Ο κρεμμυδοφάγος, Γρυλλοτάλπα ή κολοκυθοκόφτης και η καταπολέμησή του

Επιστημονικό όνομα: Gryllotalpa gryllotalpa
Άλλα ονόματα: Γρυλλοτάλπα, Κρεμμυδοφάγος, Κολοκυθοκόφτης, Πρασάγγουρας

Στο χωράφι παρουσιάζονται “κενά” φυτών.

Εχθρός

Τα ακμαία έχουν μήκος περίπου 45-50 χιλ., καστανό χρωματισμό και φέρουν λεπτές τρίχες. Τα πρόσθια πόδια, που είναι προσαρμοσμένα για να σκάβουν, μοιάζουν με φτυάρια.

Οι νεαρές νύμφες έχουν χρώμα υπόλευκο και στην κατασκευή τους μοιάζουν με μυρμήγκια. Αντίθετα οι νύμφες μεγαλύτερης ηλικίας μοιάζουν περισσότερο με το ακμαίο έντομο.

Παρατηρήσεις

Ο κρεμμυδοφάγος (Gryllotalpa vulgaris) είναι έντομο παμφάγο. Προτιμά εδάφη ελαφρά, δροσερά, πλούσια σε οργανική ουσία. Σπάνια απαντάται σε αργιλώδη ή χαλικώδη εδάφη. Η εξέλιξή του είναι αργή και επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες. Κατά μέσο όρο συμπληρώνει μία γενεά σε δυο χρόνια. Κόβει τα λαχανικά στο λαιμό ή καταστρέφει το υπόγειο μέρος των φυτών και τα φυτά ξηραίνονται. Οι προνύμφες δραστηριοποιούνται Μάρτιο-Απρίλιο. Δημιουργεί στο έδαφος χαρακτηριστικές στοές διαμέτρου 0,5-1cm τόσο κοντά στην επιφάνεια του που γίνονται αντιληπτές γιατί προκαλείται ελαφρά ανασήκωση. Δημιουργεί και βαθιές στοές για αποθησαύριση τροφών και για ωοτοκία.

Για τη μείωση του πληθυσμού τους, μπορεί να γίνεται το φθινόπωρο τοποθέτηση στον αγρό μικρών σωρών κοπριάς, στους οποίους οι κρεμμυδοφάγοι επιζητούν για καταφύγιο. Στις αρχές του χειμώνα, οι σωροί αυτοί καταστρέφονται και τα έντομα μένουν εκτεθειμένα στον παγετό. Για τη χημική καταπολέμηση γίνεται χρήση κοκκωδών εντομοκτόνων εδάφους ή δολωμάτων. Όταν το έδαφος είναι πλούσιο σε οργανική ουσία ή έχει πρόσφατα γίνει προσθήκη κοπριάς, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα κοκκώδες εντομοκτόνο εδάφους σ’ όλη την έκταση του αγρού (π.χ. dursban, counter κ.ά.) σύμφωνα με τις οδηγίες της ετικέτας. Στον κρεμμυδοφάγο πολύ καλά αποτελέσματα δίνουν και τα δολώματα. Στα έντομα εδάφους καλή προσελκυστικότητα έχουν τα δολώματα με βάση τα ξινισμένα πίτυρα. Η προσθήκη γλυκαντικών ουσιών (μελάσσα, ζάχαρη κ.ά.) ή σκόνης γάλακτος (250-500gr/10kg δολώματος) αυξάνει την προσελκυστικότητα και την κατανάλωση από το έντομο και μειώνει την απωθητική οσμή του εντομοκτόνου. Για την επιτάχυνση της όξυνσης στα πίτυρα προσθέτουμε και λίγη ζύμη (200-300 gr/10kg πίτυρα).Στα πιτυρούχα δολώματα προστίθενται διάφορα σκευάσματα εντομοκτόνων σε μορφή βρέξιμης σκόνης (WP), dursban 25%, thiodan 50%, carbaryl 85%, diazinon 40% κ.ά. Η αναλογία των συστατικών του δολώματος είναι για παράδειγμα:

• 3kg πίτυρο, 200gr dursban 25 WP και 1mg νερό
• 3kg πίτυρο, 200gr thiodan 50 WP και 0,5mg νερό.

Παρόμοιες είναι οι αναλογίες και με τα άλλα εντομοκτόνα. Χρησιμοποιούνται 3-5kg δολώματος ανά στρέμμα, τις απογευματινές ή νυκτερινές ώρες και πάντοτε μετά από πότισμα. Τα δολώματα τοποθετούνται σε μικρούς σωρούς ή σε λεπτή συνεχή γραμμή μεταξύ των γραμμών της καλλιέργειας. Χρειάζεται προσοχή να μην πέφτουν πάνω στα φυτά. Αν υπάρχουν πουλιά στην περιοχή θα πρέπει οι σωροί να τοποθετούνται σε μη εμφανή μέρη (κάτω από κεραμίδια ή μέσα σε οπές).

Γενικά, αν έχετε μποστάνι να εύχεστε να μη σας τύχει πρασάγγουρας – τόσο για τις ζημιές που κάνει, όσο και για μη χρειαστεί να καταφύγετε, στην περίπτωση που είστε υπέρ της οργανικής καλλιέργειας, στις παραδοσιακές συνταγές αντιμετώπισής του όπως αυτή του Διοφάνη από τη Νίκαια της Βιθυνίας ο οποίος στα Γεωργικά του τον 1ο π.Χ αιώνα προτείνει [ΠΡΟΣΟΧΗ: ακολουθεί αηδιαστική συμβουλή] την παράχωση στο έδαφος μιας άπλυτης κοιλιάς ζώου με την κοπριά που αυτή περιέχει ώστε οι πρασάγγουρες ως κοπρόφιλα ζώα να μαζευτούν εκεί, να τους μαζέψουμε και να τους εξοντώσουμε.