8 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια μπρόκολου
Μπρόκολο, υγιεινό και πολύτιμο! Το μπρόκολο είναι ένα δημοφιλέστερα χειμερινά λαχανικά και χαρακτηρίζεται από υψηλή διατροφική αξία με λίγες θερμίδες. Το μπρόκολο είναι πλούσιο σε βιταμίνες, ειδικά βιταμίνη C, μαζί με ασβέστιο, μαγνήσιο και κάλιο. Αξίζει να αναφέρουμε πως αυτό που τρώμε ως «μπρόκολο» δεν είναι ο καρπός του, αλλά πρόκειται ουσιαστικά για λουλούδι, καθώς οι ταξιανθίες του φυτού μαζί με τους υπανάπτυκτους οφθαλμούς σχηματίζουν την εδώδιμη ανθοκεφαλή. Το μπρόκολο φυτεύεται το φθινόπωρο και είναι διετές φυτό το οποίο καλλιεργείται ως ετήσιο, όπως άλλωστε και το κουνουπίδι με το οποίο μοιάζει αρκετά και έχουν παρόμοιο τρόπο καλλιέργειας. Μπορούμε να φυτέψουμε μπροκόλα τόσο σε κήπο μας, καθώς και σε γλάστρα στο μπαλκόνι για να τα απολαμβάνουμε φρέσκα στην κουζίνα σε σαλάτες και συνταγές μαγειρικής. Τι ποικιλίες μπρόκολου επιλέγουμε για φύτευση στον κήπο; Υπάρχουν πολλές ποικιλίες μπρόκολου για να επιλέγουμε, άλλες πρώιμες και άλλες οψιμότερες. Επίσης, θα συναντήσουμε διαφορετικές ποικιλίες μπρόκολου όσον αφορά το χρώμα της ανθοκεφαλής που κυμαίνεται σε αποχρώσεις του πράσινου και του μωβ. Οι ποικιλίες με μωβ κεφαλές είναι ανθεκτικότερες σε διακυμάνσεις θερμοκρασιών κατά την ερίοδο της καλλιέργειας. Για ερασιτέχνες καλλιεργητές, προτείνουμε τις ποικιλίες μπρόκολου με παραπούλια, που δίνουν περαγωγή περισσότερων μπρόκολων. Συγκεκριμένα, κατά τη συγκομιδή, οι ποικιλίες μπρόκολου με παραπούλια μας δίνουν την κεντρική ανθοκεφαλή και, μετά την αφαίρεση της, δίνεται η δυνατότητα ανάπτυξης 3-4 πλευρικών ανθοκεφαλών, οι οποίες αν και είναι μικρότερες σε μέγεθος μας δίνουν σημαντική παραγωγή και άλλων μπρόκολων. Οι επαγγελματίες καλλιεργητές συνήθως προτιμούν ποικιλίες μπρόκολου που δίνουν μία μόνο μεγάλη ανθοκεφαλή για να έχουν συγκεντρωμένη και πιο μεγάλη παραγωγή. Πώς φυτεύεται το μπρόκολο και τι συνθήκες χρειάζεται η καλλιέργεια του; Το μπρόκολο είναι φυτό ψυχρής εποχής και η ιδανική θερμοκρασία για την ανάπτυξή της ανθοκεφαλής του είναι μεταξύ 15-20 βαθμών Κελσίου. Χρειάζεται ηλιοφανείς θέσεις για να αναπτυχθεί, καθώς αν το φυτέψουμε σε ημισκιά καθυστερεί η ωρίμανση του. Το μπρόκολο αναπτύσσεται καλύτερα σε δροσερό και γόνιμο έδαφος με καλή αποστράγγιση, ενώ δεν ευδοκιμεί σε πολύ όξινα και αλκαλικά χώματα. Για να δημιουργήσουμε καινούργια φυτά μπρόκολου από σπόρο, χρειαζόμαστε 6-7 βδομάδες μέχρι τη μεταφύτευσή τους στις οριστικές θέσεις καλλιέργειας. Ιδανικές θερμοκρασίες για το φύτρωμα του σπόρου και την ανάπτυξη των φυτών είναι 20-25 βαθμοί Κελσίου. Εναλλακτικά, μπορούμε να προμηθευτούμε έτοιμα φυτά μπρόκολου από φυτώρια ή από γεωπονικά καταστήματα. Κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης για τα μπρόκολα είναι σε σειρές που απέχουν μεταξύ τους 70-80 εκατοστά και με απόσταση μεταξύ των φυτών 40-50 εκατοστών. Η μεταφύτευση του μπρόκολου γίνεται από τις αρχές Αυγούστου μέχρι τα τέλη Οκτώβρη ανάλογα την ποικιλία και τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής φύτευσης.
Μπορούμε να φυτέψουμε το μπρόκολο σε γλάστρα; Ασφαλώς και γίνεται! Για την μεταφύτευση του μπρόκολου σε γλάστρα προτιμάμε σχετικά βαθιές και μεγάλες γλάστρες διαμέτρου και βάθους 25-30 εκατοστών. Για να απολαύσουμε τα πιο νόστιμα μπρόκολα, επιλέγουμε καλής ποιότητας φυτόχωμα, γόνιμο, ειδικό για κηπευτικά που να εξασφαλίζει παράλληλα καλή αποστράγγιση. Εναλλακτικά, μπορούμε να δημιουργήσουμε δικό μας φυτόχωμα ανακατεύοντας τύρφη ως βασικό συστατικό μαζί με κομπόστ, καλοχωνεμένη κοπριά και περλίτη. Το μπρόκολο αγαπάει τον ήλιο, γι’ αυτό τοποθετούμε τη γλάστρα σε ηλιοφανές σημείο στο μπαλκόνι μας, προκειμένου να έχουμε καλύτερη ανάπτυξη και καρποφορία. Τι απαιτήσεις σε πότισμα και λίπανση έχει το μπρόκολο; Το μπρόκολο είναι λιγότερο απαιτητικό από το κουνουπίδι και το λάχανο ως προς το πότισμα. Πρέπει να έχουμε κατά νου πως σε συνθήκες υπερβολική υγρασίας εδάφους, το μπρόκολο είναι ευαίσθητο σε μυκητολογικές ασθένειες. Βέβαια, όταν το πότισμα δεν επαρκεί, η ανθοκεφαλή γίνεται μικρότερη και η ποιότητα της υποβαθμίζεται. Σχετικά με την λίπανση, το μπρόκολο είναι μέτρια απαιτητικό σε θρεπτικά στοιχεία. Συνιστούμε κατά την φύτευση του μπρόκολου, την ανάμιξη σβησμένης κοπριάς και μεικτού βιολογικού λιπάσματος σε αναλογία 1:1 και επαναλαμβάνουμε προσθήκη με βιολογικό λίπασμα κάθε μήνα. Δεν πρέπει να το παρακάνουμε ωστόσο, καθώς υπερβολικές ποσότητες αζωτούχου λίπανσης συντελούν στην υποβάθμιση των βλαστών και της ανθοκεφαλής του μπρόκολου.
Ποια έντομα και ασθένειες προσβαλλουν το μπρόκολο; Το μπρόκολο προσβάλλεται από τα ίδια έντομα και ασθένειες που προσβάλλουν και το λάχανο και το κουνουπίδι Συγκεκριμένα, η καλλιέργεια του λάχανου προσβάλλεται από την κάμπια του λάχανου, τη μελίγκρα, τον αλευρώδη, τις βρωμούσες καθώς και από τον τετράνυχο. Για την οικολογική αντιμετώπιση των εντόμων που προσβάλλουν το μπρόκολο, χρησιμοποιούμε βάκιλο Θουριγγίας, σάπωνες αλάτων καλίου και φυσικό πύρεθρο. Μπορούμε, επίσης, να φτιάξουμε αυτοσχέδια συνταγή με σκόρδο και πιπεριά που αναφέρουμε στο άρθρο για την προστασία των φυτών με φυσικά υλικά. Το μπρόκολο προσβάλλεται τον περονόσπορο, καθώς και από άλλες μυκητολογικές ασθένειες που ευνοούνται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας, όπως η αλτερνάρια, το φουζάριο και η ριζοκτόνια. Για την αντιμετώπιση τους, χρησιμοποιούμε οικολογικά σκευάσματα χαλκού ή μαγειρική σόδα από την κουζίνα μας. Σε πόσο καιρό είναι έτοιμα για συγκομιδή τα μπρόκολα από τον λαχανόκηπο; Συνήθως συγκομίζουμε τα μπρόκολα 2-3 μήνες μετά την μεταφύτευση τους στο χωράφι, όταν οι ανθοκεφαλές είναι σφικτές, έχουν μέγεθος με διάμετρο 9-13 εκατοστών και το βάρος τους πλησιάζει τα 500 γραμμάρια. Κατά τη συγκομιδή κόβουμε μαζί και ένα τμήμα του κεντρικού βλαστού μαζί με φύλλα για να πετύχουμε μεγαλύτερη διάρκεια διατήρησης κατά την αποθήκευση. Στις ποικιλίες με τα παραπούλια, έχουμε μεγαλύτερη διάρκεια συγκομιδής, περιπου 1-2 μήνες περισσότερο, καθώς μετά την κοπή της κεντρικής ανθοκεφαλής, αναπτύσσονται μικροί πλάγιοι βλαστοί που θα δώσουν τις νέες μικρότερες ανθοκεφαλές που θα συγκομίσουμε αργότερα.
Κι ένα τελευταίο μυστικο για την καλλιέργεια του μπρόκολου Η φύτευση του μπρόκολου μπορεί να συνδυαστεί εξαιρετικά στον κήπο μας και να γίνει συγκαλλιέργεια μαζί με πατάτα, κρεμμύδι, σκόρδο, πράσα, άνηθο και μάραθου.