Κουμαριά: Το άγριο φρούτο του χειμώνα

H κουμαριά (Arbutus unedo) είναι ένα εντυπωσιακός δασικός θάμνος ή μικρό δέντρο με γυαλιστερό δερματώδες φύλλωμα, λευκά άνθη και στρογγυλούς κόκκινους καρπούς που τρώγονται.

Πρόκειται για ένα της μεσογειακής φύσης που παρουσιάζει σχετικά γρήγορη ανάπτυξη και φτάνει σε ύψος 2-4 μέτρων.

Η κουμαριά ανθίζει από τα μέσα του φθινοπώρου μέχρι τον Δεκέμβριο για να μας δώσει τα υπέροχα άγρια φρούτα της.

Το κόκκινο χρώμα και το σχήμα των καρπών της κουμαριάς θυμίζει μικρές φράουλες, γι’ αυτό και στο εξωτερικό την ονομάζουν “φραουλόδεντρο” (strawberry tree).

Ο καρπός της κουμαριάς καταναλώνεται φρέσκος και έχει σημαντική διατροφική αξία, καθώς είναι πλούσιος σε σάκχαρα, τανίνες και βιταμίνες.

Χάρη στη γλυκιά γεύση και τη μαλακή υφή που διαθέτουν, τα κούμαρα μπορούν επίσης να γίνουν κομπόστα, γλυκά του κουταλιού και λικέρ.

Η κουμαριά ως φυτό διαθέτει σημαντική καλλωπιστική αξία και για αυτό φυτεύεται σε κήπους και σε πάρκα, καθώς επίσης σε γλάστρα για το μπαλκόνι και την αυλή μας.

Επιπλέον, λόγω των κόκκινων καρπών της που είναι ώριμοι τις μέρες των Χριστουγέννων, η κουμαριά επιλέγεται και για διακόσμηση κατά την περίοδο των εορτών με κομμένα κλαδιά σε βάζο.

Ας δούμε χρήσιμες πληροφορίες για τη φροντίδα της κουμαριάς ώστε να απολαμβάνουμε το καταπράσινο φύλλωμα της μαζί με τα υπέροχα κούμαρα από τον κήπο μας.

Η κουμαριά ευδοκιμεί σε περιοχές με ήπιο κλίμα, σε ηλιόλουστα και ημισκιερά σημεία. Είναι σχετικά ευαίσθητη σε πολύ υψηλές και σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, καθώς επίσης στους έντονους ανέμους.

Αναπτύσσεται σε σχετικά που εξασφαλίζουν καλή αποστράγγιση, ενώ επιβιώνει ακόμα και σε πετρώδη εδάφη καθώς διαθέτει δυνατό και βαθύ ριζικό σύστημα.

Η κουμαριά φυτεύεται σε γλάστρα στο μπαλκόνι, σε σημεία με νότιο, δυτικό ή ανατολικό προσανατολισμό, προστατευμένα από δυνατούς ανέμους.

 σχετικά μεγάλου μεγέθους, διαμέτρου και ύψους τουλάχιστον 30 εκατοστών, την οποία γεμίζουμε με εμπλουτισμένο  που περιέχει θρεπτικά συστατικά και .

Στη βάση της γλάστρας, προσθέτουμε μία λεπτή στρώση από χαλίκια ή  για να απομακρύνεται το νερό που περισσεύει από το πότισμα.

Η κουμαριά απαιτεί σχετικά τακτικά ποτίσματα με αρκετή ποσότητα νερού για να εξασφαλίσουμε ζωηρή βλάστηση με πλούσια ανθοφορία και καρποφορία.

Ποτίζουμε την κουμαριά στον κήπο μία φορά την εβδομάδα, την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου, ενώ την περίοδο του καλοκαιριού, θα χρειαστεί δύο ποτίσματα κάθε εβδομάδα.

Η κουμαριά έχει μέτριες απαιτήσεις σε  και προσθέτουμε πλήρες κοκκώδες λίπασμα που περιέχει , και  στις αρχές της άνοιξης και στις αρχές φθινοπώρου.

Συμπληρωματικά στις αρχές του χειμώνα, μπορούμε να προσθέσουμε  ή  για να ενισχύσουμε το έδαφος με θρεπτικά συστατικά και .

Κλαδεύουμε την κουμαριά κάθε χρόνο στις αρχές της άνοιξης, αφού περάσουν οι παγωνιές του χειμώνα.

Τα πρώτα χρόνια της κουμαριάς, γίνεται κλάδεμα διαμόρφωσης για να δώσουμε σχήμα είτε σε μορφή δέντρου με κεντρικό κορμό ή να διατηρήσουμε τη φυσική θαμνώδη μορφή του φυτού.

Τα επόμενα χρόνια, το κλάδεμα περιλαμβάνει διατήρηση του σχήματος του φυτού περιορίζοντας το ύψος του, καθώς επίσης γίνεται αφαίρεση ξερών και άρρωστων κλαδιών.

Η κουμαριά θεωρείται πολύ ανθεκτικό φυτό που δεν προσβάλλεται εύκολα από ασθένειες και έντομα και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προστασία.

Αποφεύγουμε συνθήκες υπερβολικής υγρασίας και κακής αποστράγγισης, καθώς μπορεί να προκαλέσουν σαπίσματα της ρίζας και εμφάνιση ασθενειών όπως η .

Σημαντικό πρόβλημα για την κουμαριά αποτελούν τα που προσβάλλουν την τρυφερή βλάστηση, καθώς και τα πουλιά που τρώνε τους ώριμους καρπούς.

Μπορούμε να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά κουμαριάς εύκολα και οικονομικά με 3 τρόπους, κάνοντας: α) , β) και γ) .

α) Πολλαπλασιασμός κουμαριάς με σπόρο: Η κουμαριά στο φυσικό της περιβάλλον πολλαπλασιάζεται με σπόρους που πέφτουν από τους καρπούς της στο έδαφος δημιουργώντας πολλά νεαρά φυτά γύρω της. Μπορούμε να πάρουμε σπόρους από τους ώριμους καρπούς της κουμαριάς και να τους βάλουμε στην κατάψυξη για 2 εβδομάδες πριν φυτέψουμε, για να διακοπεί ο λήθαργος και να φυτρώσουν πιο γρήγορα.

β) Πολλαπλασιασμός κουμαριάς με μοσχεύματα: Ένας εύκολος τρόπος για να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά κουμαριάς είναι με κλαδάκια.

γ) Πολλαπλασιασμός κουμαριάς με καταβολάδες: Η κουμαριά μπορεί να πολλαπλασιαστεί με καταβολάδες την περίοδο Οκτωβρίου ως Δεκέμβριου ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα:

Τα κούμαρα ωριμάζουν στα τέλη του φθινοπώρου και στις αρχές του χειμώνα και τρώγονται συνήθως άμεσα από τα δέντρα της κουμαριάς.

Κόβουμε τα κούμαρα όταν έχουν αποκτήσει έντονο κόκκινο χρώμα και είναι μαλακά στην υφή. Αν ο καρπός δεν έχει ωριμάσει, τότε η γεύση του είναι στυφή.

Τα ώριμα κούμαρα συνήθως τρώγονται εντός μίας ημέρας, καθώς μαλακώνουν γρήγορα και μπορούν εύκολα να καταστραφούν.

Η κουμαριά θεωρείται σημαντικό μελισσοκομικό φυτό, καθώς οι μελισσοκόμοι αφήνουν το φθινοπωρινό μέλι από τα άνθη της μέσα στην κυψέλη για να τραφεί το μελίσσι την περίοδο του χειμώνα.