Πασχαλιά, ένα φυτό που ανθίζει τις μέρες του Πάσχα
Η πασχαλιά, όπως δηλώνει και το όνομά της, είναι το καλλωπιστικό φυτό που έχει συνδεθεί με τη γιορτή του Πάσχα. Και όχι άδικα, καθώς το φυτό της πασχαλιάς μας χαρίζει εντυπωσιακή ανθοφορία που διαρκεί 20 με 30 μέρες, στα τέλη της άνοιξης, κόντα στην περίοδο του Πάσχα. Φυλλοβόλος θάμνος, με ύψος που φτάνει μέχρι τα τέσσερα μέτρα και καταγωγή από την περιοχή των Βαλκανίων, η πασχαλιά έχει εγκλιματιστεί και διαδοθεί τόσο στην βόρεια και δυτική Ευρώπη, καθώς και στη Βόρεια Αμερική. Ξεχωρίζει για τα χαρακτηριστικά καρδιόσχημα βαθυπράσινα φύλλα και κυρίως για τα υπέροχα αρωματικά άνθη της, σε αποχρώσεις από λευκό και απαλό κίτρινο μέχρι βαθύ μωβ. Η πασχαλιά αποτελεί εξαιρετική επιλογή φυτού για φράχτη και μπορούμε να τη φυτέψουμε στον κήπο, καθώς και σε γλάστρα στο μπαλκόνι. Ας δούμε τις σημαντικότερες συμβουλές για τη φροντίδα της πασχαλιάς για να απολαμβάνουμε την πλούσια ανθοφορία της κάθε Πάσχα. Σε τι συνθήκες αναπτύσσεται και ανθίζει η πασχαλιά; Η πασχαλιά δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις και ευδοκιμεί σε έδαφος μέσης σύστασης, ακόμη και σε ξηρό, αρκεί να στραγγίζει ικανοποιητικά. Κατάλληλη εποχή φύτευσης της πασχαλιάς είναι η άνοιξη και το φθινόπωρο. Επιλέγουμε ηλιόλουστη θέση για την πασχαλιά, καθώς χρειάζεται αρκετό χώρο με επαρκή αερισμό, ώστε να μπορέσει να αναπτύξει ικανοποιητικά την ανθοφορία της. Αν φυτέψουμε την πασχαλιά για φράχτη, οι αποστάσεις φύτευσης μεταξύ των φυτών πρέπει να είναι περίπου δυο μέτρα. Για πασχαλιά που θέλουμε να φυτέψουμε σε γλάστρα σε μπαλκόνι, επιλέγουμε σημείο με νότια έκθεση και γλάστρα με αρκετά μεγάλη διάμετρο για να έχει χώρο το φυτό να αναπτυχθεί και να μας δώσει πλούσια ανθοφορία.
Κάθε πότε θέλει πότισμα και λίπασμα η πασχαλιά; Η πασχαλιά έχει περιορισμένες ανάγκες σε νερό και δεν χρειάζεται τακτικά ποτίσματα. Την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου ποτίζουμε μία φορά το μήνα και την ζεστή περίοδο του καλοκαιριού θέλει πότισμα κάθε δέκα μέρες. Η πασχαλιά χρειάζεται λίπανση δύο φορές το χρόνο, με πλήρες λίπασμα, μια φορά στα τέλη του χειμώνα και δεύτερη φορά στις αρχές του καλοκαιριού μετά την ολοκλήρωση της ανθοφορίας. Ποιες ασθένειες και ποια έντομα προσβάλλουν την πασχαλιά; H πασχαλιά είναι σχετικά ανθεκτική σε ασθένειες και έντομα. Αν παρατηρήσουμε κάποιο έντομο στο φύλλωμα της μπορούμε να ψεκάσουμε με αυτοσχέδιο διάλυμα που φτιάχνουμε με πράσινο σαπούνι. Εναλλακτικά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οικολογικό σκεύασμα θερινού πολτού ή φυσικής πυρεθρίνης που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Η πασχαλιά μπορεί να προσβληθεί από βακτηριακό κάψιμο των φύλλων που προκαλεί ξήρανση (κάψιμο) νεαρών βλαστών και καφέ κηλίδων στα φύλλα, καθώς και από την μηκητολογική ασθένεια του ωιδίου που προκαλεί άσπρισμα στα φύλλα. Για την προστασία της πασχαλιάς από το βακτηριακό κάψιμο και το ωίδιο μπορούμε να ψεκάζουμε με διάλυμα χαλκού και θειαφιού. Πότε και με ποιο τρόπο γίνεται το κλάδεμα της πασχαλιάς; Η πασχαλιά χρειάζεται ελαφρύ κλάδεμα κατά την περίοδο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου, αφαιρώντας ξερά, αδύνατα και κακοσχηματισμένα κλαδιά. Κατά το κλάδεμα της πασχαλιάς, διατηρούμε το σχήμα του φυτού χωρίς να μικρύνουμε το μήκος των βλαστών, γιατί έτσι θα χάσουμε τα μπουμπούκια που θα δώσουν ανθοφορία την επερχόμενη άνοιξη. Επιπλέον, αφαιρούμε τα υπερώριμα ξερά λουλούδια της πασχαλιάς, κατά τον μήνα Μάιο και Ιούνιο, προκειμένου να διατηρήσουμε τη ζωντάνια και τη ζωτικότητα του φυτού. Αν σε μια γερασμένη πασχαλιά χρειαστεί να κάνουμε αυστηρό κλάδεμα ανανέωσης, δηλαδή να την κλαδέψουμε από αρκετά χαμηλά, το κάνουμε μέσα στον χειμώνα, ενώ κατά το τέλος Αυγούστου αφαιρούμε σχολαστικά τις παραφυάδες που δημιουργεί. Πώς γίνεται ο πολλαπλασιασμός της πασχαλιάς; Αν θέλουμε να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά πασχαλιάς, μπορούμε να το κάνουμε με σπόρο, με παραφυάδες αν και ο πιο συνηθισμένος τρόπος πολλαπλασιασμού είναι με μοσχεύματα. Αν φυτέψουμε σπόρο πασχαλιάς, θα χρειατεί να περάσουν αρκετές βδομάδες για να φυτρώσει και να περάσουν 3-4 χρόνια για να μας χαρίσει την ανθοφορία του. Με την μέθοδο των παραφυάδων, απομακρύνουμε μικρούς βλαστούς μήκους 15 εκατοστών μαζί με κομμάτι ρίζας που αναπτύσσονται πλευρικά του αρχικού φυτού και το φυτεύουμε σε γλάστρες φυτωρίου για να ριζώσουν μετά από 2 μήνες. Τέλος, αν θέλουμε να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά πασχαλιάς με τη μέθοδο του πολλαπλασιασμού με μοσχεύματα, στις αρχές της άνοιξης κόβουμε τμήματα βλαστού μήκους 15-20 εκατοστά και τα φυτεύουμε σε μικρές γλάστρες φυτωρίου αφού έχουμε πρώτα εμβαπτίσει τη βάση του μοσχεύματος (βλαστού) σε όρμονη ριζοβολίας. Διατηρούμε τη γλάστρα σε δροσερό περιβάλλον, ποτίζουμε συχνά και μετά από 5-6 βδομάδες, το νέο φυτό πασχαλιάς θα είναι έτοιμο για να το μεταφυτεύσουμε στην οριστική του θέση. Κι ενα μυστικό για την πασχαλιά Στο νησί Mackinac, στη λίμνη του Michigan, ανάμεσα σε Αμερική και Καναδά, γίνεται κάθε χρόνο, από το 1949, στα μέσα του καλοκαιριού, δεκαήμερο φεστιβάλ των πασχαλιών. Αυτό περιλαμβάνει επισκέψεις στους κήπους και τα πάρκα του νησιού που διαθέτουν πολλές ποικιλίες πασχαλιάς με άνθη άσπρα, ροζ ή μωβ, καθώς και παρελάσεις με άλογα στολισμένα στο λαιμό με γιρλάντες από άνθη πασχαλιάς.