Σέλινο, σέλερι, σελινόριζα: φύτευση και καλλιέργεια

Γιατί μοιάζουν τόσο πολύ το σέλινο, το σέλερι και η σελινόριζα; Είναι όλα ποικιλίες σέλινου με χαρακτηριστικό άρωμα που δίνει μοναδική γεύση στο φαγητό.

To σέλινο φυτεύεται το φθινόπωρο και καλλιεργείται την περίοδο του χειμώνα. Αν και είναι διετές λαχανικό που εμφανίζει την ανθοφορία του την δεύτερη χρονιά, το σέλινο συνήθως καλλιεργείται σαν ετήσιο φυτό.

Τα φύλλα του σέλινου έχουν χαρακτηριστικό σχήμα και θυμίζουν πολύ τα φύλλα του μαϊντανού με τον οποίο ανήκουν και στην ίδια οικογένεια.

Το σέλινο είναι ένα από τα πιο δημοφιλή μυρωδικά της ελληνικής κουζίνας και χρησιμοποιείται σε πλήθος νόστιμων φαγητών από την αγαπημένη μας φασολάδα μέχρι τη λαχταριστή ψαρόσουπα. Διαθέτει υψηλή διατροφική αξία καθώς έχει υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικές ουσίες και βιταμίνες

Εκτός από τον κήπο, μπορούμε να φυτέψουμε πολύ εύκολα ή σε ζαρντινιέρα στο μπαλκόνι μας. Ας δούμε αναλυτικά, τι φροντίδα χρειάζεται η καλλιέργεια του σέλινου για να απολαμβάνουμε τις πιο νόστιμες ποικιλίες σέλινου, σέλερι και σελινόριζας ολοφρέσκες και δροσερές στην κουζίνα μας.

Οι ποικιλίες σέλινου, ανάλογα το μέρος του φυτού για το οποίο καλλιεργούνται, χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες : α) σε φυλλώδεις που έχουν πλούσια βλάστηση φυλλώματος και β) σε ριζώδεις που έχουν μικρότερη ανάπτυξη του υπέργειου μέρους του φυτού και μεγαλύτερη ανάπτυξη ρίζας.

Οι πιο γνωστές ποικιλίες είναι η παραδοσιακή ποικιλία σέλινου, η ποικιλία σέλερι και η ποικιλία σελινόριζα που διαθέτουν τα εξής χαρακτηριστικά:

Το σέλινο χρειάζεται γόνιμο έδαφος, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά για να ευδοκιμήσει και να μας δώσει πλούσια παραγωγή. Είναι πολύ σημαντικό το χώμα να περιέχει αρκετή , καθώς το σέλινο αναπτύσσεται καλύτερα σε εδάφη που συγκρατούν υγρασία.

Για να έχει υγιές καταπράσινο φύλλωμα, τo σέλινο θέλει αρκετή δροσιά και αναπτύσσεται καλύτερα σε ηλιόλουστες ή ημισκιερές θέσεις με θερμοκρασίες 16-20°C.

Σε υψηλές θερμοκρασίες, καθώς και σε ξηρό περιβάλλον, η καλλιέργεια του σέλινου παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα, καθώς προκαλείται πρόωρη έκπτυξη του ανθοφόρου στελέχους που υποβαθμίζει την παραγωγή.

Η καλλιέργεια του σέλινου φυτεύεται συνήθως μέσα στο φθινόπωρο.

Οι καλλιεργητές του σέλινου παραδοσιακά δημιουργούν σπορεία στα τέλη του καλοκαιριού φυτεύοντας το σπόρο του σέλινου σε βάθος περίπου 0,5 – 1 εκατοστού.

Στη συνέχεια, και μεταφυτεύουν τα φυτά σέλινου 1-1,5 μήνα μετά στο χώμα. Οι σπόροι του σέλινου βλαστάνουν σε θερμοκρασία γύρω στους 20°C μετά από 2-3 βδομάδες.

Βέβαια, μπορούμε να προμηθευτούμε έτοιμα φυτά σέλινου από φυτώρια και να τα μεταφυτεύσουμε σε κατάλληλες 20-30 εκατοστών μεταξύ των φυτών και 40-60 εκατοστών μεταξύ των γραμμών φύτευσης.

Σε βόρειες περιοχές της χώρας ή σε μέρη με υψηλό υψόμετρο, η καλλιέργεια του σέλινου μπορεί να γίνει στις αρχές της άνοιξης.

Φυτεύουμε τα σέλινα στα μπαλκόνια ή στις βεράντες των σπιτιών σε σχετικά βαθιά γλάστρα ή ζαρντινιέρα για να μπορέσει να αναπτυχθεί ικανοποιητικά το ριζικό σύστημα του σέλινου. πήλινη ή πλαστική που να διαθέτει τρύπες, με βάθος και διάμετρο τουλάχιστον 20 εκατοστών.

Τοποθετούμε τη γλάστρα του σέλινου σε μπαλκόνι με δυτική ή ανατολική έκθεση και φροντίζουμε να τον προστατεύουμε από την παγωνιά. Για την φύτευση του σέλινου, χρησιμοποιούμε πλούσιο σε οργανική ουσία που περιέχει και για να του εξασφαλίσουμε καλύτερο αερισμό και ικανοποιητική αποστράγγιση του νερού.

Το σέλινο χρειάζεται τακτικό πότισμα για να εξασφαλίζουμε ικανοποιητική υγρασία στο έδαφος και να έχει το φυτό του σέλινου πλούσιο δροσερό φύλλωμα. Ποτίζουμε 2-3 φορές την εβδομάδα την περίοδο του φθινοπώρου ανάλογα και τις καιρικές συνθήκες φροντίζοντας να επαναλαμβάνουμε το πότισμα μόλις στεγνώνει το χώμα.

Αν το πότισμα στα σέλινα γίνει αραιότερο και δεν έχουμε δροσερό εδαφικό περιβάλλον, το σέλινο θα αρχίζει να πικρίζει, ενώ οι βλαστοί του δεν θα είναι τόσο τραγανοί, καθώς αποκτούν ίνες στο εσωτερικό.

Το σέλινο θέλει γόνιμο έδαφος πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Για τη λίπανσή του, ενσωματώνουμε κομπόστ και πλήρες βιολογικό λίπασμα κατά τη φύτευση. Στη συνέχεια, ενσωματώνουμε μια κουταλιά της σούπας βιολογικού λιπάσματος, σε κάθε φυτό σέλινου, μία φορά το μήνα, για να εξασφαλίσουμε πλούσια ανάπτυξη, πράσινο φύλλωμα και δυνατούς βλαστούς.

Η στα φυτά σέλινου, προκαλεί το πρόβλημα της “μαύρης καρδιάς” που εμφανίζεται με μαύρισμα των βλαστών και των φύλλων στο κέντρο του φυτού, ενώ η συντελεί στο σκάσιμο των βλαστών του σέλινου και στη δημιουργία καφέ κηλίδων στα φύλλα.

Το σέλινο προσβάλλεται από τις μυκητολογικές ασθένειες της σεπτορίωσης που προκαλεί στίγματα στο φύλλωμα του σέλινου και του ωίδιου που προκαλεί χαρακτηριστικό άσπρισμα στα φύλλα. Για την οικολογική προστασία των φυτών του σέλινου, ψεκάζουμε με βιολογικό σκεύασμα .

Επίσης το σέλινο προσβάλλεται από τα έντομα της , της , της μύγας του καρότου, καθώς και από διάφορες κάμπιες. Για την αντιμετώπιση των εντόμων, ψεκάζουμε με που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα όπως τα και η .

Τα φύλλα του σέλινου μπορεί να εμφανίσουν κιτρινίσματα κατά την διάρκειας καλλιέργειας του. Αυτό μπορεί να οφείλεται είτε σε υπερβολικό πότισμα, αν δεν απομακρύνεται το νερό από το έδαφος, ή σε έλλειψη θρεπτικών στοιχείων.

Σε κάθε περίπτωση, αφαιρούμε τα κιτρινισμένα φύλλα του σέλινου από τη βάση τους, φροντίζουμε να ποτίζουμε όταν στεγνώνει το χώμα και να βάζουμε τακτικά βιολογικό λίπασμα πλούσιο σε .

Το σέλινο χρειάζεται τουλάχιστον 3-4 μήνες, μετά τη μεταφύτευση, για να αποκτήσει ικανοποιητικό φύλλωμα και τραγανούς βλαστούς, ώστε να μπορέσουμε να το κόψουμε και να το αξιοποιήσουμε στην κουζίνα μας. Η συγκομιδή του σέλινου γίνεται κόβοντας με μαχαίρι ολόκληρο το φυτό από τη βάση του εδάφους ή σταδιακά κόβοντας μερικούς βλαστούς.

Ειδικά για τη σελινόριζα χρειάζεται ακόμη περισσότερο διάστημα μέχρι τη συγκομιδή τουλάχιστον 4-5 μηνών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, θα πρέπει να διαπιστώσουμε κατά πόσον έχει αναπτυχθεί η σελινόριζα, λίγο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, σε μέγεθος μεγαλύτερο των 10 εκατοστών σε διάμετρο για να είναι έτοιμη για συγκομιδή. Η συγκομιδή στην περίπτωση της σελινόριζας, θα χρειαστούμε τσάπα για να μπορέσουμε να την βγάλουμε

Η καλλιέργεια του σέλινου μπορεί να συνδυαστεί μαζί με , , , , , , και .

Στους οικιακούς λαχανόκηπους καθώς και στα η του σέλινου με άλλα φυτά είναι επιθυμητή για να έχουμε μεγαλύτερη παραγωγή, καλύτερη αξιοποίηση του χώρου, και εξοικονόμηση του νερού και θρεπτικών στοιχείων.