Αντιμετωπίζουμε την οξαλίδα, ένα φυτό εισβολέας

Η οξαλίδα ή ξινοτρίφυλλο ή ξινήθρα ή ξυνίδα μοιάζει με το τριφύλλι, φέρει κίτρινα άνθη και αποτελεί ένα από πιο διαδεδομένα ζιζάνια στους ελληνικούς αγρούς. Αν και πολλοί νομίζουν ότι είναι γηγενές φυτό της ελληνικής χλωρίδας, η οξαλίδα προέρχεται από την περιοχή του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, στη Νότια Αφρική. Η οξαλίδα θεωρείται φυτό εισβολέας που απειλεί την τοπική βιοποικιλότητα και δυσκολεύει τους καλλιεργητές που δεν μπορούν εύκολα να την απομακρύνουν.

Πώς εξαπλώθηκε η οξαλίδα στον ελληνικό χώρο; Η εισαγωγή της οξαλίδας στην Ευρώπη διαπιστώθηκε στη Μάλτα, στις αρχές του 19ου αιώνα και σταδιακά επεκτάθηκε και στην Ελλάδα. Η οξαλίδα αναφέρεται ως χωροκατακτητικό φυτό που εγκλιματίζεται άμεσα, αναπαράγεται ταχύτατα στο καινούριο περιβάλλον και περιορίζει την ανάπτυξη των γηγενών τα οποία απειλεί με εξαφάνιση. Αυτό οφείλεται στα βολβίδια του ριζικού σύστηματος της οξαλίδας, καθώς εύκολα επεκτείνεται με νέους βλαστούς, ενώ πολύ δύσκολα ξεριζώνεται. Θα συναντήσουμε την οξαλίδα να εξαπλώνεται ανάμεσα από ελιές, πορτοκαλιές και αμπέλια στην Πελοπόννησο, την Κρήτη, στη Στερεά Ελλάδα, στα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες. Πώς καταπολεμάται οικολογικά η οξαλίδα; Η αντιμετώπιση της οξαλίδας είναι αρκετά δύσκολη, καθώς είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό ζιζάνιο στο χωράφι. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος οικολογικής αντιμετώπισης είναι η κοπή της με τη χρήση χλοοκοπτικού μηχανήματος για να περιοριστεί η ανάπτυξη του φυλλώματος. Βέβαια, η καλύτερη οικολογική μέθοδος είναι η χλωρά λίπανση, η καλλιέργεια συγκεκριμένων φυτών σιτηρών και ψυχανθών στον κήπο ή στο χωράφι που ανταγωνίζονται την ανάπτυξη της οξαλίδας στο χώμα. Παράλληλα, η χλωρή λίπανση, εκτός από την αντιμετώπιση της οξαλίδας θα βελτιώσει και τη γονιμότητα του εδάφους στον κήπο μας.

Ζημιές

Μείωση της απόδοσης των καλλιεργειών λόγω της εξάντλησης του φυτού-ξενιστή, της αναστολής αύξησής του ή ακόμα και της νέκρωσής του. Επιπλέον, η οξαλίδα προσβάλλεται από τα ίδια έντομα και ασθένειες που προσβάλλουν και τις καλλιέργειες, αποτελώντας σημαντική εστία μόλυνσης.

Ποιοι είναι οι τρόποι καταπολέμησης;

• Καταστροφή ζιζανίων με βαθύ όργωμα
• Αμειψισπορά
• Ηλιοαπολύμανση
• Κοπή με τη χρήση χορτοκοπτικού μηχανήματος για να περιοριστεί η ανάπτυξη του φυλλώματος

Θεραπευτικές Ιδιότητες

• Τα φρέσκα ή αποξηραμένα φύλλα έχουν δράση αντισκορβουτική, στυπτική, διουρητική, εμμηναγωγική, αποχρεμπτική, αντιπυρετική, ερεθιστική και στομαχική
• Είναι βότανο χωνευτικό αλλά επικίνδυνο στη χρήση του. Το αφέψημα των φύλλων χρησιμοποιείται σε εμπύρετες καταστάσεις
• Τα φύλλα  ως κατάπλασμα εφαρμόζονται τοπικά σε αποστήματα, πληγές, διάφορες δερματικές παθήσεις και σε ερεθισμό  των βλεννογόνων