5 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια λάχανου

Λάχανο, ο βασιλιάς της χειμερινής σαλάτας! Το λάχανο είναι ένα από τα δημοφιλέστερα χειμερινά λαχανικά που καλλιεργούμε την περίοδο του φθινοπώρου και ανήκει στην ίδια οικογένεια με το κουνουπίδι και το μπρόκολο. Συνήθως το τρώμε ωμό σε σαλάτες ή μαγειρευτό σε διάφορες συνταγές όπως στους αγαπημένους λαχανοντολμάδες. Το λάχανο είναι διετές φυτό που καλλιεργείται ως ετήσιο για την κεφαλή του, ένα κοντό βλαστό από τον οποίο εκπτύσσονται πολλά φύλλα που δημιουργούν τη γνωστή στρογγυλή του μορφή που συγκομίζουμε για το τραπέζι μας. Αν και δεν είναι τόσο συνηθισμένο, μπορούμε να καλλιεργήσουμε λάχανο σε γλάστρα και να δημιουργήσουμε τον δικό μας κήπο στο μπαλκόνι. Ποιες ποικιλίες λάχανου επιλέγουμε για φύτευση; Υπάρχουν πολλές ποικιλίες λαχάνου ανάλογα με το χρώμα και το μέγεθος της ανθοκεφαλής που προτιμάμε και με διαφορετική πρωιμότητα ή οψιμότητα στη συγκομιδή. Αν θέλουμε λάχανο για σαλάτα, επιλέγουμε ημιαφράτες ποικιλίες με κεφαλή μεγέθους 1,5 εως 3 κιλά που είναι πιο ανθεκτικές σε ασθένειες, καθώς επίσης διατηρούνται περισσότερο καιρό στο ψυγείο μετά τη συγκομιδή. Υπάρχουν πρώιμες, μεσοπρώιμες και όψιμες ποικιλίες που απαιτούν συνήθως 2-4 μήνες για συγκομιδή μετά την μεταφύτευση. Αν θέλουμε λάχανο για ντολμάδες, επιλέγουμε αφράτες ποικιλίες με κεφάλι που μπορεί να φτάσει ως και 4-5 κιλά. Επίσης, υπάρχουν κόκκινα-μωβ λάχανα με μικρότερη κεφαλή (1-2 κιλά), πιο συμπαγή και σκληρότερα από το άσπρο, με πολύ περισσότερες αντιοξειδωτικές ουσίες και βιταμίνες. Οι ποικιλίες του λαχάνου διακρίνονται σε υπερπρώιμες που συγκομίζονται σε 2 μήνες, μεσοπρώιμες που συγκομίζονται σε 3 μήνες και όψιμες που συγκομίζονται σε 4-5 μήνες. 

Tι πρέπει να γνωρίζουμε για την φύτευση του λάχανου; Για να δημιουργήσoυμε φυτά λάχανου από σπόρο, θα χρειαστoύμε 4-6 βδομάδες μέχρι να τα μεταφυτέψουμε. Ιδανικές θερμοκρασίες για το φύτρωμα του σπόρου και την ανάπτυξη των φυτών είναι οι 15-20 βαθμοί Κελσίου. Διαφορετικά, προμηθευόμαστε ετοιμα φυτά λάχανου από γεωπονικά καταστήματα ή φυτώρια. Κατά τη μεταφύτευση, τα λάχανα φυτεύονται σε σειρές που απέχουν μεταξύ τους 80-100 εκατοστά, ενώ η ιδανική απόσταση μεταξύ των φυτών στην ίδια σειρά είναι 50-60 εκατοστά. Η μεταφύτευση του λάχανου γίνεται από τα μέσα Αυγούστου μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες κάθε περιοχής. Το λάχανο είναι φυτό ψυχρής εποχής και η ιδανική θερμοκρασία για την ανάπτυξή του είναι 15-18 βαθμοί Κελσίου. Χρειάζεται ηλιοφανείς θέσεις για να ευδοκιμήσει, αν και οι ημισκιερές θέσεις είναι χρήσιμες στις πρώιμες καλοκαιρινές φυτεύσεις που έχει πολύ ζέστη. Μπορεί να αναπτυχθεί σε όλους τους τύπους των εδαφών εκτός από τα πολύ όξινα και χρειάζεται καλή στράγγιση του εδάφους, ώστε να εξασφαλίζεται καλός αερισμός των ριζών. Για τα πρώιμα λάχανα προτιμάμε αμμώδη, ζεστά εδάφη ενώ για τα όψιμα προτιμώνται βαρύτερα εδάφη με καλή στράγγιση και πλούσια σε οργανική ουσία. Τι απαιτήσεις σε πότισμα και λίπανση έχει το λάχανo; Το λάχανο έχει επιφανειακό ριζικό σύστημα και θέλει πολύ και συχνό πότισμα, καθώς έχει μεγάλες απαιτήσεις σε νερό. Ειδικά κατά την ανάπτυξη της κεφαλής, απαιτείται σταθερή εδαφική υγρασία στο χώμα για να μην παρατηρηθούν σκισίματα της κεφαλής. Το λάχανο είναι επίσης απαιτητικό σε θρεπτικά στοιχεία, ιδιαίτερα σε άζωτο και κάλιο, καθώς και σε ιχνοστοιχεία βορίου και μαγνησίου. Κατά το φύτεμα του λάχανου, είναι καλή η ανάμιξη σβησμένης κοπριάς και μικτού βιολογικού λιπάσματος. Στη συνέχεια προσθέτουμε βιολογικό λίπασμα με υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο κάθε μήνα. Πρέπει να σημειώσουμε ότι υπερβολικές ποσότητες αζωτούχου λίπανσης, συντελούν στην κακή ποιότητα, τη μικρή διατηρησιμότητα και το σκάσιμο του κεφαλιού του λάχανου. 

 Ποια έντομα και ασθένειες προσβαλλουν το λάχανο; Το λάχανο προσβάλλεται από διάφορα έντομα όπως την κάμπια του λάχανου, τη μελίγκρα, τον αλευρώδη, τις βρωμούσες καθώς και από τον τετράνυχο. Για την οικολογική αντιμετώπιση των εντόμων που προσβάλλουν το λάχανο, χρησιμοποιούμε οικολογικά σκευάσματα όπως βάκιλο Θουριγγίας, σάπωνες αλάτων καλίου και φυσικό πύρεθρο που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Εναλλακτικά, μπορούμε να φτιάξουμε την αυτοσχέδια συνταγή με σκόρδο και πιπεριά που προτείνουμε στο άρθρο για την προστασία των φυτών με φυσικά υλικά. Το λάχανο προσβάλλεται επίσης από τον περονόσπορο καθώς και από άλλες μυκητολογικές ασθένειες που ευνοούνται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας όπως η αλτερνάρια, το φουζάριο και η ριζοκτόνια. Για την αντιμετώπιση τους, ψεκάζουμε προληπτικά τα λάχανα με οικολογικό διάλυμα χαλκού ή με μαγειρική σόδα. 

 Κι ένα μυστικό για το λάχανο Το λάχανο μπορεί να συγκαλλιεργηθεί επιτυχώς με μαρούλια, πατάτες, σπανάκι, αγγουράκια και φασολιές και να μας δώσει υψηλές αποδόσεις τόσο σε ποιότητα όσο και σε ποσότητα.