Καρίσα, ένας ανθεκτικός θάμνος με λευκά αρωματικά άνθη
Μοιάζει με χαμηλό γιασεμί και ονομάζεται καρίσα, ένα ανθεκτικό φυτό που δημιουργεί ένα εντυπωσιακό πράσινο χαλί με υπέροχα άσπρα λουλούδια στον κήπο μας. Με καταγωγή από την ανατολική Αφρική, η καρίσα διαθέτει παχιά, στρογγυλά και γυαλιστερά φύλλα με λευκά αρωματικά άνθη που θυμίζουν αστέρια. Η καρίσα φτάνει σε ύψος 2-3 μέτρων, ενώ χάρη στην πλαγιόλαδη ανάπτυξή της καταλαμβάνει αρκετό χώρο περίπου 2 μέτρα σε πλάτος. Τα λευκά λουλούδια της αναδύουν ένα ευχάριστο απαλό άρωμα και εμφανίζονται από την άνοιξη μέχρι τις αρχές φθινοπώρου, έχουν σχήμα μικρού αστεριού. Κατά την περίοδο του χειμώνα, η καρίσα σχηματίζει κόκκινους καρπούς, που τρώγονται όταν είναι αρκετά ώριμοι, γι’ αυτό αναφέρεται και ως δαμασκηνιά του Νεπάλ. Προσελκύει πεταλούδες και πουλιά στον κήπο μας, ενώ αποτελεί ιδανική επιλογή για να δημιουργήσουμε όμορφους πυκνούς φράχτες, καθώς και για εδαφοκάλυψη. Μπορεί, επίσης, να φυτευτεί ως μεμονωμένο σε βραχόκηπο και σε γλάστρα στο μπαλκόνι. Σε τι συνθήκες αναπτύσσεται η καρίσα; Η καρίσα είναι ένα αρκετά ανθεκτικό φυτό και αναπτύσσεται καλύτερα σε ηλιόλουστες θέσεις που διαθέτουν σχετική υγρασία. Η καρίσα μπορεί να φυτευτεί στα περισσότερα είδη εδαφών, αρκεί να έχουν καλή αποστράγγιση για να απομακρύνεται το νερό. Φυτεύεται και σε παραθαλάσσιες περιοχές, καθώς είναι αρκετά ανθεκτική στην αλατότητα του εδάφους και της ατμόσφαιρας. Η καρίσα είναι αρκετά ευαίσθητη στις χαμηλές θερμοκρασίες και χρειάζεται προστασία από την παγωνιά και τους δυνατούς βοριάδες, ειδικά την περίοδο του χειμώνα. Μπορούμε να την φυτέψουμε σε μεγάλη γλάστρα ή ζαρντινιέρα σε μπαλκόνι με νότιο ή δυτικό προσανατολισμό, χρησιμοποιώντας φυτόχωμα γενικής χρήσης. Κάθε πότε χρειάζεται πότισμα, λίπανση και τι άλλη φροντίδα θέλει η καρίσα; Η καρίσα χρειάζεται τακτικά πότισματα για να έχει ικανοποιητική ανάπτυξη και πλούσια ανθοφορία, αν και μπορεί να αντέξει χωρίς να την πότισμα για μερικές μέρες. Ποτίζουμε 1-2 φορές τη βδομάδα την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου και 3 φορές τη βδομάδα κατά την ζεστή περίοδο του καλοκαιριού. Σχετικά με τη λίπανση της καρίσας, προσθέτουμε πλήρες κοκκώδες ή υδατοδιαλυτό λίπασμα τύπου 20-20-20, μία φορά το μήνα, από τις άρχές της άνοιξης ως τα τέλη του φθινοπώρου. Η καρίσα είναι αρκετά ανθεκτική σε έντομα και ασθένειες και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προστασία, εκτός από το έντομο της βαμβακάδας που μπορεί να προσβάλλει το φύλλωμα της. Για να την αντιμετωπίσουμε, ψεκάζουμε με διάλυμα θερινού πολτού ή με σάπωνες αλάτων καλίου.
Πώς κλαδεύεται και πώς γίνεται ο πολλαπλασιασμός της καρίσας; Κλαδεύουμε ελαφρά την καρίσα στις αρχές της άνοιξης, αφαιρώντας ξερά κλάδιά για να τονώσουμε την ανάπτυξη και την ανθοφορία της και να αναζωογονήσουμε το φυτό. Με το κατάλληλο κλάδεμα και αφαιρώντας τους χαμηλούς βλαστούς, η καρίσα μπορεί επίσης να διαμορφωθεί σε ένα μικρό δεντράκι. Για να δημιουργήσουμε καινούργια φυτά καρίσας με σπόρους, αφού τους φυτέψουμε χρειάζονται περίπου 3-4 βδομάδες για να βλαστήσουν, ενώ η ανάπτυξη των νέων φυτών είναι σχετικά αργή. Η καρίσα μπορεί να πολλαπλασιαστεί και με τη μέθοδο των μοσχεύματων κόβοντας ημιξυλώδη κλαδάκια μήκους 15 εκατοστών, την περίοδο του καλοκαιριού, και χρησιμοποιώντας στη βάση τους ορμόνη ριζοβολίας. Ο πιο εύκολος τρόπος είναι με τη μέθοδο των καταβολάδων, τοποθετώντας στο χώμα βλαστούς που βγαίνουν κοντά στη ρίζα του φυτού. Περιμένουμε λίγο καιρό να ριζώσουν στο έδαφος και στη συνέχεια τους αποκόπτουμε από το μητρικό φυτό για να τους μεταφυτεύσουμε σε νέα θέση και να μας χαρίσουν καινούργια φυτά καρίσας.
Κι ένα μυστικό για την καρίσα Η καρίσα ανήκει στην ίδια οικογένεια με την πικροδάφνη και τόσο τα φύλλα όσο και οι βλαστού της είναι τοξικοί και επικίνδυνοι αν τα φάνε τα σκυλιά.