λίγα φύλλα ανά φυτό σε οποιοδήποτε στάδιο ανάπτυξης. Το φύλλωμα είναι πιο τρυφερό όταν ακόμα οι ρίζες έχουν μικρό μέγεθος.

Τα παντζάρια είναι έτοιμα για συγκομιδή συνήθως 2-3 μήνες μετά την σπορά και είναι σημαντικό να έχουμε σημειώσει την ημερομηνία φύτευσης για να μας διευκολύνει στο πότε τα βγάζουμε από το χώμα.

Πριν τα ξεριζώσουμε, σκάβουμε ελαφρά γύρω από τα φυτά και ελέγχουμε ότι η ρίζα του παντζαριού έχει φτάσει σε καλό μέγεθος με διάμετρο περίπου 5 εκατοστών.

Τα παντζάρια έχουν μεγάλη περίοδο αποθήκευσης αρκεί αρκεί να κόψουμε τα φύλλα μερικά εκατοστά πάνω από τους βλαστούς χωρίς να τα πλύνουμε.

Μπορούμε και να τα διατηρήσουμε μέσα σε άχυρο ή άμμο σε θερμοκρασία συντήρησης ψυγείου για αρκετές εβδομάδες χωρίς κανένα πρόβλημα αλλοίωσης των ποιοτικών χαρακτηριστικών του παντζαριού.

Αν έχουμε περιορισμένο χώρο στον κήπο μας, η του παντζαριού σε πιο κοντινές αποστάσεις με άλλα λαχανικά, προφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα εξοικονομώντας νερό και λίπασμα. Συγκεκριμένα, το παντζάρι μπορεί να καλλιεργηθεί μαζί με , , , , και και να απολαύσουμε πολύ καλή παραγωγή.