Νάρκισσος, ένα πανέμορφο λουλούδι για κήπο και γλάστρα
Ο νάρκισσος είναι ένα εντυπωσιακό βολβώδες λουλούδι που φυτεύεται μέσα στο φθινόπωρο και ανθίζει στα τέλη του χειμώνα ή μέσα στην άνοιξη. Με καταγωγή από τη Μεσόγειο, ο νάρκισσος διαθέτει πλούσια ανθοφορία με όμορφα λουλούδια σε σχήμα τρομπέτας, που ξεπροβάλλουν πάνω σε λεπτούς μίσχους μέσα από τα στενόμακρα φύλλα. Τον συναντάμε σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων από λευκό, λευκοκίτρινο, κιτρινο-πορτοκαλί, κοκκινωπό μέχρι και ροζέ. Ο νάρκισσος φυτεύεται σε βραχόκηπους, σε διαχωριστικά παρτέρια στον κήπο, ακόμα και ως φυτό εσωτερικού χώρου, ενώ αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα λουλούδια για στολισμό σε βάζο κατά την περίοδο του χειμώνα. Ας δούμε αναλυτικά τι φροντίδα χρειάζεται για να απολαύσουμε υπέροχα λουλούδια με μεγάλη διάρκεια στον κήπο και το μπαλκόνι μας. Ποια είναι τα πιο γνωστά είδη και ποικιλίες νάρκισσου; Ο νάρκισσος έχει πολλά διαφορετικά είδη και ποικιλίες. Στον ελληνικό χώρο, υπάρχουν αρκετά είδη, με πιο γνωστό είναι το ζαμπάκι ή τσαμπάκι που στην περιοχή της Κρήτης ονομάζεται μανουσάκι. Το ζαμπάκι φτάνει σε ύψος τα 30-40 εκατοστά, και σχηματίζει ομάδα περίπου 10 λευκών λουλουδιών με κίτρινο χρώμα στο κέντρο. Γνωστό είδος νάρκισσου είναι ο ποιητικός νάρκισσος, ύψους περίπου 40 εκατοστών που σχηματίζει ένα μόνο λευκό λουλούδι με κοκκινωπό κέντρο, καθώς και ο όψιμος νάρκισσος με ύψος περίπου 20 εκατοστών και με μικρά λευκά άνθη. Πολύ δημοφιλή είδη από το εξωτερικό είναι ο αρωματικός νάρκισσος που φέρει κίτρινα λουλούδια και ο πολυανθής νάρκισσος που φέρει πολλά μικρά λευκά άνθη. Τι συνθήκες χρειάζεται ο νάρκισσος για να ανθοφορήσει; Ο νάρκισσος αναπτύσσεται πολύ εύκολα σχεδόν σε όλα τα είδη των εδαφών, αλλά προτιμά τα καλά στραγγιζόμενα εδάφη. Χρειάζεται ηλιόλουστο ή ημισκιερό περιβάλλον για να ευδοκιμήσει, ενώ στη σκιά δεν ανθοφορεί. Οι ηλιόλουστες θέσεις πλεονεκτούν των ημισκιερών, καθώς μετά την ανθοφορία, η ηλιοφάνεια συντελεί στην άνθιση του επόμενου έτους. Η φύτευση του νάρκισσου γίνεται από τον Αύγουστο μέχρι και τον Δεκέμβριο και η άνθιση εμφανίζεται μέσα στον χειμώνα ή μέσα στην άνοιξη ανάλογα την ποικιλία και την εποχή φύτευσης. Ο βολβός του νάρκισσου φυτεύεται σε βάθος περίπου 10 εκατοστών και σε αποστάσεις 10-15 εκατοστών μεταξύ των βολβών. Για να φυτέψουμε τον νάρκισσο σε γλάστρα, χρησιμοποιούμε φυτόχωμα γενικής χρήσης και του εξασφαλίσουμε καλή αποστράγγιση, ανοίγοντας τρύπες στο κάτω μέρος της γλάστρας για να φεύγει το νερό μαζί με μια στρώση χαλικιών στη βάση της.
Κάθε πότε χρειάζεται πότισμα και λίπανση ο νάρκισσος; Ο νάρκισσος, όπως τα περισσότερα βολβώδη φυτά, έχει μέτριες ανάγκες σε νερό, ενώ το υπερβολικό πότισμα μπορεί να προκαλέσει σάπισμα στο βολβό. Ανάλογα φαινόμενα εμφανίζονται σε πολύ υγρά εδάφη με κακή αποστράγγιση. Στο έδαφος, πριν την φύτευση των βολβών του νάρκισσου, καλό είναι να προσθέτουμε κομπόστ και λίγο λίπασμα. Βάζουμε ξανά λίπασμα αμέσως μετά το τέλος της ανθοφορίας, προκειμένου να ενισχύσουμε το φυτό με θρεπτικά συστατικά για την ανθοφορία της επόμενης χρονιάς. Μόλις ξεκινήσουν να ανθίζουν τα λουλούδια του νάρκισσου, καλό είναι να κρατάμε τα φυτά σε ένα δροσερό σημείο, μακριά από άμεση επαφή με τον ήλιο. Με αυτόν τον τρόπο, επεκτείνουμε σημαντικά την περίοδο ανθοφορίας του νάρκισσου. Τι έντομα και ασθένειες προσβάλλουν τον νάρκισσο; Σε συνθήκες υπερβολικής υγρασίας στο χώμα, λόγω ποτίσματος ή κακής αποστράγγισης, αναπτύσσονται μυκητολογικές ασθένειες που προσβάλλουν και σαπίζουν τον βολβό. Για την αντιμετώπιση τους, μπορούμε να κάνουμε πότισμα με διάλυμα θειικού χαλκού (γαλαζόπετρας) στο χώμα μετά την φύτευση του βολβού. Επίσης, ο νάρκισσος προσβάλλεται από διάφορα έντομα όπως η μεγάλη μύγα του νάρκισσου και η μικρή μύγα του νάρκισσου που προσβάλλουν τον βολβό του, καθώς και από είδη τετράνυχου. Για την αντιμετώπισή τους με οικολογικά μέσα μπορούμε προληπτικά να ψεκάσουμε το φύλλωμα του με διάλυμα τριμμένου πράσινου σαπουνιού που φτιάχνουμε διαλύοντας 20 γραμμάρια τριμμένο κρεμμύδι, 10 γραμμάρια τριμμένη καυτερή πιπεριά, 10 γραμμάρια τριμμένο πράσινο σαπούνι σε 100ml νερό.
Πώς αποθηκεύουμε τους βολβούς του νάρκισσου; Για να θαυμάσουμε τα όμορφα λουλούδια του νάρκισσου στον κήπο μας και την επόμενη χρονιά, φροντίζουμε μετά την ανθοφορία να απομακρύνουμε τους βολβούς από το έδαφος και να τους αποθηκεύσουμε. Κατάλληλη εποχή για να αφαιρέσουμε τους βολβούς του νάρκισσου από το χώμα είναι αφού ξεραθούν τα άνθη και τα φύλλα του, περίπου 1,5-2 μήνες μετά την άνθιση του. Καθαρίζουμε τους βολβούς από το χώμα, τους αφήνουμε να στεγνώσουν σε σκιερό αεριζόμενο μέρος και στη συνέχεια τους αποθηκεύουμε σε χάρτινα κουτιά ή σακουλάκια σε σκοτεινό ξηρό μέρος για μερικούς μήνες, ώστε το φθινόπωρο να τους φυτέψουμε ξανά. Πώς γίνεται ο πολλαπλασιασμός του νάρκισσου; Ο νάρκισσος πολλαπλασιάζεται κυρίως με τους βολβούς του. Στα τέλη του καλοκαιριού, αραιώνουμε τους βολβούς που έχουν πυκνά σχηματιστεί και τους φυτεύουμε σε διαφορετικά μέρη στον κήπο μας. Βέβαια, ο νάρκισσος πολλαπλασιάζεται και με σπόρο που συλλέγεται φρέσκος κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και φυτεύεται σε γλάστρες στα τέλη του καλοκαιριού ή μέσα στην περίοδο του φθινοπώρου.
Κι ένα μυστικό για τον νάρκισσο Μπορεί ο νάρκισσος να είναι εντυπωσιακό και ελκυστικό λουλούδι, ωστόσο κρύβει τοξικές ουσιές σχεδόν σε όλα τα μέρη του φυτού από τον βολβό μέχρι και το άνθος. Γι’ αυτό το λόγο θεωρείται επικίνδυνο φυτό για γάτες και επικίνδυνο φυτό για σκύλους. Καλό είναι λοιπόν να αποφεύγεται η φύτευσή του σε χώρους όπου υπάρχουν κατοικίδια.