Οκτώβριος : Εργασίες κήπου τον Οκτώβριο
Αυτόν τον μήνα η βασική του εργασία είναι το καθάρισμα από τα υπολείμματα των φυτών και των καρπών τους. Μπορείτε να ξεκινήσετε την κομποστοποίηση με τα υπολείμματα των φυτών σας.
Για τους πιο έμπειρους άμα θέλετε, μπορείτε να σπείρετε αυτό το διάστημα κάποιο ψυχανθές για χλωρολίπανση για την επόμενη χρονιά εκεί όπου θα βάλετε τα λαχανικά σας. Θα δώσουμε οδηγίες σε επόμενα άρθρα
Γκαζόν: To γκαζόν αυτό το διάστημα δεν έχει ανάγκες από νερό, έχει ήδη γίνει το μεγάλο κούρεμα και έπεσε το λίπασμα και τώρα το αφήνουμε λίγο στην ησυχία του.
Ζιζάνια: Καθαρίζουμε τα ζιζάνια από τον κήπο μας, ειδικά αυτά που έχουν σποριάσει. Ένα σποριασμένο φυτό αφήνει τα σπόρια του έως και 7 χρόνια διατηρήσιμα στον κήπο σας. Για αυτό πολύ προσοχή.
Πότισμα: Αυτό το διάστημα δεν θέλουμε πολλά ποτίσματα, να υπάρχει μία σχετική υγρασία. Πρέπει να έχουμε τα μάτια μας στην πρόγνωση του καιρού. Χαμηλώνουν οι θερμοκρασίες και πιθανόν να έρθουν βροχές, να μην τα πλημμυρίσουμε τα φυτά μας.
Δένδρα: Απομακρύνουμε παραφυάδες και λαίμαργους βλαστούς και κλαδεύουμε τους αδύναμους και ξερούς βλαστούς, δηλαδή μόνο καθαρίσματα κάνουμε. Προσέχουμε ακόμα για προσβολές από φουζικλάδιο, αυτήν την εποχή είναι κατάλληλη για μπολιάσματα.
Σπορές λαχανικών στον κήπο: καρότα, κρεμμύδια, σπανάκι, ραδίκι, μαρούλι κ.α. Στο σπανάκι και το μαρούλι το σπέρνουμε σταδιακά σε λίγα τετραγωνικά ανά δέκα ημέρες σύμφωνα με τις ανάγκες της οικογένεια σας.
Αρωματικά στον κήπο: Σε γενικές γραμμές τα αρωματικά έχουν κλείσει τον κύκλο τους. Προετοιμάστε έναν χώρο στο σπίτι η στην αποθήκη σας ώστε να βάλετε ή να φτιάξετε (με μοσχεύματα) γλάστρες με βασιλικό, ρίγανη, δάφνη κ.α
Φυτεύσεις και περιποίηση καλλωπιστικών: Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας φυτεύουμε βολβούς. Αγοράστε τους βολβούς όπως τουλίπες, ζουμπούλια, νάρκισους, φρέζιες, κρόκους, ανεμώνες κ.α. Αν δεν βρέξει καλό είναι να τους έχετε σε μια σχετική υγρασία.
Συγκομιδές καρπών: ‘Ότι έχει απομείνει από λαχανικά, τρώμε τα πρώτα λαχανάκια, μαρούλια,μπρόκολα,κουνουπίδια, κρεμμυδάκι πράσινο. Επίσης από τα δέντρα συγκομίζουμε τα μήλα, ακτινίδια, λωτούς.
Διάφορες εργασίες
Καθαρίζουμε τα αναρριχώμενα φυτά από ξερά κλαδιά.
Βγάζουμε από το έδαφος τους τελευταίους βολβούς όπως γλαδιόλες, αγάπανθους κ.α. που έχουν τελειώσει την ανθοφορία τους και έχει ξεραθεί το υπέργειο τμήμα τους και τους αποθηκεύουμε για να φυτευθούν την άνοιξη.
Μαζεύουμε σπόρους και ξεριζώνουμε τα ετήσια φυτά που άρχισαν να ξεραίνονται.
Αποθηκεύουμε τους σπόρους σε στεγνό και δροσερό σημείο μέχρι την επόμενη άνοιξη.
Μαζεύουμε συχνά τα πεσμένα φύλλα γιατί με την άνοδο της ατμοσφαιρικής υγρασίας αποτελούν ιδανικό καταφύγιο για τα βλαβερά έντομα.
Τα συγκεντρώνουμε σε μια γωνιά του κήπου αν υπάρχει χώρος. Επίσης και όλα τα ετήσια φυτά που ξεραίνονται, φύλλα, κ.α. και τα αφήνουμε εκεί. Μέχρι την άνοιξη θα έχουμε έτοιμο λίπασμα.
Σκαλίζουμε ελαφρά το έδαφος για την φύτευση λαχανικών.
Αρχίζουμε σταδιακά να προετοιμάζουμε τα φυτά εσωτερικού χώρου που μεταφέραμε στο μπαλκόνι μας το καλοκαίρι, για την επιστροφή τους σε συνθήκες εσωτερικού χώρου και πλένουμε καλά τα φύλλα τους αλλά και τις γλάστρες και τα πιατάκια τους ώστε να αποφύγουμε επέκταση εντόμων και στα υπόλοιπα φυτά μας. Συνεχίστε να ψεκάζουμε τα φύλλα των φυτών με νερό ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Καθαρίζουμε τα παρτέρια και τις γλάστρες μας από τα υπολείμματα των φυτών που βλάστησαν το καλοκαίρι και πλέον έχουν μαραθεί. Προσθέτουμε στο χώμα τους λίγο λίπασμα ή κοπριά και σκαλίζουμε ελαφρά.
Ο Οκτώβριος είναι ο καταλληλότερος μήνας για να ενισχύσουμε τη στήριξη των πιο αδύνατων φυτών μας ενόψει των δύσκολων καιρικών συνθηκών του χειμώνα που έρχεται.
Σπέρνουμε: Μαρούλια, πράσα, ραδίκια, ρόκα, ζοχούς, αντίδια, καφκαλίθρες, μυρώνια, μαϊντανό, σινάπια, σπανάκι, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια, καρότα
Όταν φυτεύουμε σπόρους, για να έχουμε παραγωγή οποιουδήποτε φυτού με επιτυχία, πρέπει να προσέξουμε δύο παράγοντες. Την ποιότητα των σπόρων και το περιβάλλον, να είναι κατάλληλο για βλάστηση και ανάπτυξη.
Ο έλεγχος των σπόρων
Αν είναι σπόροι από παραγωγη δική μας η φίλου) είναι αρκετά εύκολος να γίνει. Έχουμε τους σπόρους από την περσινή παραγωγή μας (αν κρατήσαμε) ή αγοράζουμε νέους. Στην πρώτη περίπτωση βάζουμε σε βαμβάκι (όπως με τις φακές στο σχολείο) 10 από αυτούς τους σπόρους και βλέπουμε πόσοι θα βλαστήσουν. Αν βλαστήσουν πάνω από έξι, τους χρησιμοποιούμε. Αν αγοράσουμε σπόρους, κοιτάμε προσεκτικά την ημερομηνία παραγωγής τους και να είναι ο φάκελος ερμητικά κλειστός. Αν οι σπόροι είναι πολλοί, μία δοκιμή βλαστικότητας, όπως παρακάτω δεν κάνει κακό.
Περιβάλλον φύτευσης
Τους σπόρους πρέπει να τους φυτεύουμε σε πολύ καλό χώμα. Στους ερασιτέχνες προτείνουμε έτοιμα μείγματα σπορείου που είναι απολυμασμένα.
Έπειτα για να φυτρώσουν θέλουν την κατάλληλη υγρασία. Το νερό στον σπόρο «γεμίζει» τα κύτταρα και αρχίζουν οι απαραίτητες ορμονικές, φυτικές και χημικές αλλαγές που τον μετατρέπουν σε «έμβρυο φυτό» με ρίζα και βλαστό.
Στην αρχή με το που φυτεύουμε τους σπόρους –πάντα σε βάθος έως τρείς φορές το πλάτος τους- ποτίζουμε καλά. Μερικοί σπόροι –μικροί- θέλουν φως για να βλαστήσουν αλλά οι περισσότεροι θέλουν κάλυψη έστω 1-2 χιλιοστών. Αν οι σπόροι είναι πολύ μικροί π.χ. σκυλάκι ή μαϊντανός, μπορούμε να ποτίζουμε με ένα ψεκαστήρα, μέχρι να φυτρώσουν καλά.(μία λύση σε αυτή την περίπτωση είναι να σκεπάσουμε με μία λινάτσα καναβιού το χωρο ώστε να διατηρούν υγρασία και να μην χαλάνε με το πότισμα. Την βγάζουμε από το φύτρωμα)
Παρακολουθούμε συχνά το χώμα ώστε να έχει πάντα υγρασία ακόμη και όταν αρχίζει η βλάστηση. Αν το χώμα έχει στεγνώσει κατά τη διάρκεια της βλάστησης οι σπόροι μας μπορεί να πεθάνουν.
Το έδαφος δεν πρέπει να είναι και πολύ υγρό διότι εμποδίζουμε έτσι την ρίζα να αναπνέει και μπορεί να αναπτυχθούν ασθένειες.
Καλό είναι να καλύψουμε το σημείο σποράς με ένα γυάλινο ή πλαστικό κάλυμμα ή ακόμη και ένα ποτήρι.
Ο χρόνος σποράς έχει σημασία. Αυτό γιατί η θερμοκρασία περιβάλλοντος ανάπτυξης σπόρων είναι σημαντική τόσο στη βλάστηση όσο και στον χρόνο ανάπτυξης.
Αναλόγως το φυτό που επιλέγουμε, θέλουμε και άλλη θερμοκρασία ανάπτυξης.
Έτσι καλό είναι να ακολουθούμε τις οδηγίες σποράς του κάθε σπόρου (από το φακελάκι). Υπάρχουν σπόροι που θέλουν μία μέρα σε νερό ή στο ψυγείο για να αναπτυχθούν.
Όταν τα φυτάρια μας φτάσουν να έχουν ικανό ύψος 4-10 πόντους και φύλλα, μπορούμε να τα μεταφυτεύσουμε στην οριστική τους θέση
Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα, μπιζέλια, κουκιά, καρότα
Να προσέχουμε τις αποστάσεις φύτευσης Όταν δεν υπάρχει χώμα σε κήπο η εδαφικό υπόστρωμα σε ταράτσα η ζαρτινιέρα, υπάρχουν έτοιμοι σάκοιφύτευσης. Το χωμα που θα φυτεύσουμε πρέπει να είναι καλα δουλεμένο ψιλοχωματισμένο, πλούσιο(50% κομπόστα απολυμασμένη, 50% χωμα με το δυνατόν λιγότερη άργιλο )
Η αγκινάρα επίσης πολλαπλασιάζεται με παραφυάδες που «φυτρώνουν» στο λαιμό εώς και 30 εκατοστά, μετά τις πρώτες φθινοπωρινές βροχές. Τις αφαιρούμε και τις φυτεύουμε. Αφήνουμε 1-3 στο φυτό. Φυτεύονται σε έδαφος γόνιμο με αρκετή οργανική ουσία-κομπόστα, κοπριά και βιολογικά ή χημικά λιπάσματα- που έχει οργωθεί βαθιά και φυτεύεται σε αυλάκια. Οι αποστάσεις είναι 1 μέτρο ανά γραμμή και 60 εκατοστά με 1 μέτρο στην σειρά τους
Μεταφυτεύουμε: Μάπες, μπρόκολα κουνουπίδια, μαρούλια, αγκινάρες, καρότα
Αν τα έχουμε στο σπορείο τα βάζουμε στην οριστική θεση για να δέσουν και να αναπτυχθούν
Η αγκινάρα επίσης πολλαπλασιάζεται με παραφυάδες που «φυτρώνουν» στο λαιμό εώς και 30 εκατοστά, μετά τις πρώτες φθινοπωρινές βροχές. Τις αφαιρούμε και τις φυτεύουμε. Αφήνουμε 1-3 στο φυτό. Φυτεύονται σε έδαφος γόνιμο με αρκετή οργανική ουσία-κομπόστα, κοπριά και βιολογικά ή χημικά λιπάσματα- που έχει οργωθεί βαθιά και φυτεύεται σε αυλάκια. Οι αποστάσεις είναι 1 μέτρο ανά γραμμή και 60 εκατοστά με 1 μέτρο στην σειρά τους.
Συγκομιδή:
Καρύδια, ρόδια, ελιές, λεμόνια, λοτούς, κυδώνια, αχλάδια.
Τα καρύδια πρέπει να τα λιάσουμε περίπου 1-2 βδομάδες για να φύγει η υγρασία αλλιώς θα μας χαλάσουν πολύ γρήγορα.
Τους λοτούς του κόβουμε όταν είναι σκληροί ακόμα και τους τρώμε όταν γίνουν.
Τα ρόδια εύκολα διατηρούνται αρκετό καιρό και εκτός ψυγείου σε δροσερό μέρος.
Τα κυδώνια και τα αχλάδια πρέπει να τα μαζεύουμε όταν δεν είναι εντελώς ώριμα. Τα αφήνουμε να ωριμάσουν σπίτι μας και να τα συντηρούμε στο ψυγείο μας αν έχουμε πολλά