Ραπανάκια, 7 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια

Το ραπάνι, γνωστό και ως ραπανάκι ή ρεπάνι, ανήκει στα κηπευτικά που καλλιεργούνται για το υπόγειο τμήμα τους, τη χαρακτηριστική ρίζα του (γογγυλόριζα) με τραγανή υφή και πολύ χυμό. Διάσημο ως ορεκτικό, το ραπανάκι χρησιμοποιείται επίσης σε υπέροχες σαλάτες, σούπες και μαγειρέματα. Τα ραπάνια διαχωρίζονται ανάλογα με την εποχή καλλιέργειας, σε ραπανάκια που φυτεύουμε την άνοιξη και ραπανάκια που φυτεύουμε το φθινόπωρο. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες για να δοκιμάσουμε με πικάντικη εως γλυκιά γεύση, ραπανάκια μακριά, ραπανάκια στρογγυλά, με μικρό ή μεγαλύτερο μέγεθος, καθώς και με διάφορα χρώματα φλούδας από λευκό, κόκκινο, μωβ μέχρι και μαύρο. Το ραπανάκι αναπτύσσεται αρκετά γρήγορα και μπορεί να καλλιεργηθεί σχετικά εύκολα τόσο σε κήπο, όσο και σε γλάστρα στο μπαλκόνι. Αξίζει, λοιπόν, να δοκιμάσουμε φρέσκα ραπανάκια από τον κήπο μας και να καλλιεργήσουμε ποικιλίες που δύσκολα βρίσκουμε στο εμπόριο. Σε τι συνθήκες αναπτύσσονται τα ραπανάκια; Το ραπανάκι χρειάζεται δροσερό, σχετικά ψυχρό καιρό για να αναπτυχθεί, με ιδανικές θερμοκρασίες μεταξύ 13-19 °C. Είναι ανθεκτικό σε χαμηλές θερμοκρασίες και στον παγετό. Τα ραπανάκια είναι ευαίσθητα στη ζέστη, καθώς σε υψηλές θερμοκρασίες παρουσιάζουν πρόωρη άνθιση, κακή ανάπτυξη της ρίζας και καυτερή γεύση. Προτιμούμε να φυτεύουμε τα ραπανάκια σε ηλιοφανείς θέσεις το φθινόπωρο και ημισκιερές θέσεις την άνοιξη, ανάλογα με την περιοχή καλλιέργειας και την περίοδο φύτευσης. Επιλέγουμε αφράτα εδάφη, ψιλοχωματισμένα, πλούσια σε οργανική ουσία, ώστε να μπορέσει να αναπτυχθεί ικανοποιητικά το υπόγειο τμήμα του φυτού και με καλή αποστράγγιση προκειμένου να απομακρύνεται το νερό. Για να φυτέψουμε ραπανάκια σε γλάστρα, χρησιμοποιούμε γλάστρα με βάθος 15-25 εκατοστών, αναλόγως την ποικιλία του ραπανιού, και αφράτο φυτόχωμα, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και περλίτη. Πώς φυτεύονται τα ραπανάκια και τι προετοιμασία χρειάζονται; Τα ραπανάκια φυτεύονται με σπόρο, το φθινόπωρο από αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι τέλη Νοεμβρίου, καθώς και στα τέλη του χειμώνα, την περίοδο Φεβρουαρίου-Μαρτίου. Κατά την προετοιμασία του εδάφους για να σπείρουμε τα ραπανάκια, αφαιρούμε τις πέτρες και σκαλίζουμε για να ψιλοχωματίσουμε το έδαφος. Στη συνέχεια, ενσωματώνουμε κοπριά και κομπόστ, προκειμένου να το εμπλουτίσουμε με οργανική ουσία που συνεισφέρει στο να έχουμε καλύτερη και πιο ποιοτική παραγωγή. Σπέρνουμε τα ραπανάκια, αραιά, πάνω σε γραμμές, σε αποστάσεις φύτευσης 20-30 εκατοστών μεταξύ των γραμμών και σε βάθος χώματος 1-2 εκατοστών. Για διευκόλυνση μας, μπορούμε να ανακατεύσουμε το σπόρο του ραπανιού με άμμο, ώστε να πετυχαίνουμε αραιότερη σπορά με μεγαλύτερη ομοιομορφία. Αν τελικά διαπιστώσουμε ότι έχει γίνει πυκνή φύτευση, αραιώνουμε τα ραπανάκια, κρατώντας τα σε αποστάσεις 5 εκατοστών μεταξύ τους, για να επιτύχουμε ομαλή ανάπτυξη και ιδανικό σχηματισμό της ρίζας 

Κάθε πότε χρειάζονται πότισμα και λίπανση τα ραπανάκια; Τα ραπανάκια ευδοκιμούν σε δροσερό έδαφος και χρειάζονται συχνό πότισμα. Φροντίζουμε να μην αφήνουμε το επιφανειακό χώμα τους να στεγνώσει και ρυθμίζουμε τη συχνότητα ποτίσματος ανάλογα με τις βροχοπτώσεις που επικρατούν την συγκεκριμένη περίοδο. Όσον αφορά την λίπανση, τα ραπανάκια δεν έχουν ανάγκη πρόσθετου λιπάσματος εφόσον έχουμε ενσωματώσει κοπριά και κομπόστ κατά την φύτευση. Ιδιαίτερα, πρέπει να αποφεύγουμε την αζωτούχο λίπανση με αμμωνιακά λιπάσματα που οδηγούν σε υπέρμετρη ανάπτυξη του φυλλώματος και επιβαρύνουν την ανάπτυξη της γογγυλόριζας. Πότε είναι έτοιμο για συγκομιδή το ραπανάκι; Τα ραπανάκια είναι έτοιμα για συγκομιδή 1,5-3 μήνες μετά τη σπορά. Ειδικά τα μικρά στρογγυλά ραπανάκια αναπτύσσονται πολύ γρήγορα και μπορούμε να τα απολαύσουμε στον 1,5 μήνα μετά τη σπορά. Η συγκομιδή της φθινοπωρινής φύτευσης ραπανακιών γίνεται από τέλη Οκτώβρη ως τέλη Ιανουαρίου. Καθώς τα ραπάνια μας βρίσκονται κάτω από το έδαφος, είναι καλό να σημειώνουμε στο ημερολόγιο μας πότε έγινε η σπορά κάθε ραπανακιού, ώστε να γνωρίζουμε τον χρόνο συγκομιδής. Κατά τη συγκομιδή, αφού βγάλουμε το ραπανάκι από το έδαφος, κόβουμε το φύλλωμα του και το βάζουμε στο ψυγείο αμέσως για να συντηρηθεί καλύτερα. Ποιες είναι οι κυριότερες ασθένειες και ποια έντομα που προσβάλλουν τα ραπανάκια; Το ραπανάκι προσβάλλεται από τον περονόσπορο και το ωίδιο, δύο μυκητολογικές ασθένειες που δημιουργούν κηλίδες στα φύλλα του φυτού. Για την αντιμετώπιση τους, σκονίζουμε με θειοχαλκίνη ή ψεκάζουμε με βρέξιμη σκόνη χαλκού και θειαφιού. Επίσης, η μελίγκρα δημιουργεί κατσαρώματα στα νεαρά φύλλα του ραπανιού. Για να την αντιμετωπίσουμε ψεκάζουμε με διάλυμα τριμμένου πράσινου σαπουνιού ή με άλλους οικολογικούς τρόπους που περιγράφουμε αναλυτικά στο άρθρο για την αντιμετώπιση της μελίγκρας. Επιπλέον, καλό είναι να ρίχνουμε στάχτη γύρω από τα ραπανάκια για να αντιμετωπίσουμε σαλιγκάρια και γυμνοσάλιαγκες που κάνουν τρύπες στα φύλλα. 

 Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια του ραπανιού  Το ραπανάκια αναπτύσσονται γρήγορα και μπορούν να δημιουργήσουν επιτυχημένες συγκαλλιέργειες ανάμεσα σε λάχανα, κουνουπίδια, μπρόκολα, μαρούλια και παντζάρια. Η συγκαλλιέργεια φυτών είναι μία οικολογική μέθοδος κατα την οποία καλλιεργούμε διαφορετικά φυτά στον ίδιο χώρο, έχοντας πολλαπλά οφέλη.