Το ψάρεμα Bolognese

Το ψάρεμα Bolognese είναι άλλη μια ιταλική εφεύρεση και είναι στην ουσία σαν το απίκο ψάρεμα, αλλά με μηχανάκι. Η φιλοσοφία του Μπολονέζ (όπως και του εγγλέζικου) είναι να μπορώ να πετάω λίγο πιο μακριά το αγκίστρι μου χωρίς όμως να μου μπλέκεται στο βυθό, όπως συμβαίνει με το casting και το surfcasting. Χρησιμοποιώ ελαφρύ βαριδάκι για να μπορεί ο φελλός να το κρατήσει χωρίς να βουλιάξει, και το πιο σημαντικό είναι ότι επιλέγω ακριβώς σε πόση απόσταση από την επιφάνεια θέλω να ψαρέψω – όπως και στο απίκο.

Ο Εξοπλισμός

Τα καλάμια του Μπολονέζ έχουν μεγάλο ύψος, συνήθως από 5,00 ως 7,00 μέτρα, και διαθέτουν 7-9 οδηγούς μικρής διαμέτρου με μονή πατούρα. Όπως και στο απίκο, τα καλάμια αυτά επιβάλλεται να είναι 100% carbon ώστε να είναι ελαφριά και εύκολα στη χρήση.
Οι μηχανισμοί Μπολονέζ είναι ακριβώς ίδιοι με του Εγγλέζικου: μικροί, ελαφριοί, γρήγοροι, με αρκετά ρουλεμάν και μπομπίνα αλουμινίου. Τους γεμίζουμε με λεπτή μισινέζα, Νο 18 ως 25, περίπου 100-150 μέτρα και στο τέλος προσθέτουμε μερικά μέτρα αόρατο παράμαλο (fluorocarbon).
Η αρματωσιά είναι το πιο τεχνικό κομμάτι του Μπολονέζ και από αυτήν εξαρτάται η επιτυχία του ψαρέματος.

Στο στήσιμο είναι παρόμοια με του Εγγλέζικου, μόνο που χρησιμοποιούμε διαφορετικά φελλά και βαρίδια.

Ο πρώτος τρόπος (και ο πιο εύκολος) είναι το μολυβωμένο φελλό. Είναι ένας φελλός με βάρος από 4 ως 12 γραμμάρια, ο οποίος μας βοηθάει να πετάξουμε την αρματωσιά μας και επιπλέει μόλις πέσει στο νερό. Αυτός τοποθετείται στην αρματωσιά είτε κρεμαστός, με τη βοήθεια στριφταροπαρμάνας (όπως στο εγγλέζικο) ή περαστός πάνω στη μισινέζα (όπως στο απίκο).

Ο δεύτερος τρόπος (και ο πιο ακριβής) είναι οι κονδυλοφόροι Bolognese και τα ειδικά βαριδάκια Bolognese. Αυτοί οι φελλοί τοποθετούνται περαστοί επάνω στην πετονιά με τη βοήθεια μικρού στόπερ. Ακριβώς από κάτω μπάινει το ειδικό μολυβάκι-τορπίλλη, το οποίο μπορεί να είναι από 1 ώς 3 gr., με 2 στόπερ αυτή τη φορά. Και τέλος, κάτω-κάτω, κοντά στο αγκίστρι βάζουμε άλλο ένα πολύ μικρο, δαγκωτό μολυβάκι (<0,5gr).

Το δόλωμα που θα βάλουμε μπορεί να είναι οποιοδήποτε είδος μικρού σκουληκιού, από ακροβάτη μέχρι μπικατίνι.

Πολλοί είναι οι φίλοι ψαράδες που προσπαθούν να κατασκευάσουν εξειδικευµένες αρµατωσιές στο ψάρεμα bolognese, προκειµένου να δελεάσουν τα ψάρια και να τα ωθήσουν να τσιµπήσουν το δόλωµά µας.

Οι στρογγυλοί φελλοί και µε έντονο χρωµατισµό είναι οι πλέον κατάλληλοι για ψάρεµα στο κύµα.

Εδώ θα δούµε πως µπορούµε µε µια απλή αρµατωσιά να βγάλουµε ψάρια µε το bolognese ακόµα και σε δύσκολο τόπο όπως ο βράχος µε κυµατισµό. Το ψάρεµα στο βράχο, όπως γνωρίζουµε, για να πραγµατοποιηθεί και να έχει αποτελέσµατα θα πρέπει να υπάρχει φουσκοθαλασσιά και µάλιστα µε αφρουδιά στη ψαρεύτρα µας. Το αεράκι, απαγορευτικό σε άλλες τεχνικές, εδώ είναι απολύτως επιθυµητό και µάλιστα προτιµούµε να είναι θαλασσινό, δηλαδή να έρχεται από τη θάλασσα προς την ακτή, δηµιουργώντας τη απαιτούµενη αφρουδιά. Αυτό σηµαίνει ότι στην επιλογή του τόπου θα λογαριάσουµε και τη διεύθυνση ανέµου, ώστε η τοποθεσία µας να βρίσκεται σε σηµείο κόντρα στον καιρό. Κάποιο µικρό κολπάκι θα βοηθήσει να συγκεντρώσουµε καλύτερα τα ψάρια µε τη βοήθεια της µαλάγρας µας και συγκαταλέγεται στις πρωταρχικές επιλογές µας. Οι κάβοι και τα κρεµαστά νερά µένουν στην άκρη και αναζητούµε ρηχαδιές, όπου τριγύρω υπάρχουν αρκετά βράχια µε συχνούς «θαµώνες» σαργούς, κακαρέλους, µελανούρια, σάλπες, κεφαλόπουλα, ψάρια τα οποία θα επιδιώξουµε να δελεάσουµε και να συλλάβουµε.

Ο εξοπλισµός µας πρέπει να είναι κατάλληλος για τον τόπο και τα ψάρια που αναζητούµε. Επειδή η ύπαρξη της απόχης µάλλον δεν είναι εφικτή, αφού το απόχιασµα στο κύµα δεν είναι εύκολο να πραγµατοποιηθεί, χρειαζόµαστε αρκετά δυνατό καλάµι µε δράσης κορυφής, για να µπορεί να σηκώνει και να πετά εκτός νερού ένα ιδιαίτερα αξιόλογο ψάρι. Η πετονιά του µηχανισµού µας και αυτή ενισχυµένη, µε διάµετρο τουλάχιστον 0,23 χιλιοστά. Φελλό θα χρησιµοποιήσουµε σφαιρικό, έντονου χρωµατισµού, ερµατισµένου στα τρία τέταρτα από τα αναγραφόµενα πάνω του, για να µη βυθίζεται εύκολα στο νερό µε το χοντρό κυµατισµό. Για αγκίστρι θα χρησιµοποιήσουµε οτιδήποτε αρκετά κοφτερό, µε µεγάλο άνοιγµα, λεπτό στέλεχος και σε Νο 6-8.

∆ύο από τα εύκολα σε περίπτωση που έχουµε µείνει από δολώµατα είναι το σαλιγκαράκι και η πεταλίδα.

Για δόλωµα µπορούµε να εµπιστευτούµε ζυµάρι, φιλέτο ψαριού, σκουληκάκια όπως ακροβάτης, µπικατίνι. Σε περίπτωση που έχουµε έλλειψη, µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε πεταλίδες και σαλιγκαράκια του βράχου για σαργούς, µελανούρια και κακαρέλους. Η µαλάγρα µας καλό είναι να έχει σχέση µε το δόλωµά µας, δηλαδή αν ψαρεύουµε µε ψαροδόλι να έχει στα συστατικά της ψάρι, ενώ αν ψαρεύουµε µε ζυµάρι να έχει στα συστατικά της ψωµί. Πριν ξεκινήσουµε του ψάρεµά µας τη σκορπάµε τριγύρω από την ψαρεύτρα µας και στη συνέχεια σε συγκεκριµένο σηµείο, εκεί που θα πέσει και η αρµατωσιά µας. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στην αρχή του ψαρέµατος, ώστε να εντοπίσουµε µε σιγουριά τη φορά του ρέµατος.

Έτσι, η µαλάγρα θα έρχεται προς την ακτή και δε θα πηγαίνει προς το πέλαγος. Αυτό θα το δούµε ρίχνοντας µικρά κοµµατάκια ψωµιού στο νερό και παρατηρώντας την κατεύθυνσή της κίνησής τους, η οποία θα αποτελέσει πηγή αποφάσεων για την επιλογή της ψαρεύτρας. Αν – στην έσχατη περίπτωση- είµαστε αναγκασµένοι να ψαρέψουµε µε ρέµα που αποµακρύνεται από εµάς, θα µαλαγρώσουµε πάνω στο βράχο, εκεί που σκάει το κύµα, και όχι µέσα στο νερό.

Αρµατωσιά για bolognese
Θα προσπαθήσουµε να κατασκευάσουµε την αρµατωσιά µας όσο γίνεται πιο λιτά και πιο πρακτικά.

Παράµαλλο από λεπτότερη πετονιά δε θα χρησιµοποιήσουµε όπως γενικά συνηθίζουµε, αλλά τα υλικά θα «στηθούν» στην πετονιά του µηχανισµού µας. Θα περάσουµε το φελλό µας στην πετονιά, και αν επιθυµούµε η αρµατωσιά µας να είναι σταθερή (η πιο συνηθισµένη για ρηχά νερά), τότε θα τον σταθεροποιήσουµε µε δύο µικρά, δαγκωτά µολυβάκια, πάνω και κάτω από αυτόν. Αν αντίθετα θέλουµε συρόµενη αρµατωσιά (συνηθισµένη για βαθιά νερά), τότε δεν ακινητοποιούµε το φελλό, αλλά τον αφήνουµε να κινείται µέχρι το στόπερ που τοποθετούµε στο επιθυµητό σηµείο. Στο κάτω άκρο της πετονιάς δένουµε το αγκίστρι µας, ενώ αν χρειάζεται, προσθέτουµε ένα σχιστό µολυβάκι ή µια τορπίλη 30 εκατοστά περίπου πάνω από το αγκίστρι.

Bolognese από το Σκάφος

Από το ψάρεμά μας στην ξηρά, διαπιστώσαμε ότι είναι δυνατόν να κάνουμε αξιόλογες ψαριές, σε πολύ βαθιά και απότομα νερά, πολλές φορές μέχρι και 10-15m. Όλα αυτά βέβαια με την τεχνική του Bolognese, καθώς με το σύστημα αυτό μπορούμε να εκμεταλλευτούμε εντελώς, τις δυνατότητες των κρεμασμένων στα μεσόνερα, παράμαλλων, που προϋποθέτουν τη χρήση περαστών φελλών. Μετά από πολλές δοκιμές και αφού ετοιμάσαμε ειδικό εξοπλισμό, καταφέραμε να βελτιώσουμε τη χρήση της τεχνικής αυτής και να βγάλουμε αξιόλογα θηράματα, σε αυτά τα κάπως ζόρικα μέρη.

Λογική συνέπεια της εμπειρίας αυτής που αποκτήσαμε ήταν σιγά σιγά, να μεταφέρουμε την τεχνική αυτή στο σκάφος. Μεταφέροντας τα όσα μάθαμε στην ξηρά, σε όλα τα παράκτια μέρη με μικρό βάθος, που δε θα υπερβαίνει τα 40m, που παρουσιάζονται με μεικτούς-βραχώδεις βυθούς ή με εκτεταμένες φυκιάδες. Εκεί, τα ψάρια είναι πολλά, αλλά είναι πραγματικά δύσκολο να πιαστούν, ιδιαίτερα με τις τεχνικές της παραδοσιακής καθετής.

Οι ψαροτουφεκάδες, από ανέκαθεν, μιας και είχαν άμεση εικόνα του βυθού, γνώριζαν και γνωρίζουν, ότι στα νερά αυτά κυκλοφορούν πολλών ειδών ψάρια, όπως τα πολύτιμα σπαριδή: μελανούρια, τσιπούρες, σαργοί, αλλά και τα πιο ταπεινά ψάρια: κεφαλόπουλα, γόπες και σαφρίδια, που συχνάζουν μανιωδώς σε τέτοια μέρη, ιδίως μάλιστα νωρίς το πρωί. Φυσικά, στον κατάλογο αυτόν μπορεί να προσθέσουμε και τα απρόβλεπτα περιπλανόμενα ψάρια, όπως τα λαβράκια και τις λίτσες. Μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε, ιδιαίτερα αυτοί που ψαρεύουν σε απότομα βράχια, με κρεμάμενους βυθούς, ότι οι δυνατότητες είναι ρεαλιστικές, αρκεί να ξεπεράσουμε μία σειρά προκαταλήψεων και να μην απελπιστούμε από τα πρώτα, ίσως ατυχή ψαρέματα (αυτό ισχύει για κάθε τεχνική), αλλά να επιμείνουμε χωρίς ανυπομονησία και να εξερευνήσουμε σφαιρικά αυτό το σπορ, μακριά από κοινοτυπίες.

Το Bolognese από τη βάρκα, μας δίνει δύο σοβαρότατα πλεονεκτήματα:
α) μπορούμε να φτάσουμε σε περιοχές, των οποίων η πρόσβαση από το έδαφος, είναι δυστυχώς ή ευτυχώς ανάλογα με την οπτική γωνία-προβληματική, αν όχι αδύνατη.
β) μέσα από το σκάφος μας, έχουμε μία σχετική άνεση και ευελιξία, καθώς δεν κινδυνεύουμε από τις κακοτοπιές, στα απότομα και απόκρημνα βράχια.

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

ΚΑΛΑΜΙΑ:
Θα χρειαστούμε καλάμια Bolognese από 4,5-6 μέτρα, τα οποία θα είναι κατασκευασμένα στις πιο «σκληρές» εκδόσεις τους, ειδικά για τη θάλασσα. Η δράση τους θα είναι κυρίως κορυφής και αυτό το στοιχείο είναι πολύ σημαντικό, γιατί εξασφαλίζει ταχύτητα στο κάρφωμα και δίνει τη δυνατότητα στα αγκίστρια να διεισδύσουν στο στόμα του ψαριού, παρά το μακρύ παράμαλλο της αρματωσιάς μας.
Ενδεχομένως, θα ήταν καλό να αποτελούνταν από ελαφρύ άνθρακα και για καλύτερη λειτουργικότητα στο ψάρεμα, αλλά και για την ξεκούραση δική μας.

Επίσης, οι γνώσεις των όσων ασχολούνται με το σκάφος, πολύ σπάνια έχουν επεκταθεί και σε τεχνικές της στεριάς. Άρα, ίσως τα μεγάλα και εξειδικευμένα καλάμια (αυτά βέβαια είναι προτιμότερα) να σας προκαλέσουν κάποια αμηχανία και δυσκολία στο χειρισμό. Μπορείτε, επομένως, να πάρετε ένα απλό και οικονομικό καλάμι Bolognese των 4,5-5m, που όμως βέβαια, θα ανεβείτε λίγο στις διατομές της μάνας και του παράμαλλου.

Επίσης, δεν πρέπει να δώσουμε καμία σημασία, σε όσους μας περιγελάσουν ή ειρωνευτούν, καθώς θα μας δουν να ψαρεύουμε σε ένα μικρό σκάφος, με τόσο μεγάλα καλάμια. Σας παρουσιάζω λοιπόν, μία σειρά καλαμιών Bolognese, της μεγάλης ιαπωνικής εταιρείας shimano και προσιτά μοντέλα και ακριβότερα, για μεγαλύτερες απαιτήσεις. Δεν το κάνω για λόγους διαφημιστικούς προς τη shimano, όμως, το όνομά της για μένα, από μόνο του μου εμπνέει εμπιστοσύνη. Σίγουρα, υπάρχουν πολύ καλύτερα καλάμια από αυτά που σας προτείνω, αν και δε θεωρώ αναγκαίο να προχωρήσετε στην αγορά πιο ακριβών μοντέλων.

Αν όμως το θέλετε, μπορείτε να προμηθευτείτε καλάμια των κορυφαίων ιταλικών εταιρειών, που διαθέτουν και τεράστια τεχνογνωσία, καθώς η τεχνική ξεκίνησε από τη γειτονική χώρα. Χαρακτηριστικά σας αναφέρω την Tubertini, την Colmic, την Linea F, καθώς και την Maveric, οι οποίες διαθέτουν ακόμη και μοντέλα των 400 και 500 ευρώ (και πολύ οικονομικότερα βέβαια).

Λοιπόν, μπορείτε να πάρετε μία ιδέα, από τα καλάμια Bolognese της shimano, όπως αυτά απεικονίζονται στις παρακάτω φωτογραφίες:

α) vengeance β) Technium γ) Fortexa δ) Superlithium

ε) Fireblood ζ) Alivio η) Aspire

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ:
Οι μηχανισμοί θα πρέπει να είναι μικροί και όχι πολύ γρήγοροι, με εξαιρετικά όμως φρένα, και με στροφεία 2.500-4.000 και βασικά πρέπει να επιλέγετε με βάση το καλάμι που διαθέτετε, ώστε να υπάρχει μία ισορροπία μεταξύ τους. Εάν ο μηχανισμός δεν έχει διπλά φρένα, όπως μερικά εκπληκτικά μοντέλα της shimano, τουλάχιστον να προσέξετε να διαθέτει σύστημα αντεπιστροφής, ώστε να μπορείτε να αντιμετωπίσετε τα απότομα φευγιά ενός αξιόλογου θηράματος. Προσωπικά, εγώ, σε όλα τα είδη ελαφριού ψαρέματος (spinning, Bolognese, ελαφριά συρτή κλπ.) χρησιμοποιώ μηχανάκι της shimano με διπλά φρένα, δηλαδή, έχει σύστημα λεβιέ (διπλών φρένων), που όμως θέλω να σας τονίσω, ότι θέλει ξέπλυμα μετά από κάθε ψάρεμα και περιοδική συντήρηση, στο τέλος κάθε σεζόν.

Σε καμία περίπτωση δε συγκρίνεται στην αντοχή, ούτε κατά διάνοια με τα αντίστοιχα μοντέλα, ακόμα και τα πιο φθηνά της Penn, τα οποία είναι πραγματικά αθάνατα. Σας το λέω, έχοντας επίγνωση του γεγονότος αυτού, καθώς έχουν περάσει από τα χέρια μου δεκάδες μηχανισμοί και καθότι δεν είμαι «νοικοκύρης» (ποτέ δεν έχω ξεπλύνει ή συντηρήσει μηχανάκι), τα μόνα που μου έχουν απομείνει ζωντανά, είναι τα θρυλικά Penn. Μπορώ να πω, ωστόσο, ότι είναι κυρίως για βαρύ ψάρεμα, καθώς χάνουν σε ευαισθησία και μικρορύθμιση. Για το λόγο αυτό σας πρότεινα το παρακάτω shimano:

Επίσης, ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να κοιτάξετε στην αγορά του μηχανισμού, είναι να διαθέτει έξτρα μπομπίνα, και μάλιστα η μία από τις δύο να είναι match, καθώς ο τύπος αυτός χρησιμεύει για να τυλίγουμε πολύ λεπτές πετονιές. Επί τη ευκαιρία, θα σας πω δυο λόγια για τη συντήρηση ενός μηχανισμού spinning και ισχύει για όλους, αν και όπως σας είπα, κακώς, αλλά εγώ ούτε ένα απλό ξέπλυμα δεν έχω κάνει ποτέ μου.

ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ
Μετά από κάθε ψάρεμα, ξεπλένουμε το μηχανισμό με γλυκό νερό και τον αφήνουμε να στεγνώσει. Αν πρόκειται να τον αποθηκεύσουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα, πρέπει να λαδώσουμε τον οδηγό της πετονιάς, τη μανιβέλα και άλλα μέρη του μηχανισμού. Όμως, ακόμη και αν τα συντηρούμε καλά, μπορεί να παρουσιαστούν κάποια προβλήματα:

α) μπλοκάρισμα του οδηγού, είναι κάτι που συμβαίνει αρκετά συχνά, αν ο οδηγός δεν είναι καθαρός και καλολαδωμένος. Το μπλοκάρισμα του οδηγού της πετονιάς, μπορεί να φαίνεται ότι δεν είναι κάτι σημαντικό, αλλά η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Αν  ο οδηγός δεν γυρίζει, η πετονιά τρίβεται πάντα στο ίδιο σημείο, φθείροντας το μέταλλο της τροχαλίας, σχηματίζοντας μία μικρή σχισμή μέσα στην οποία τρέχει η μάνα, με αποτέλεσμα να κόβεται. Στην περίπτωση που ο οδηγός έχει ρουλεμάν, όταν δε δουλεύει καλά, καλό είναι να αντικαθίσταται. Αν μας μπλοκάρει λοιπόν ο οδηγός, αυτό που πρώτα από όλα πρέπει να κάνουμε είναι να ψεκάσουμε με ένα αντισκουριακό, τη βίδα του άξονά του αλλά και τον ίδιο τον οδηγό. Αν και πάλι δεν γυρίζει, θα χρειαστεί να ξεβιδώσουμε τη βίδα του άξονα και να ψεκάσουμε όσα κομμάτια χρειάζονται κάτι τέτοιο.
β) μπομπίνα μπλοκαρισμένη στον άξονα, η ανωμαλία αυτή συνήθως οφείλεται σε μια ροδέλα από ατσάλι ή τεφλόν, που βρίσκεται στον άξονα του μηχανισμού, εκεί όπου συνήθως βρίσκεται ο μηχανισμός του φρένου. Η βλάβη αυτή, εκτός από το μπλοκάρισμα της μπομπίνας, προκαλεί ένα ανώμαλο τύλιγμα της «μάνας», συγκεντρώνοντάς την, ψηλά, χαμηλά ή στο κέντρο της μπομπίνας.
γ) δε λειτουργεί καλά ο άξονας του μηχανισμού, αυτό είναι μία βλάβη που συμβαίνει σπάνια και προκαλείται από ζημιά στον ατέρμονα. Ο ατέρμονας είναι μία βίδα, πάνω στην οποία δουλεύει διαμέσου γραναζιών ο άξονας. Σε αυτή την περίπτωση, πρέπει υποχρεωτικά να τον αλλάξουμε.
δ) σπάσιμο του ελατηρίου της γέφυρας, αυτή η βλάβη συμβαίνει πολύ συχνά σε πολλούς ψαράδες, καθώς δυστυχώς το εσωτερικό ελατήριο της γέφυρας κατασκευάζεται, συνήθως από ένα είδος χάλυβα, που έχει την τάση να σκουριάζει και να σπάει και σε αυτή την περίπτωση, καλό είναι να αλλάζουμε ανταλλακτικό.

Αυτές είναι οι συνήθεις ζημιές, γι’ αυτό, καλό είναι να φυλάμε τα τεχνικά σχέδια του μηχανισμού, τα οποία πάντα βρίσκονται μέσα στη συσκευασία του, και τα οποία θα μας φανούν χρήσιμα, σε περίπτωση που θα σπάσει ή θα χαλάσει ένα κομμάτι του μηχανισμού.

ΜΑΝΑ-ΠΑΡΑΜΑΛΛΟ:
Η μάνα θα είναι άριστης ποιότητας, με ουδέτερο χρώμα, μαλακή, με περιορισμένη ελαστικότητα, εξαιρετική αντοχή στον κόμπο και υψηλό όριο θραύσης και από διάμετρο 0,16-0,21mm και κατά προτίμηση, να αναγράφει multi coated, που κατασκευάζετε σε πολλά στρώματα.

Το παράμαλλο, θα είναι από πετονιά χαμηλής ορατότητας (fluorocarbon), ώστε να είναι σκληρή και με μεγάλη αντοχή στην τριβή, με διάμετρο από 0,12-0,20mm. Σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούμε, το παράμαλλο να κατέβει ακόμη πιο κάτω, στα 0,10mm, αλλά στην περίπτωση αυτή, ο εξοπλισμός θα πρέπει να είναι κορυφαίος, αλλά και η τεχνική μας κατάρτιση, πλήρης, καθώς χρειάζεται πολύ μεγάλη δεξιότητα, για να αποφύγουμε το χάσιμο πολλών ψαριών, αλλά και το σπάσιμο της αρματωσιάς μας.

Τα παράμαλλα είναι ανάγκη να είναι κατασκευασμένα, από εξαιρετικής ποιότητας fluorocarbon, καθώς, όχι τόσο για τη μη ορατότητα του παράμαλλου, όσο για την αντίστασή του στις τριβές. Οι αρματωσιές, θα επεξηγηθούν στο τέλος του άρθρου, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, περιλαμβάνοντας και σχεδιαγράμματα, ώστε να γίνουν απόλυτα κατανοητές.

ΦΕΛΛΟΙ (πλωτήρες):
Θα προσπαθήσουμε να προσφέρουμε μία πολύ γενική ανασκόπηση των πλωτήρων (φελλών) και της χρήσης τους στο Bolognese. Οι επιλογές μας και σε αυτό το κομμάτι του εξοπλισμού είναι άπειρες, περιλαμβάνοντας πληθώρα σχημάτων. Λεπτομερής ανάλυση θα παρατεθεί σε εξειδικευμένο άρθρο για το Bolognese από την ακτή.

Σε γενικές γραμμές όσον αφορά στο σχήμα, όταν έχουμε κυματισμό, χρησιμοποιούμε σφαιρικούς φελλούς, με ειδικά σωληνάκια για την αποφυγή μπερδεμάτων ή φελλούς περαστούς με έρμα. Αντίθετα, αν ψαρεύουμε σε άριστες καιρικές συνθήκες χρησιμοποιούμε ατρακτοειδείς φελλούς, οι οποίοι φέρνουν μικρότερη αντίσταση και επομένως είναι πιο ευαίσθητοι στα τσιμπήματα.

Πάραυτα, ο κινητός φελλός χωρίς κεραία είναι προτιμότερος. Επίσης, εάν έχετε παντελή έλλειψη ρευμάτων και άριστες καιρικές συνθήκες και χρειάζεστε την απόλυτη ευαισθησία, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και φελλούς English style (βλ. φωτογραφία).

ΠΕΡΑΣΤΟΣ – ΚΙΝΗΤΟΣ ΦΕΛΛΟΣ:
Οι φελλοί μας θα είναι κυρίως περαστοί (κινητοί), οι οποίοι θα σας χρησιμεύσουν για να ψαρεύετε σε οποιοδήποτε βάθος. Θα κυμαίνονται από 5 έως 30 γραμμάρια κατ ‘ανώτατο όριο, ανάλογα με το βάθος της αλιείας και το ρεύμα που υπάρχει σε αυτό το συγκεκριμένο μέρος. Το σχήμα του κινητού φελλού παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην απόδοση ενός φελλού και η επιλογή του υπαγορεύεται κυρίως από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν την ημέρα που ψαρεύουμε.

Ένας κυλινδρικός φελλός θα αποδώσει καλύτερα στην ταραγμένη θάλασσα ενώ ένας μακρόστενος καλύτερα στην μπουνάτσα. Υπάρχει ποικιλία χρωμάτων στους περαστούς φελλούς, που λειτουργούν διαφορετικά ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες.

ΣΤΑΘΕΡΟΙ ΦΕΛΛΟΙ:
Εκτός από τους συρόμενους, θα έχουμε και μία σειρά σταθερών φελλών, για την περίπτωση που το βάθος μας, είναι μικρότερο από το καλάμι μας. Σε αντίθεση με τους απλούς σταθερούς φελλούς η μάνα δεν περνά μέσα από το σώμα του φελλού αλλά μέσα από τις τρύπες δυο μεταλλικών ελασμάτων, επιτρέποντάς του να κινείται κατά μήκος της μάνας μέχρι το σημείο που έχουμε τοποθετήσει ένα στοπ από ειδικό έγχρωμο νήμα.

Το νήμα θα προσέξουμε να είναι σφιχτά δεμένο πάνω στην μανά, ώστε να μην αλλάζει εύκολα θέση. Επίσης, οι άκρες του θα πρέπει να είναι τελείως κοντές, ώστε μη γλιστρούν εύκολα μέσα από τους οδηγούς του καλαμιού. Επίσης όταν οι καιρικές συνθήκες είναι ιδανικές μπορούμε για μεγαλύτερη ευαισθησία τοποθετήσουμε τον κλασικό ingles style πλωτήρα (βλέπε φωτό) Ένας άλλος φελλός (πλωτήρας) που χρησιμοποιείται από το σκάφος είναι το κλασσικό αυγό με μολύβι.

Για την ιδιαιτερότητα του τρόπου συγκράτησής του και το μέγεθος στο οποίο είναι δυνατό να βρεθεί στην αγορά (από 5 έως 50 γραμμάρια και πέρα), με αυτό το φλοτέρ είναι δυνατό να πραγματοποιήσουμε διαφορετικές τεχνικές αλιείας από το σκάφος. Υπάρχει ένα είδος πλωτήρα με σώμα, ιδιαίτερα μεγάλο, που σας επιτρέπει να ψαρεύετε ακόμα και με τραχιά θάλασσα, ενώ η ράβδος, με ενσωματωμένο έναν πρόσθετο πλωτήρα, επιτρέπει να υποστηρίξετε έντονες επιφάνειες.

Με την πρώτη ματιά ο πλωτήρας μπορεί να φαίνεται χονδροειδής και δεν είναι κατάλληλος για τον ψαρά που απαιτεί τελειοποίηση, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι η ευαισθησία του ίδιου, σε σχέση με τους πλωτήρες που μπορούν να φέρουν το ίδιο βάρος, είναι σημαντικά χαμηλότερη.

Ένα άλλο ανατολίτικο κόλπο, έρχεται από την Ιαπωνία, το Basi underwater float. Πρόκειται για ένα είδος μακρουλής σφαίρας, που είναι διαφανής και βυθίζεται αργά, παίρνοντας ιδιαίτερη θέση που ισορροπεί με τους κανονικούς φελλούς, ενώ εν μέρει λειτουργεί και σαν μολύβι.

Ένα μολύβι, όμως, που χάρη στο μεγάλο όγκο του μπορεί να κρατάει τα δολώματά μας πάνω στο ρεύμα, δηλαδή, στο ίχνος της μαλάγρας, έστω και αν η κατεύθυνση του ανέμου είναι αντίθετη. Αυτό δεν είναι μία σπάνια περίπτωση, αντιθέτως μία συνηθισμένη κατάσταση, δηλαδή να ψαρεύουμε με δυνατό άνεμο, που φυσάει από τα πλάγια ή από μπροστά μας και σπρώχνει το φελλό στην επιφάνεια, απομακρύνοντάς το μαζί με τα δολώματα, από το μέρος στο οποίο έχουμε μαλαγρώσει. Διατίθεται σε διάφορα βάρη και μοντέλα και παράγεται από την Yo-Zuri.

Η ρύθμιση του φελλού στο ψάρεμα αποτελεί μία υποκειμενική επιλογή. Συνήθως ψαρεύουμε με ένα φελλό, που όταν πέσει στο νερό, προβάλλει από την επιφάνεια, μόνο τη χρωματιστή κεραία. Άλλοι ψαράδες προτιμούν να τον βυθίζουν λίγο περισσότερο, για να αντιλαμβάνονται πιο εύκολα τα ελαφριά τσιμπήματα, ενώ άλλοι βάζουν λιγότερα μολύβια στην πετονιά, για να βλέπουν το φελλό καλύτερα.

Γενικά, μπορούμε να πούμε ότι η αρμάτωση του φελλού γίνεται ως εξής: αν η άνωσή του είναι π.χ. 5γρ., πρώτα θα βάλουμε μια ελιά με βάρους 2,75γρ. και κατόπιν, μερικά μολυβάκια σχιστά ή χάντρες, μέχρι να συμπληρώσουμε το βάρος των 3γρ.

Αυτός είναι ένας «ξερός ερματισμός», που θα βυθίσει αμέσως (απότομα) το παράμαλλο. Αν θέλουμε να κάνουμε τον ερματισμό πιο «γλυκό», θα ελαττώσουμε το βάρος της ελιάς-τορπίλης και θα αυξήσουμε τα σχιστά μολυβάκια ή τις χάντρες.

Σε όλες τις περιπτώσεις οι πλωτήρες που πρέπει να χρησιμοποιηθούν από το σκάφος πρέπει να έχουν τη δυνατότητα εισαγωγής του starlite, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν ακόμα και κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Επίσης απαραίτητο αξεσουάρ για την σωστή τοποθέτηση του φελλού είναι οι ειδικοί βυθομετρητές της styόnfo (βλέπε φωτό)

ΑΓΚΙΣΤΡΙΑ:
Τα αγκίστρια θα προσαρμόζονται ανάλογα με το θήραμα, αλλά συνήθως δε θα ξεπερνούν το νούμερο 12 (κοντόλαιμα).

ΜΑΛΑΓΡΩΤΕΣ :
Μαλαγρωτές υπάρχουν πολλοί στην αγορά. Κατά μέσον όρο όμως, θα χρησιμοποιήσουμε έναν 15g, ο οποίος, όταν ψαρεύουμε με bigattini, γεμίζουμε το μαλαγρωτή, αποκλειστικά με bigattini. Αποτελείται από ένα πλαστικό κυλινδρικό μικρό δοχείο με τρύπες περιμετρικά, όπου τα bigattini, απελευθερώνονται σταδιακά, μαλαγρώνοντας και προσελκύοντας τα ψάρια προς το δόλωμα το οποίο είναι υποχρεωτικά bigattini (Φώτο).

Σε περίπτωση που χρησιμοποιήσουμε ως δόλωμα ζύμη, τους μαλαγρωτές θα τους γεμίσουμε, όχι με bigattini, αλλά με διάφορα άλευρα και προσμίξεις.

ΜΟΛΥΒΙΑ:
Η σωστή τοποθέτηση των μολυβιών σε ένα φελλό, μπορεί να γίνει με δύο διαφορετικούς τρόπους:

α) ο πρώτος είναι «κλειστός», στον οποίο μαζεύουμε τόσο τα περαστά, όσο και τα σχιστά μολυβάκια, πολύ κοντά στον κόμπο που συνδέει τη μάνα με το παράμαλλο. Συνήθως χρησιμοποιούμε περαστά μολυβάκια, με βάρος λίγο μικρότερο από την άνωση του φελλού. Καθώς και 1-2 σχιστά μολυβάκια νούμερο 10 (βλ. πίνακα στο τέλος), για  να εξισορροπήσουμε τελείως το σύστημα. Με τον τρόπο αυτόν, το δόλωμα κατεβαίνει γρήγορα προς το βυθό, ενεργοποιώντας αμέσως το φελλό. Αυτό το σύστημα χρησιμοποιείται, όταν στην περιοχή έχουμε πολύ λιάνωμα, το οποίο καταστρέφει τα δολώματά μας.
β) ένα δεύτερο σύστημα για να τοποθετήσουμε τα μολύβια είναι να βάλουμε στη μάνα μία σειρά από σχιστά μολυβάκια σε απόσταση μερικών εκατοστών το ένα από το άλλο, σχηματίζοντας ένα είδος αλυσίδας, που μπορεί να έχει διαφορετικό μήκος ανάλογα με το πώς επιθυμούμε να βυθίζεται το δόλωμά μας. Αν η αλυσίδα είναι μακριά, το δόλωμα βυθίζεται πιο αργά. Ωστόσο, αν είναι κοντή, βυθίζεται πιο γρήγορα. Αυτό το σύστημα χρησιμοποιείται συνήθως, όταν τα ψάρια επιτίθενται στο δόλωμα, καθώς αυτό βυθίζεται και όταν δεν υπάρχει καθόλου λιάνωμα.

Αυτοί είναι οι δύο βασικοί τρόποι, πολύ απλοϊκά δοσμένοι. Καθώς, η τοποθέτηση των μολυβιών στο Bolognese (κυρίως από την ακτή), αποτελεί πραγματικά μία επιστήμη, η οποία, παίζει καθοριστικό παράγοντα στην έκβαση του αποτελέσματος. Όπως θα παρατηρήσατε, και οι δύο αυτοί ερματισμοί, απαιτούν τη χρήση μικρών τορπιλών. Τώρα θα σας αναφέρουμε τέσσερις κατανομές μολυβιών στο παράμαλλο που γίνονται μόνο με σχιστά μολύβια (χωρίς τορπίλες).

Υπάρχουν πολλές κατανομές των μολυβιών, που καθεμιά έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και είναι κατάλληλη για συγκεκριμένες περιστάσεις.

Οι λύσεις είναι άπειρες, εμείς όμως θα κινηθούμε σε ένα γενικό πλαίσιο:

α) κατανομή πρώτη, το παράμαλλο αποτελείται από έναν αριθμό σχιστών σφαιριδίων, με το ίδιο βάρος, τοποθετημένα στην ίδια απόσταση μεταξύ τους
β) κατανομή δεύτερη, εδώ τα σχιστά σφαιρίδια θα τοποθετούνται με προοδευτικά μικρότερο βάρος από το πρώτο προς το τελευταίο, κοντά στο αγκίστρι, που τοποθετούνται στην ίδια απόσταση το ένα από το άλλο
γ) κατανομή τρίτη, αποτελείται από έναν αριθμό σφαιριδίων του ίδιου βάρους, που τοποθετούνται όμως σε προοδευτικά μεγαλύτερη απόσταση προς το τερματικό
δ) κατανομή τέταρτη, συνδυάζει τα χαρακτηριστικά των δύο προηγούμενων, δηλαδή, προοδευτικά μικρότερα σχιστά σφαιρίδια, τοποθετημένα σε προοδευτικά μεγαλύτερη απόσταση προς το τερματικό.

Αναλυτικότερα, για τους συνδυασμούς που υπάρχουν προς την τοποθέτηση και το αρμάτωμα του Bolognese, θα διερευνηθούν στο ξεχωριστό κεφάλαιο: «Bolognese από την ακτή». Εκεί θα δείτε ότι, όπως προανέφερα, είναι άπειροι συνδυασμοί, όχι όμως ανώφελοι. Υπάρχει σχετικός μαθηματικός τύπος που καθορίζει τις αποστάσεις και  τομήκος των μολυβιών. Μάλιστα, για διευκόλυνσή σας, θα σας κοινοποιήσω αυτοματοποιημένο πρόγραμμα στο Excel, όπου αυτόματα θα σας υπολογίζει, πως θα γίνεται η ρύθμιση και με τί σφαιρίδια!!!

Το Bolognese από το σκάφος, μπορεί να ασκηθεί με πολλούς τρόπους, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σε αυτή την πειθαρχία η τελειότητα έχει μεγαλύτερο βάρος από ότι σε άλλα ψαρέματα, ειδικά όταν πρέπει να στοχεύσετε αξιοπρεπή θηράματα.

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΚΛΑΣΙΚΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΡΜΑΤΙΣΜΑΣΜΟΥ BOLENEGE (ΧΩΡΙΣ ΤΟΡΠΙΛΕΣ)

https://do-it.gr/%cf%84%ce%bf-%cf%88%ce%ac%cf%81%ce%b5%ce%bc%ce%b1-bolognese/
Για την εύκολη τοποθέτηση και αφαίρεση των μολυβιών πρέπει να διαθέτετε την ειδική πενσούλα (βλέπε Φώτο)

ΣΧΙΣΤΑ ΣΦΑΙΡΙΔΙΑ (ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΒΑΡΟΣ)
Όταν μιλάμε για σχιστά σφαιρίδια, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ανάλογα με τον κατασκευαστή μπορεί να υπάρχουν διαφορές βάρους για την ίδια αρίθμηση. Ακριβώς για να δώσουμε ένα παράδειγμα, ένα Maver βαθμονομημένο στον αριθμό 2 ζυγίζει 0.242 gr ενώ ένα Tubertini βαθμονομημένο τον ίδιο αριθμό 0,271 gr (διαφορά των 0.029 gr). Δεν είναι πολλά, αλλά παρ ‘όλα αυτά αντιστοιχεί σε μια τελεία στον αριθμό 11.

Χωρίς να είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου είναι προτιμότερο να βασίζονται πάντα στην ίδια μάρκα. Εν ολίγοις, ας μην βασιζόμαστε ποτέ μόνο στην αρίθμηση, αλλά πάντα να ελέγξουμε το βάρος.

Ως χρήσιμη αναφορά προτείνουμε εδώ την αρίθμηση και το βάρος του βαθμονομημένου Maver:

Αριθμός                     Βάρος (gr)
13                             0,013
12                             0,019
11                             0,028
10                             0,040
9                               0,060
8                               0,070
7                               0,095
6                               0,102
5                               0,132
4                               0,162
3                               0,194
2                               0,242
1                               0,288
0                               0,347
1/0                            0,365
2/0                            0,394
3/0                            0,475
4/0                            0,532
5/0                            0,705
6/0                            1,057
7/0                            1,385

ΔΟΛΩΜΑΤΑ:
Το κύριο δόλωμα και κορυφαίο της τεχνικής αυτής είναι το Bigattini, το οποίο δολώνεται, ένα ολόκληρο περασμένο στο αγκίστρι και 2-3 να κρέμονται. Συνήθως το αγκίστρι που χρησιμοποιούμε όταν δουλεύουμε bigattini είναι νούμερο 14.

Όταν ψαρεύουμε με bigattini σε βαθιά νερά, εκτός από τον ενσωματωμένο στην αρματωσιά μαλαγρωτή, καλό είναι να φτιάξουμε «μπάλες» από κολλημένα bigattini, τις οποίες (ανά τακτά χρονικά διαστήματα) θα πετάμε στο νερό, για την καλύτερη μαλάγρωση της ψαρευτικής περιοχής.

Ωστόσο, επειδή είναι δύσκολη η εύρεσή του bigattini, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και άλλα δολώματα, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθούν αποδοτικότερα, όπως:

• Η σάρκα της σαρδέλας, η οποία αν επεξεργαστεί σωστά είναι και αυτό ένα πολύ αξιόλογο δόλωμα, ιδίως με τα λαβράκια και τους σαργούς και μάλιστα είναι επιλεκτική με τα μεγάλα θηράματα. Όταν μάλιστα υπάρχει μεγάλη παρουσία λιανόματος, μπορούμε να καταφύγουμε σε ένα ιδιαίτερο μέρος της σαρδέλας που λίγοι γνωρίζουν, το έντερο της σαρδέλας, το οποίο έχει σχήμα V (Βλ. φωτογραφία παρακάτω).

• Το γαλλικό ψωμί (μπαγκέτα), με την κατάλληλη επεξεργασία, (θα επεξηγηθεί αναλυτικά στο κεφάλαιο «Bolognese από την ακτή») μπορεί να φέρει εξαιρετικά αποτελέσματα, κυρίως στους κέφαλους.
• Ψωμί με μυρωδικά
• Κανονικό ψωμί εμπλουτισμένο με αρωματικά συστατικά (τυρί, σαρδέλα, γαρίδα, σκόρδο, βανίλια)
• Ψωμί του τοστ, το οποίο βρέχουμε με νερό ή γάλα και που όταν πέσει στη θάλασσα, φουσκώνει και αποκτά έναν εντυπωσιακό όγκο. Βέβαια, δε πρόκειται για ένα ειδικό ψωμί για ψάρεμα, οπότε δεν μπορούμε να έχουμε απαιτήσεις να κρατάει πολύ καλά στο αγκίστρι. Ωστόσο, είναι εξαιρετικό για να φτιάχνουμε μαλακές ζύμες αρωματισμένες με τριμμένο τυρί.
• Αποξηραμένο ψωμί, είναι ένα είδος ψωμιού (Pain Chaillou), το οποίο πωλείται συνήθως σε χάρτινο κουτί. Είναι ένα πολύ πορώδες ψωμί και κατάλληλο για να δολώσουμε μεγάλα αγκίστρια. Κόβουμε από το ψωμί αυτό, όσο θα μας χρειαστεί και το μουσκεύουμε και έτσι θα είναι έτοιμο, μετά από μερικά λεπτά. Μπορούμε να θεωρήσουμε το ψωμί αυτό, υδρόφοβο, καθώς δεν απορροφά περισσότερο νερό, από ότι χρειάζεται για να μαλακώσει, δεν διαλύεται και δεν καταστρέφεται, ακόμη και μετά από πολύ ώρα στο νερό και μπορούμε να το αρωματίσουμε όπως θέλουμε.
• Swimming bread, προϊόν προερχόμενο από τη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου και συγκεκριμένα από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου, τη Maruku. Πρόκειται για μικρά κομμάτια αφυδατωμένου ψωμιού που μαλακώνουν σε λίγα δευτερόλεπτα. Εκτός του ότι ετοιμάζεται πολύ γρήγορα, είναι πολύ μαλακό και στο νερό φαίνεται πολύ φυσικό. Έχει εξαιρετικό κράτημα στο αγκίστρι και είναι συσκευασμένο σε εύχρηστα πακετάκια, που μας επιτρέπουν να χρησιμοποιούμε κάθε φορά, μικρές ποσότητες προϊόντος. Όπως και το γαλλικό ψωμί, μπορούμε να το αρωματίζουμε, βυθίζοντάς το σε αρωματισμένο νερό, ανάλογα με τις προτιμήσεις μας.
• Μiracle Fu, ένα προϊόν από άμυλο ρυζιού, της Maruku, το οποίο παρουσιάζεται σε κυλινδρική μορφή και κάθε συσκευασία έχει μέσα γύρω στα 40-50 τεμάχια, και το βρίσκουμε σε δύο μεγέθη (M & S). Μπορεί να ετοιμαστεί σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Στο νερό φουσκώνει ελάχιστα, αλλά κρατάει εξαιρετικά. Το μεγάλο του πλεονέκτημα είναι ότι είναι σε έτοιμα κομμάτια και κερδίζουμε έτσι πολύ χρόνο στο ψάρεμα. Συνήθως, το δόλωμα μεγέθους S είναι κατάλληλο για αγκίστρι νούμερο 18, ενώ το Μ, για αγκίστρι νούμερο 16. Αν θέλουμε βέβαια να χρησιμοποιήσουμε ένα μεγαλύτερο αγκίστρι, από τα νούμερα που αναφέραμε, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε περισσότερα από ένα κυλινδράκι. Αυτό, όπως και τα προηγούμενα, μπορούμε να το αρωματίσουμε, βυθίζοντάς το σε αρωματισμένο υγρό.

• Ζύμες, το bigattini, είναι ένα εξαιρετικό δόλωμα, σε καμία περίπτωση όμως δεν έχει τη γοητεία της ζύμης, η οποία επί δεκαετίες αποτελούσε το μοναδικό δόλωμα για το ψάρεμα των σαργών. Δεν υπάρχει ψαράς που να μην έχει εξελίξει την εμπειρία του με μια δική του μυστική συνταγή, με μαγικά και καλά κρυμμένα μυστικά

Κατασκευή ζύμης:
Η ζύμη κατασκευάζεται με μουσκεμένη ψίχα μπαγιάτικου ψωμιού, την οποία στύβουμε καλά και προσθέτουμε τριμμένο τυρί και λίγο ελαιόλαδο, χωρίς να προσθέσουμε αλεύρι για να σφίξει γρήγορα, καθώς έτσι η ζύμη γίνεται πολύ ελαστική και κολλώδης.

Οι ζύμες πρέπει να ετοιμάζονται από το βράδυ, πριν από το ψάρεμα και αφήνονται τυλιγμένοι σε χαρτί ψησίματος στο επάνω ράφι του ψυγείου. Ορισμένοι προσθέτουν και δυνατές μυρωδιές π.χ. από σκόρδο, γλυκάνισο, λιωμένο γαύρο, νερό από το βράσιμο χταποδιού κλπ. Όλα αυτά τα επιπλέον προσθετικά μπορούμε να τα βρούμε σε καταστήματα με είδη αλιείας, σε μορφή σπρέι ή σταγόνων. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα ψάρια έχουν ένα οσφρητικό νεύρο ή κανάλι, που από τα ρουθούνια καταλήγει στον εγκέφαλο, και επίσης οσφρητικά όργανα κάτω από τα λέπια της πλάγιας γραμμής, χωρίς όμως να έχουμε την κατάλληλη, μέχρι σήμερα γνώση, για να μιλήσουμε αναλυτικά για την όσφρησή τους.

Όταν χρησιμοποιούμε ζύμη θα προτιμήσουμε τα bronze, με κοντό λαιμό και στρογγυλή καμπύλη, από χοντρό σύρμα, τα οποία κρατάνε καλύτερα το δόλωμα και είναι περισσότερο αξιόπιστα και σας επιστώ την προσοχή στα πρόσφατα μοντέλα με θηλιά, τα οποία μπορούμε να δέσουμε καλύτερα με fluorocarbon.

Όταν ψαρεύουμε με ζύμη και το μαλάγρωμα, επίσης θα γίνεται όχι με bigattini, αλλά με διάφορα άλευρα τα οποία έχουμε ανακατέψει με λιωμένη σαρδέλα, τριμμένο τυρί κλπ. Στην περίπτωση αυτή, και αν το βάθος δεν είναι μεγάλο, θα ήταν καλό, να διαθέτουμε έναν κουβά όπου θα φτιάξουμε μια μαλάγρα, από άλευρα, ένα κουβαδάκι λιωμένες σαρδέλες, τριμμένη φρυγανιά, λάδι σαρδέλας, και αν είναι δυνατόν, κατάλοιπα επεξεργασίας γάλακτος. Σε αυτό το μείγμα, θα προσθέτουμε νερό μέχρι να γίνει ένα ομοιογενές και αρκετά σφιχτό ζυμάρι, το οποίο με μια μακριά ανοξείδωτη κουτάλα που θα διαθέτουμε, θα ρίχνουμε μπάλες, ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Επίσης, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και μαλάγρα στο σακί, που μπορούμε είτε να την πάρουμε έτοιμη, είτε να την κατασκευάσουμε μόνοι μας, με 2-3 κιλά σαρδέλες, κατά προτίμηση ελαφριά αλατισμένες, μερικές κρούστες από σκληρά τυριά και αν έχουμε και μερικά εντόσθια τόνου, είναι ό,τι καλύτερο.

Αυτούς τους δύο τρόπους μαλαγρώματος, είτε μπορούμε να τους χρησιμοποιήσουμε ξεχωριστά. Προσωπικά όμως, τους έχω χρησιμοποιήσει συνδυαστικά, για καλύτερα αποτελέσματα.

Μαλάγρες, υπάρχουν, όπως σας έχω προαναφέρει και έτοιμες, που όμως και αυτές, όπως όλα τα προϊόντα βέβαια, είναι ποιότητες και ποιότητες, βάσει των συστατικών των οποίων αποτελούνται και που πολλές φορές μία μαλάγρα μπορεί να μας φαίνεται ακριβή, όμως πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο να βάλουμε το χέρι μας στην τσέπη, αν θέλουμε εγγυήσεις για καλύτερα αποτελέσματα.

Όταν φτιάχνουμε τη δική μας μαλάγρα, με τα βασικά συστατικά που σας προανέφερα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και διάφορα τροφικά πρόσθετα, που προσδίδουν στη μαλάγρα μία γεύση, η οποία είναι προκλητική για τα ψάρια. Τα αρώματα είναι ένα από αυτά. Η ποικιλία τους στην αγορά είναι τεράστια, έχοντας την ικανότητα να εντείνουν τη μυρωδιά του προϊόντος. Η απαρίθμηση όλων των αρωμάτων είναι δύσκολη, θα σας πω όμως τα βασικά. Η μυρωδιά ενός καθαρού αρώματος είναι κάτι το απίστευτο, καθώς λίγες σταγόνες ή μερικά γραμμάρια αρκούν για δεκάδες κιλά αλεύρων. Για τη θάλασσα, τα πιο συνηθισμένα είναι, το σκόρδο, η σαρδέλα, το τυρί, το ψάρι, η βανίλια, το κόλιανδρο κλπ.

Το άρωμα μπορεί να είναι είτε συνθετικό, είτε φυσικό. Θα προτιμήσουμε βέβαια, αυτό που φτιάχνεται από φυσικά συστατικά. Ενισχυτικές γεύσεις: τόσο το γλουταμινικό, όσο και τα αμινοξέα, είναι εξαιρετικάπρόσθετα για κάθε  μαλάγρα.

Λάδι σαρδέλας, είναι ένα εξαιρετικό πρόσθετο για τη θάλασσα. Το καλύτερο λάδι είναι το σκούρο, καστανόχρωμο, που δημιουργεί λίγο μούργα στο κάτω μέρος (πρωτεΐνες). Εκτός από το ότι δημιουργεί ένα έντονο οσφρητικό κάλεσμα, συμβάλλει στην τέλεια διαλυτικότητα της μαλάγρας.

Τα χρώματα, ακόμη και το χρώμα είναι πολύ σπουδαίο για την επιτυχία ενός προϊόντος. Δεν υπάρχουν δυστυχώς χρωματισμένες μαλάγρες του εμπορίου, άρα πρέπει να τη φτιάξετε εσείς, με διαφορετικές αποχρώσεις που θεωρείτε καλύτερες.

Δεν έχω χρησιμοποιήσει ποτέ χρωστικές ουσίες, πολλοί όμως Ιταλοί ψαράδες μας προτείνουν να ζητήσουμε άγευστες τροφικές χρωστικές σε χρώμα κόκκινο, κίτρινο, πράσινο, άσπρο σε κανονική ή σε φθορίζουσα έκδοση. Στο γλυκό νερό, έχει αποδειχθεί ότι οι κόκκινες και κίτρινες χρωστικές έχουν διαφορετική απόδοση, έστω και αν χρησιμοποιούνται τα ίδια υλικά για τη σύνθεσή τους.

Το να συνδυάσουμε αυτές τις πρώτες ύλες, ενισχυτές, χρώματα, αρώματα στις σωστές αναλογίες δεν είναι καθόλου απλό. Με λίγα λόγια, αν δε γνωρίζετε καλά το αντικείμενο, μην προβείτε στο ανακάτεμα- σύνθεση όλων αυτών, καθώς αν οι δόσεις δεν είναι ακριβείς, θα έχουμε τα αντίθετα από ότι περιμένουμε αποτελέσματα. Δεν έχω ανακατέψει όλα αυτά μαζί ποτέ, ώστε να σας δώσω μια συνταγή με τις σωστές αναλογίες. Όμως σας υπόσχομαι να το ψάξω είτε σε blocks, είτε να το θέσω ως ερώτημα σε διάφορα forums, καθώς κάτι τέτοιο θα σας διευκόλυνε πολύ. Σε διαφορετική περίπτωση, ο μόνος τρόπος για να εξακριβώσετε τις σωστές αναλογίες είναι να κάνετε συνεχείς δοκιμές, ώστε από μόνοι σας να βρείτε τι πρέπει, αλλά και πόσο να ανακατέψετε τη μαλάγρα σας.

• Γαρίδα, είναι ένα πολύ αξιόλογο δόλωμα, ιδιαίτερα εάν είναι ζωντανή, που ο τρόπος εξεύρεσης και συντήρησής της θα αναλυθεί. Αν δεν είναι ζωντανή, θα προτιμήσουμε τη σάρκα της, που είναι πολύ μαλακή και ελκυστική. Ανάμεσα σε μερικούς Ιταλούς ψαράδες, κυκλοφορεί μία περίεργη φήμη, σύμφωνα με την οποία, οι θηλυκές γαρίδες που έχουν αυγά, φαίνεται να εκκρίνουν ένα ιδιαίτερο υγρό που ενοχλεί τα ψάρια και τα κάνει να μην επιτίθενται. Προσωπικά, δεν έχω χρησιμοποιήσει γαρίδα με αυγά και από άλλους ψαράδες που έχω μιλήσει στα φόρουμ, δεν μπόρεσαν να μου επιβεβαιώσουν απόλυτα αυτό το γεγονός. Πάντως, αφού μπορούμε, ας το αποφεύγουμε, και όχι τόσο για το ψαρευτικό κομμάτι, όσο για την κοινή λογική και ως μια σωστή πράξη γενικότερο σεβασμού προς τη θάλασσα, δηλαδή να απελευθερώνουμε τις γαρίδες με αυγά.

• Μύδια, η σάρκα από το μύδι, σε πολλές περιπτώσεις, και ιδιαίτερα για το ψάρεμα του σκαθαριού και της τσιπούρας, έχει να επιδείξει εκπληκτικά αποτελέσματα, γι αυτό δεν πρέπει να το παραμελούμε από δόλο.

• Σκουλήκια, δε λείπουνε από κανένα ψάρεμα τα σκουλήκια που αποτελούν τα καλύτερα δολώματα σε κάθε περίπτωση, κυρίως το Americanico, το κορεάτικο, το φαραώ, το κόκκινο κλπ.

• Λωρίδες καλαμαριού ή σουπιάς, τις οποίες θα μαλακώσουμε με χτύπημα.

• Πεταλίδες, επειδή μπορεί να δυσκολευτούμε στην εύρεση κάποιων δολωμάτων, και η ταπεινή πεταλίδα, χωρίς το κέλυφός της βέβαια, μπορεί να μας δώσει αποτελέσματα.

Σε γενικές γραμμές, αυτά το δολώματα θα χρησιμοποιήσουμε, που όμως σε αρκετές περιπτώσεις, έχουμε τη δυνατότητα τα ενισχύσουμε εντυπωσιακά με καινοτόμα προϊόντα που έχουν εισαχθεί στην αγορά, δοκιμασμένα άπειρες φορές από πρωταθλητές ψαράδες. Σας αναφέρω χαρακτηριστικά το bioworm (βλ. φωτογραφία παρακάτω), το οποίο αποτελείται από φυσικές ουσίες με βάση το πλαγκτόν, που σε συνδυασμό με ένα φυσικό δόλωμα, όπως ένα σκουλήκι, έχει την ικανότητα να προσελκύει μεγάλα ψάρια.

Επίσης, υπάρχουν στο εμπόριο αρωματικές ουσίες, που μπορούν να βρεθούν σε υγρή μορφή, σαν λάδια ή διάφορα διαλείμματα σε σκόνη. Ιδιαίτερα οι ουσίες με μορφή λαδιών είναι  διαίτερα ενδιαφέρουσες, διότι απλώνουν το άρωμά τους στο βυθό με τη μορφή μικροσταγονιδίων, δεδομένου ότι τα έλαια είναι αδιάλυτα στο νερό.

Όταν τα έλαια απλώνονται στο νερό, γίνεται αντιληπτά από τα οσφρητικά όργανα των ψαριών που τα ακολουθούν μέχρι την πηγή τους, δηλαδή το δόλωμα. Τα πιο κατάλληλα για το ψάρεμά μας είναι εκείνα με βάση τα ψάρια (σαρδέλα-γαύρο) ή με βάση το οστρακόδερμα (γαρίδακαβούρι). Τα δολώματα μπορούμε να τα διατηρούμε μέσα σε αυτά τα υγρά ή απλά να τα βουτάμε τη στιγμή που θα τα χρησιμοποιήσουμε.

Μερικά σπρέι είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά για να ενισχύσουν τα bigattini. Ψεκάζουμε κατευθείαν πάνω στις προνύμφες, όταν βρίσκονται μέσα στο σακουλάκι τους. Βγαίνουν σε διάφορες γεύσεις τα σπρέι αυτά, αλλά εκείνα που απέδωσαν περισσότερο είναι εκείνα με άρωμα ψαριού-τυριού-σκορδου και ιδιαίτερα το τελευταίο (σκόρδο), απέδωσε τρομερά σε σαργούς, μελανούρια και τσιπούρες. Όταν ψαρεύουμε βράδυ, μπορούμε να προσθέσουμε στα δολώματά μας διάφορες φωτεινές πηγές ανάλογα με την περίπτωση. Μια σειρά από φωσφορίζουσες χάντρες που ενεργοποιούνται με έναν απλό φακό.

Τώρα θα σας πω ένα μυστικό που λίγοι γνωρίζουν, ότι μπορούμε να αλείψουμε τα δολώματά μας με το υγρό που υπάρχει μέσα στα star lights. Αφού τα ενεργοποιήσουμε, λυγίζοντάς τα, μέχρι να σπάσει το φιαλίδιο του υγρού που αντιδρά, κόβουμε το εξωτερικό πλαστικό και αφήνουμε να βγει λίγο από το υγρό με το οποίο αλείφουμε τα δολώματα. Όταν λοιπόν τα δολώματα πέσουν στο νερό, το υγρό θα διασκορπίσει, όμως θα παραμείνει κάποιο κολλημένο στο δόλωμα, κάνοντάς το πιο ζωντανό.

Ολοκληρώνοντας, το κεφάλαιο «Δολώματα», σας προσθέτω, ότι  σε μερικές περιοχές της Σικελίας, ηλικιωμένοι ψαράδες χρησιμοποιούν ακόμη και σήμερα, για το ψάρεμα του σαργού, τη σάρκα από τα φραγκόσυκα και το λευκό κρέας από στήθος κοτόπουλου.