Χειμωνανθός, το λουλούδι του χειμώνα

Χειμωνανθός, ένας υπέροχος θάμνος με μοναδικό άρωμα που μας χαρίζει πανέμορφα κίτρινα λουλούδια στην καρδιά του χειμώνα! Ο χειμωνανθός έγινε διάσημος από το ομώνυμο τραγούδι, σε βαθμό που αρκετοί δεν γνωρίζουν πως πρόκειται για υπαρκτό φυτό! Πρόκειται για φυλλοβόλο καλλωπιστικό θάμνο με πλούσια ανθοφορία που δικαίως αποτελεί ένα από τα πιο όμορφα λουλούδια του χειμώνα χαρίζοντάς μας έντονο χρώμα και υπέροχο άρωμα. Με καταγωγή από την Κίνα, ο χειμωνανθός είναι ιδιαίτερα δημοφιλές φυτό στην Ευρώπη, παρουσιάζει σχετικά αργή ανάπτυξη και μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 2-3 μέτρα. Ανθίζει μέσα στην παγωνιά και το χιόνι, σχηματίζοντας τα αρωματικά λουλούδια του από τα τέλη του Δεκεμβρίου μέχρι τις αρχές Μαρτίου, πριν ακόμα εκπτυχθούν τα λογχοειδή φύλλα του ανοιχτού πράσινου χρώματος. Τα λουλούδια του χειμωνανθού μοιάζουν με μικρό αστέρι, διαμέτρου 2-3 εκατοστών, υποκίτρινου ή κίτρινου χρώματος, που φέρουν μια κόκκινη καρδιά στο κέντρο τους, ενώ το άρωμα τους έχει συνδεθεί με την εποχή του χειμώνα. Πολυ διαδεδομένη είναι η ποικιλία Grandiflorus που εμφανίζει μεγάλα λουλούδια με βαθύ κίτρινο χρώμα, αν και είναι λιγότερο αρωματική. Σε τι συνθήκες αναπτύσσεται ο χειμωνανθός; Ο χειμωνανθός είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός στο ψύχος και την παγωνιά, ακόμη και σε θερμοκρασίες πολλών βαθμών κάτω από το μηδέν. Προτιμά γόνιμα εδάφη με καλή αποστράγγιση και προτιμάμε να τον φυτεύουμε σε ηλιόλουστες τοποθεσίες. Ιδανική εποχή φύτευσης για τον χειμωνανθό είναι η άνοιξη και το φθινόπωρο. Ο χειμωνανθός μπορεί να φυτευτεί και να προσαρμοστεί σε οποιοδήποτε έδαφος, ακόμη και σε ασβεστώδες, αρκεί να έχει καλή αποστράγγιση. Δύσκολα φυτεύεται σε γλάστρα στο μπαλκόνι, καθώς δε μπορεί να αναπτυχθεί καλά το ριζικό του σύστημα και να μεγαλώσει το φυτό. Τον φυτεύουμε λοιπόν στο έδαφος, μεμονωμένο ή σε συστάδες, σε αυλές, κήπους και σε πάρκα. Πρέπει να σημειώσουμε ότι ο χειμωνανθός είναι πολύ ανθεκτικός σε ασθένειες και δεν προσβάλλεται ιδιαίτερα από έντομα. Κάθε πότε χρειάζεται πότισμα και λίπανση ο χειμωνανθός; Ο χειμωνανθός δεν έχει μεγάλες ανάγκες σε νερό για να ευδοκιμήσει. Ποτίζουμε μία φορά τη βδομάδα την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου. Ωστόσο, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες χρειάζεται σχετικά συχνό πότισμα τουλάχιστον δυο φορές τη βδομάδα για να έχει καλή βλαστική ανάπτυξη και να μας χαρίσει πλούσια ανθοφορία μέσα στον χειμώνα. Ο χειμωνανθός έχει αρκετές ανάγκες σε θρεπτικά στοιχεία και γι’ αυτό χρειάζεται κατάλληλη λίπανση. Στις αρχές της άνοιξης, προσθέτουμε πλήρες κοκκώδες λίπασμα για να έχει καλή βλαστική ανάπτυξη και συμπληρωματικά, μέσα στο φθινόπωρο, προσθέτουμε ένα κοκκώδες λιπασμα, μειωμένο σε άζωτο (αμμωνία) και πλούσιο σε φώσφορο και κάλιο, για να ενισχύσουμε την ανθοφορία του. Ποια έντομα και ασθένειες προσβάλλουν τον χειμωνανθό; Ο χειμωνανθός είναι αρκετά ανθεκτικό φυτό και δεν προσβάλλεται ιδιαίτερα από ασθένειες και έντομα. Σε προληπτικό επίπεδο, μπορούμε να ψεκάσουμε με διάλυμα θερινού πολτού και σαπώνων αλάτων λιπαρών οξέων για την αντιμετώπιση του εντόμου της μελίγκρας και του τετράνυχου που προσβάλλουν το φύλλωμα του χειμωνανθού. 

Ποια εποχή κλαδεύουμε και με ποιο τρόπο τον χειμωνανθό; Ο χειμωνανθός δεν χρειάζεται κλάδεμα τα πρώτα 1-2 χρόνια, όταν είναι ακόμα μικρό φυτό και δεν έχει ριζώσει και αναπτυχθεί επαρκώς. Αν κλαδέψουμε το χειμωνανθό θα είχε σαν συνπέπεια να καθυστερήσουμε την είσοδο του στην ανθοφορία. Όταν μεγαλώσει ο χειμωνανθός, κατάλληλη εποχή κλαδέματος είναι στις αρχές της άνοιξης μετά το τέλος της ανθοφορίας του. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο κλάδεμα που δεν πρέπει να είναι αυστηρό, καθώς ο χειμωνανθός ανθοφορεί σε ξύλο ηλικίας δυο ετών. Κατά το κλάδεμα του χειμωνανθού αφαιρούμε ξερά και ασθενικά κλαδιά ενώ είναι απαραίτητο να αφήνουμε παλαιότερους βλαστούς ώστε να εξασφαλίσουμε την ανθοφορία της επόμενης χρονιάς.
 Πώς δημιουργούμε καινούρια φυτά χειμωνανθού; 
Ο χειμωνανθός πολλαπλασιάζεται τόσο με σπόρους όσο και με μοσχεύματα. Αν φυτέψουμε σπόρους χειμωνανθού, θα χρειαστεί να περάσουν 10 χρόνια μέχρι να αναπτυχθεί το φυτό και να μας χαρίσει την ανθοφορία του. O πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα γίνεται την περίοδο του καλοκαιριού κόβοντας ημιξυλώδεις βλαστούς 15 εκατοστών που φυτεύουμε σε γλάστρες φυτωρίου με αφράτο φυτόχωμα. Εϊναι σημαντικό να βάζουμε την βάση του μοσχεύματατος ορμόνη ριζοβολίας για να αυξήσουμε τις πιθανότητες επιτυχίας του πολλαπλασιασμού. Πάντως, για να ριζώσει το φυτό του χειμωνανθού και να δώσει νεό φυτό θα χρειαστούν περίπου 1-2 χρόνια. Κι ένα μυστικό για τον χειμωνανθό Κόβουμε τα υπέροχα ανθισμένα κλαδιά του χειμωνανθού μέσα στις γιορτές, για να τα βάλουμε στο βάζο και να διακοσμήσουμε το σαλόνι μας. Η ανθοφορία και το άρωμα του χειμωνανθού θα κρατήσει για αρκετές μέρες και θα δώσει μία υπέροχη διακοσμητική πινελιά στο σπίτι μας.