Λαθούρι : Η καλλιέργειά του
Λαθούρι : Η καλλιέργειά του
Το λαθούρι θεωρείται ένα από τα πρώτα ψυχανθή που καλλιεργήθηκαν από τον άνθρωπο με ρίζες στα αρχαία χρόνια. Δύο απο τα καλλιεργούμενα είδη λαθουριού τα οποία έχουν σημασία για τη χώρα μας είναι το Lathyrus sativus L. (βρώσιμο λαθούρι), το Lathyrus cicera L. (κτηνοτροφικό λαθούρι).
Το λαθούρι είναι πιο εύπεπτο από άλλα όσπρια και έχει υψηλή διατροφική αξία. Είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και φυτικές ίνες. Είναι επίσης μία πολύ καλή πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β, ενώ αντίθετα είναι φτωχό σε λιπαρά και χοληστερόλη.
Χαρακτηριστικά
Το λαθούρι είναι ετήσιο ποώδες φυτό. Οι βλαστοί και οι μίσχοι φέρουν πτερύγια.
Βρώσιμο λαθούρι
- Το ριζικό σύστημα του βρώσιμου λαθουριού (L. sativus) είναι πασσαλώδες. Η κύρια ρίζα φθάνει σε βάθος 50-70cm και φέρει πολλές δευτερεύουσες ρίζες.
- Ο βλαστός διακλαδίζεται και η ανάπτυξη του φυτού είναι ημιόρθια και αναρριχώμενη. Το ύψος του φυτού φθάνει τα 40-90cm, ανάλογα με την ποικιλία και τις συνθήκες ανάπτυξης.
- Τα φύλλα είναι σύνθετα και αποτελούνται από ένα ζεύγος γραμμοειδών φυλλαρίων και από διακλαδιζόμενη έλικα.
- Τα άνθη εκφύονται μονήρη από τις μασχάλες των φύλλων και έχουν πολύ μακρύ ποδίσκο. Το χρώμα των ανθέων είναι συνήθως λευκό, αλλά επίσης ρόδινο ή κυανοπορφυρό.
- Οι λοβοί έχουν μήκος 2,5-5cm, είναι πεπλατυσμένοι, λείοι, με δύο φυλλοειδή πτερύγια στη ράχη. Περιέχουν από 1-5 σπόρους. Οι σπόροι είναι γωνιώδεις, κωνικοί και πυραμοειδείς και έχουν χρώμα κιτρινόλευκο ή γκρίζο-καφέ, μερικές φορές σκούρο με στίγματα και ένα μικρό μάτι στο πλατύτερο άκρο.
Κτηνοτροφικό λαθούρι
- Η κύρια πασσαλώδης ρίζα του κτηνοτροφικού λαθουριού (L.cicera) φθάνει σε βάθος 80-120cm και έχει λιγότερες δευτερεύουσες ρίζες από το Lathyrus sativus.
- Το ύψος του φυτού φθάνει τα 30-50cm.
- Τα φύλλα αποτελούνται από ένα ζεύγος γραμμοειδών ή λογχοειδών φυλλαρίων και φέρουν διακλαδιζόμενη έλικα. Στις μασχάλες των φύλλων απαντάται ένα μόνο άνθος με χρώμα πορτοκαλί-κοκκινωπό και με ποδίσκο βραχύτερο από τα φύλλα.
- Οι λοβοί έχουν μήκος 3-4cm και στη ράχη τους φέρουν πλατύ αυλάκι. Οι σπόροι είναι λιγότερο γωνιώδεις από εκείνους του Lathyrus sativus, περισσότερο στρογγυλοί και έχουν ανοικτού χρώματος μάτι. Το χρώμα τους είναι αργυρόλευκο-γκριζωπό, διάστικτο με σκούρα στίγματα.
Εδαφοκλιματικές συνθήκες
Βρώσιμο λαθούρι
- Προσαρμόζεται σε ξηρά κλίματα, παρ’ όλο ότι ανέχεται υψηλή βροχόπτωση. Είναι ανθεκτικό στις υψηλές θερμοκρασίες και την ξηρασία.
- Προσαρμόζεται σε πτωχά εδάφη, ανέχεται δε βαριά, πηλώδη εδάφη. Είναι ευαίσθητο στην οξύτητα του εδάφους.
Κτηνοτροφικό λαθούρι
- Είναι ανθεκτικό στο κρύο και τον παγετό κατά το αρχικό στάδιο ανάπτυξης και καλλιεργείται ως φθινοπωρινό στη ζώνη της Μεσογείου. Φυτρώνει ακόμη και στους 2-3oC. Αναπτυγμένα φυτά αντέχουν μέχρι -12oC.
- Προσαρμόζεται σε πτωχά εδάφη, όχι όμως πολύ υγρά ή κορεσμένα με νερό.
Καλλιεργητικές τεχνικές
- Η προετοιμασία του εδάφους για την καλλιέργεια του λαθουριού περιλαμβάνει όργωμα, το οποίο γίνεται συνήθως μετά τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου ή μετά τη συγκομιδή της προηγούμενης καλλιέργειας και ψιλοχωμάτισμα του εδάφους με δισκοσβάρνα.
- Καταλληλότερη εποχή σποράς θεωρείται το διάστημα μεταξύ 15 Οκτωβρίου και 15 Νοεμβρίου. Συνιστώνται 16-20kg σπόρου/στρ. για χορτοδοτική καλλιέργεια και 14-15kg σπόρου/στρ. για παραγωγή καρπού. Η σπορά γίνεται σε αποστάσεις 25cm μεταξύ των γραμμών με τις κοινές σπαρτικές μηχανές των χειμερινών σιτηρών.
- Το λαθούρι αντιδρά μόνο στη φωσφορική λίπανση και συνιστώνται 6kg P2O5/στρ.
Ωρίμανση και συγκομιδή
- Η εποχή συγκομιδής της καλλιέργειας του λαθουριού για καρπό καθορίζεται από το κιτρινωπό χρώμα των περισσότερων λοβών και πριν αρχίσει το άνοιγμα των κατώτερων λοβών. Χρησιμοποιούνται δύο τρόποι συγκομιδής. Θερισμός των φυτών, παραμονής τους στην επιφάνεια του αγρού για να αποξηρανθούν και στη συνέχεια αλωνισμός, ή θεριζοαλωνισμός με τις θεριζοαλωνιστικές μηχανές των σιτηρών, μετά από κατάλληλη ρύθμιση.
- Το στάδιο κοπής της χορτοδοτικής καλλιέργειας καθορίζει την ποιότητα και την ποσότητα του λαμβανόμενου χόρτου. Συγκομιδή στο στάδιο της άνθισης δίνει σανό καλής ποιότητας αλλά σε μικρή ποσότητα. Στην έναρξη της ωρίμανσης η ποιότητα είναι κατώτερη και η ποσότητα μειωμένη επειδή έχουν ξηραθεί τα φύλλα και τινάζονται κατά το θερισμό. Αυτό το στάδιο στη χώρα μας εντοπίζεται μέσα στο Μάιο.
Εχθροί και ασθένειες
Οι κυριότερες μυκητολογικές ασθένειες που έχουν παρατηρηθεί σε διάφορες περιοχές της χώρας μας στην καλλιέργεια του λαθουριού είναι οι εξής:
- η Σκληρωτινίαση (Sclerotinia sclerotiorum)
- η Σκωρίαση (Uromyces spp.)
- η Ασκοχύτωση (Ascochyta pisi)
- το Ωίδιο (Erysiphe pisi)
Οι εχθροί που προσβάλλουν την καλλιέργεια του λαθουριού είναι οι παρακάτω:
- ο Βρούχος
- ο Φυτονόμος
- το Άπιο
Πηγή – agrosimvoulos.gr