12 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια φράουλας (+video)

Φράουλα, το αγαπήμενο φρούτο μικρών και μεγάλων με τη μοναδική ζουμερή γεύση. Ο καλύτερος τρόπος για να απολαμβάνουμε τις πιο νόστιμες φράουλες, γεμάτες πλούσιο άρωμα, είναι να καλλιεργήσουμε τις δικές μας φράουλες στον κήπο ή στο μπαλκόνι.

Οι φράουλες είναι πολύ υγιεινές και διαθέτουν σημαντική διατροφική αξία. Είναι πλούσιες σε βιταμίνη C, σε κάλιο, σε φώσφορο και σε ασβέστιο, ενώ παράλληλα προσφέρουν και σημαντική αντιοξειδωτική δράση.

Το φυτό της φραουλιάς είναι πολυετές και ποώδες που απλώνει στο έδαφος και αναρριχάται. Η φραουλιά διαθέτει κεντρικό βλαστό, χαμηλού ύψους, από τον οποίο βγαίνουν τα φύλλα, τα άνθη και οι καρποί που σχηματίζονται την εποχή της άνοιξης και του καλοκαιριού. Η καλλιέργεια της φράουλας διαρκεί περίπου 3-4 χρόνια πριν αρχίσει να μειώνεται σημαντικά η παραγωγικότητα των φυτών.

Οι φράουλες είναι το ιδανικό φρούτο για πρωτάρηδες κηπουρούς κάθε ηλικίας, καθώς δεν έχουν υπερβολικές απαιτήσεις σε φροντίδα, μπορούν καλλιεργηθούν σε γλάστρα ή σε παρτέρια και κάθε φυτό μπορεί να μας δώσει αρκετούς καρπούς. Ας δούμε λοιπόν πώς φυτεύουμε φυτά φράουλας και τι φροντίδα χρειάζονται για να απολαμβάνουμε τις πιο νόστιμες φράουλες από τον κήπο ή το μπαλκόνι μας.

Υπάρχουν πολλά είδη και ποικιλίες φράουλας για να καλλιεργήσουμε. Πρώιμες ποικιλίες φράουλας που καλλιεργούνται για να δώσουν παραγωγή νωρίς και όψιμες ποικιλίες που συγκομίζονται αργότερα, καθώς επίσης ποικιλίες με μεγαλύτερο ή μικρότερο μέγεθος καρπού. Υπάρχουν, επίσης, δίφορες και πολύφορες ποικιλίες, που δίνουν παραγωγή μία ή περισσότερες φορές παραγωγή μέσα σε μία καλλιεργητική χρονιά.

Αρχικά, πρέπει να αναφέρουμε τις άγριες φράουλες που φυτρώνουν μόνες τους σε δάση της ελληνικής υπαίθρου, με μικρό μέγεθος καρπού και οι οποίες αναφέρονται ως “ευρωπαϊκή φράουλα”. Από τις ποικιλίες και τα υβρίδια φράουλας που βρίσκουμε σε φυτώρια, πολύ δημοφιλείς ποικιλίες στον ελληνικό χώρο είναι οι ποικιλίες Ponderosa, Camarosa και Formosa που διαθέτουν μεγάλο μέγεθος καρπού.

Πέρα από τις κλασικές ποικιλίες φράουλας με το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα, υπάρχουν νέα είδη φράουλας με εντυπωσιακό λευκό, μαύρο ή πράσινο χρώμα καρπού. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην ανανοφράουλα (pineberry), μία ποικιλία που προέκυψε από τη διασταύρωσης μιας λευκής ποικιλίας από τη Χιλή και μίας κόκκινης από τη βόρεια Αμερική.

Η φράουλα μπορεί να φυτευτεί μέσα στον Σεπτέμβρη και να δώσει καρπούς μέσα στην άνοιξη, καθώς το φυτό διαμορφώνει εκτεταμένο ριζικό σύστημα την περίοδο του χειμώνα. Βέβαια, σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να προφυλάξουμε τα φυτά από την έντονη παγωνιά του χειμώνα και να καλλιεργήσουμε σε χαμηλά θερμοκήπια μορφής τούνελ.

Ο πιο απλός τρόπος είναι να φυτέψουμε στις αρχές της άνοιξης, ειδικά για ερασιτεχνική καλλιέργεια που κάνουμε στον κήπο ή σε γλάστρες στο μπαλκόνι. Αξίζει να αναφέρουμε πως η ανοιξιάτική καλλιέργεια φράουλας, την πρώτη χρονιά δίνει σχετικά πιο μικρή παραγωγή κατά την περίοδο του καλοκαιριού και αρκετά μεγαλύτερη την επόμενη χρονιά μέσα στην άνοιξη.

Η καλλιέργεια της φράουλας ευδοκιμεί σε ηλιοφανείς θέσεις, καθώς το φυτό χρειάζεται τουλάχιστον 6-8 ώρες ήλιο την ημέρα για να δώσει ποιοτική παραγωγή. Πρέπει να γνωρίζουμε πως τα φυτά της φραουλιάς είναι ευαίσθητα σε υψηλές θερμοκρασίες που υπερβαίνουν τους 30 βαθμούς Κελσίου. Για το λόγο αυτό, σε περιοχές με πολύ ζεστό κλίμα, προτιμούμε να φυτεύουμε σε ημισκιερές θέσεις.

Κατά τη φύτευση της φράουλας στον κήπο και στο χωράφι μας, διαμορφώνουμε υπερυψωμένες θέσεις φύτευσης σε «σαμαράκια» για να στραγγίζει καλά το νερό και να πετύχουμε πρωιμότητα στην παραγωγή. Κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης για την καλλιέργεια της φράουλας στον κήπο είναι ανά 30-50 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 70-80 εκατοστά μεταξύ των γραμμών φύτευσης.

Όταν καλλιεργούμε φράουλες στην αυλή ή στο μπαλκόνι, προτιμάμε σημεία με νότιο ή δυτικό προσανατολισμό.

Εκτός από την καλλιέργεια της φράουλας σε παρτέρια στον κήπο, το φυτό της φράουλας αναπτύσσεται πολύ εύκολα και μας επιτρέπει να σκεφτούμε πολλές ιδέες και ευρηματικούς τρόπους για να καλλιεργήσουμε φράουλες με εντυπωσιακά αποτελέσματα.

– Φύτευση φράουλας σε γλάστρα και ζαρντινιέρες

Η φύτευση της φράουλας είναι αρκετά εύκολη σε . Στο εμπόριο κυκλοφορούν γλάστρες και ζαρντινιέρες για φύτευση φράουλας με ειδικά ανοίγματα για την φύτευση αρκετών φυτών φράουλας.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακές είναι οι κρεμαστές γλάστρες που τοποθετούνται σε ψηλό σημείο, ώστε να πέφτει κατακόρυφα το φύλλωμα της φράουλας και να σχηματίζονται οι καρποί της.

Επίσης, μπορούμε να δημιουργήσουμε αυτοσχέδιες γλάστρες ανακυκλώνοντας διάφορα υλικά, όπως ξύλινα ή μεταλλικά βαρέλια, παλιούς θερμοσίφωνες, πλαστικά τελάρα ή τελάρα από φελιζόλ που χρησιμοποιούνται στα ιχθυοπωλεία.

– Φύτευση φράουλας σε σωλήνες

Ένας αρκετά πρωτότυπος τρόπος που μας επιτρέπει να εξοικονομήσουμε χώρο είναι η καλλιέργεια της φράουλας με το σύστημα των σωλήνων. Επιλέγουμε πλαστικούς σωλήνες διαμέτρου 15-20 εκατοστών και μήκους περίπου 2 μέτρων και ανοίγουμε τρύπες για να φυτέψουμε μέσα τις φραουλιές προσθέτοντας γόνιμο και αφράτο .

Μπορούμε να έχουμε τις σωλήνες σε οριζόντια ή σε κατακόρυφη θέση για τη φύτευση της φράουλας, αν και στην δεύτερη περίπτωση είναι αρκετά πιο δύσκολο να ποτίσουμε αποτελεσματικά τα φυτά μας.

– Φύτευση φράουλας σε μικρό θερμοκήπιο

Η φύτευση της φράουλας στο μπαλκόνι ή στην αυλή μας μπορεί να γίνει σε μικρά θερμοκήπια. Με αυτό τον τρόπο φυτεύουμε τα φυτά φράουλας κατά την περίοδο του φθινοπώρου για να αναπτυχθούν χωρίς πρόβλημα την περίοδο του χειμώνα που επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες.

Οι φράουλες θέλουν τακτικό πότισμα, καθώς διαθέτουν ρηχό ριζικό σύστημα και απορροφούν μόνο το επιφανειακό νερό. Την περίοδο της άνοιξης, ποτίζουμε 2-3 φορές την εβδομάδα. Τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού, οι φράουλες χρειάζονται πότισμα κάθε μέρα για να διατηρείται το χώμα σχετικά υγρό χωρίς να πλημμυρίζει.

Αν παρατηρήσουμε τα φυτά της φράουλας να έχουν πολύ μικρά φύλλα ή να μην παράγουν πολλές φράουλες μπορεί να είναι ένδειξη έλλειψης νερού.

Σε ώρες έντονης ηλιοφάνειας και ζέστης, αποφεύγουμε να βρέχουμε το φύλλωμα της φραουλιάς, γιατί δημιουργούνται εγκαύματα και ξηράνσεις στο φύλλωμα.

Η καλλιέργεια της φράουλας είναι απαιτητική σε θρεπτικά συστατικά για να έχει πλούσια ανάπτυξη και σημαντική παραγωγή. Κατά τη μεταφύτευση της φράουλας στο χωράφι, ενσωματώνουμε , και πλήρες βιολογικό λίπασμα για να αφρατέψουμε το έδαφος και να το εμπλουτίσουμε με .

Στη συνέχεια, είναι αναγκαίο να προσθέτουμε πλήρες βιολογικό λίπασμα, μία φορά το μήνα, ώστε οι φράουλες μας να αποκτήσουν ικανοποιητικό μέγεθος και πλούσια γλυκιά γεύση.

Πολλές φορές, οι φράουλες που τρώμε είναι κάπως ξινές και δεν ωριμάζουν γρήγορα. Σε αυτή την περίπτωση, προσθέτουμε συμπληρωματικά, βιολογικό λίπασμα για να γλυκάνουν οι καρποί.

Η φράουλα είναι σχετικά ευαίσθητη καλλιέργεια και υποφέρει από αρκετές ασθένειες όπως η φυτόφθορα που προκαλεί σάπισμα της ρίζας και το ωίδιο που δημιουργεί άσπρισμα στα φύλλα. Επίσης, συχνά προσβάλλει η ανθράκωση που προκαλεί καστανές κηλίδες στο φύλλωμα και ο βοτρύτης που δημιουργεί γκρίζα μούχλα σε φύλλα και καρπούς.

Για την προληπτική αντιμετώπιση των ασθενειών με οικολογικό τρόπο, μπορούμε να ψεκάζουμε τα φυτά μας κάθε 2 εβδομάδες με διάλυμα μαγειρικής σόδας, διαλύοντας 1 κουταλιά της σούπας σε ένα λίτρο νερό. Για περίπτωση έντονης προσβολής, ψεκάζουμε με βρέξιμο και που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.

Από τα έντομα που προσβάλλουν τις φράουλες, σημαντική ζημιά κάνει η , ο , ο θρίπας καθώς και ο . Για την αντιμετώπιση τους, προμηθευόμαστε οικολογικά σκευάσματα σαπώνων αλάτων καλιου, θερινού πολτού και φυσικής πυρθρίνης για να ψεκάσουμε τα φυτά μας.

Εναλλακτικά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτοσχέδια οικολογικά σκευάσματα που φτιάχνουμε με σπιτικά υλικά όπως , και όπως περιγράφουμε αναλυτικά στο άρθρο μας για .

Tα φύλλα της φράουλας μπορεί να μαραθούν και να ξεραθούν όταν τα βρέχουμε με το πότισμα σε συνθήκες έντονης ηλιοφάνειας καθώς αναπτύσσουν μυκητολογικές ασθένειες. Επίσης, το φύλλωμα της φράουλας μπορεί να ξεραθεί όταν το φυτό μείνει απότιστο σε συνθήκες καύσωνα τους καλοκαιρινούς μήνες ή όταν βάλουμε υπερβολική ποσότητα .

Η καλλιέργεια της φράουλας δε χρειάζεται ιδιαίτερο κλάδεμα για να αναπτυχθεί και να καρποφορήσει. Αρχικά, μετά την πρώτη μεταφύτευση της φράουλας, είναι καλό να αφαιρούμε τα πρώτα μπουμπούκια για να ριζώσει καλύτερα, να αναπτυχθεί το φυτό και στη συνέχεια να μπορέσει να δώσει μεγαλύτερη και καλύτερη καρποφορία μέσα στο καλοκαίρι.

Την επόμενη χρονιά, στις αρχές της άνοιξης, αφαιρούμε ξερούς και αδύναμους βλαστούς ή κιτρινισμένα και σαπισμένα φύλλα έτσι ώστε να ενισχύσουμε τη βλάστηση του φυτού την ανοιξιάτικη περίοδο και κατά συνέπεια την παραγωγή του.

Η συγκομιδή της φράουλας γίνεται σταδιακά, καθώς ξεκινά μέσα στην άνοιξη και εξελίσσεται μέσα στο καλοκαίρι. Κάθε φυτό φράουλας μπορεί να μας δώσει μέχρι και μισό κιλό φράουλες σε φρέσκο βάρος.

Παρατηρούμε, συνήθως, στο ίδιο φυτό φράουλας να υπάρχουν συγχρόνως άνθη και καρποί, οπότε προσέχουμε όταν κόβουμε φράουλες να μην καταστρέφουμε τα άνθη που θα μας δώσουν νέες φράουλες μετά από λίγο καιρό.

Συλλέγουμε τις φράουλες σταδιακά, πάντα με το χέρι, νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα που διαθέτουν εντονότερο άρωμα. Κατάλληλο στάδιο συγκομιδής είναι όταν οι φράουλες έχουν αρχίσει να παίρνουν σταδιακά κόκκινο χρώμα και να χάνουν το αρχικό ροζ που είχαν.

Αν οι καρποί της φράουλας είναι έντονα κόκκινοι, έχουμε αργήσει να τους μαζέψουμε και μπορεί να σαπίσουν πριν προλάβουμε να τις φάμε. Αν δεν τις φάμε ολόφρεσκιες, οι φραούλες πρέπει άμεσα μετα τη συγκομιδή να μπουν σε ψυγείο για να μπορέσουμε να τις διατηρήσουμε 4-5 μέρες μέχρι να τις καταναλώσουμε.

Μπορούμε να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά φράουλας με σπόρο, με διαίρεση φυτών, αλλά κυρίως με τους στόλωνες, τους λεπτούς μακριούς βλαστούς που έχουν την ιδιότητα όταν ακουμπούν στο έδαφος να δημιουργούν ρίζες.

α) Πολλαπλασιασμός της φράουλας με σπόρο

Πρέπει να αναφέρουμε ότι ο με σπόρο είναι αρκετά πιο δύσκολος, με μικρό ποσοστό επιτυχίας, ενώ δεν δίνει και ίδια ακριβώς φυτά με αυτά που προέρχεται ο σπόρος.

Ο σπόρος της φράουλας φυτεύεται στις αρχές της άνοιξης σε βάθος περίπου 1 εκατοστού και χρειάζεται 2-3 βδομάδες για να φυτρώσει. Για να βελτιώσουμε την φυτρωτικότητα των σπόρων φράουλας, μπορούμε να τους βάλουμε στην κατάψυξη για 2-3 βδομάδες και στη συνέχεια να τους φυτέψουμε σε αφράτο και γόνιμο φυτόχωμα.

β) Πολλαπλασιασμός της φράουλας με ριζώματα

Για την δημιουργία φυτών φράουλας με διαίρεση, διαχωρίζουμε τα ριζώματα των φυτών φράουλας στα τέλη του χειμώνα και στη συνέχεια τα φυτεύουμε σε γλαστράκια φυτωρίου ή απευθείας στο έδαφος. Αν τα φυτέψουμε σε γλαστράκια φυτωρίου τα διατηρούμε για 2-3 εβδομάδες σε δροσερό περιβάλλον μέχρι να ριζώσουν και να είναι έτοιμα τα φυτά φράουλας..

γ) Πολλαπλασιασμός της φράουλας με στόλωνες

O πολλαπλασιασμός της φράουλας με στόλωνες είναι ο πιο εύκολος και απλός τρόπος με το μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας. Συγκεκριμένα, μπορούμε να βάλουμε τμήμα των στόλωνων της φράουλας μέσα σε γλαστράκι φυτωρίου για να ριζώσει σταδιακά.

Μετά από 4-5 βδομάδες, όταν ο στόλωνας της φράουλας έχει ριζώσει καλά στο γλαστράκι, αποκόπτουμε το νέο φυτά φράουλας από το μητρικό για να το μεταφυτεύσουμε στην οριστική του θέση στο χώμα ή σε μεγαλύτερη γλάστρα.

Η φράουλα είναι ίσως το μοναδικό φυτό που δεν περιέχονται οι σπόροι μέσα στον καρπό του φυτού αλλά βρίσκονται εξωτερικά. Συγκεκριμένα, οι σπόροι της φράουλας είναι τα χαρακτηριστικά κίτρινα στίγματα που παρατηρούμε στην επιφάνεια των καρπών του φυτού.