Πώς φτιάχνουμε σπορείο για καλλιέργεια λαχανικών από σπόρο (video)

Πολλές φορές θέλουμε να καλλιεργήσουμε αγαπημένες ντόπιες και παραδοσιακές ποικιλίες ή ξεχωριστές νέες ποικιλίες και υβρίδια που δεν βρίσκουμε στα φυτώρια. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα περισσότερα λαχανικά αναπαράγονται με σπόρο που παίρνουμε από τα φυτά όταν ολοκληρώσουν τον βιολογικό τους κύκλο. 

Ανάλογα λοιπόν το είδος της καλλιέργειας και την εποχή, μπορούμε να σπείρουμε απευθείας στο χώμα ή να ετοιμάσουμε νεαρά φυτά κηπευτικών από σπόρο, τα οποία ονομάζουμε σπορόφυτα, στο προστατευμένο περιβάλλον ενός σπορείου και να τα μεταφυτεύσουμε στον κήπο μας όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξη τους.

Η δημιουργία σπορείου μειώνει σημαντικά το κόστος καλλιέργειας ενός λαχανόκηπου. Επιπλέον, μας δίνει τη χαρά να παρακολουθήσουμε όλα τα στάδια της ζωής ενός φυτού από τον σπόρο μέχρι την συγκομιδή. Bέβαια, θα χρειαστεί να διαθέσουμε χρόνο, μεράκι, και αρκετή επιμέλεια για να το καταφέρουμε αλλά αξίζει τον κόπο.

Παρακάτω, θα δούμε λοιπόν χρήσιμες συμβουλές για να φτιάξουμε σπορείο, τι υλικά επιλέγουμε και ποια βήματα ακολουθούμε για να δημιουργήσουμε τα δικά μας λαχανικά από σπόρο των πιο αγαπημένων ποικιλιών.

Αρκετοί σπόροι φυτεύονται σε σπορείο λαχανικών και όχι απευθείας στον κήπο καθώς δεν φυτρώνουν εύκολα όταν είναι μέσα στο χώμα του εδάφους. Επίσης, η φύτευση λαχανικών σε σπορείο και η δημιουργία νέων φυτών βοηθά ώστε να έχουμε φυτεύσεις στις κατάλληλες αποστάσεις αποφεύγοντας τις πυκνές φυτεύσεις.

– Σπόροι λαχανικών που φυτεύονται συνήθως σε σπορείο

Θα πρέπει όμως να επισημάνουμε ότι αρκετοί σπόροι λαχανικών φυτεύονται απευθείας στο χώμα του κήπου μας επειδή έχουν εύκολη φυτρωτικότητα ή επειδή αναπτύσσουν γρήγορα ριζικό σύστημα και δημιουργούνται προβλήματα κατά τη μεταφύτευση. Ας δούμε αναλυτικά ποιοι σπόροι κηπευτικών φυτεύονται συνήθως σε σπορείο και ποιοι απευθείας στον κήπο.

– Σπόροι λαχανικών που φυτεύονται συνήθως απευθείας στον κήπο

Για να ξεκινήσουμε τις καλλιέργειες λαχανικών, είτε την άνοιξη είτε το φθινόπωρο, θα πρέπει εγκαίρως να έχουμε φτιάξει το σπορείο μας για να φυτέψουμε τους σπόρους. Για να ξεκινήσουμε να φτιάχνουμε το σπορείο μας την σωστή χρονική στιγμή, θα πρέπει να γνωρίζουμε την .

Ανάλογα με το είδος των φυτών που επιλέγουμε για να φυτέψουμε, ξεκινούμε έγκαιρα 1-2 μήνες πριν τη δημιουργία του σπορείου για να είναι έτοιμα τα νεαρά φυτά και να τα μεταφυτεύσουμε στον κήπο μας την κατάλληλη στιγμή.

Για τη φύτευση των σπόρων, χρησιμοποιούμε ειδικούς δίσκους σποράς, κυπελάκια σπορείου και γλαστράκια που μπορούμε να προμηθευτούμε από γεωπονικά καταστήματα. Εναλλακτικά, μπορούμε να δώσουμε νέα πνοή σε ανακυκλωσιμα υλικά που έχουμε διαθέσιμα στο σπίτι και να σπείρουμε σε αυτά.

Για να φυτέψουμε τους σπόρους μας, στα κυπελάκια φύτευσης, θα χρειαστούμε κατάλληλο υπόστρωμα που θα εξασφαλίζει γρήγορο φύτρωμα του σπόρου και ανάπτυξη ζωηρών και υγιών φυτών.

Μπορούμε να προμηθευτούμε ειδικό φυτόχωμα για σπορεία από γεωπονικά καταστήματα που διαθέτουν επιθυμητά χαρακτηριστικά, όπως καλό αερισμό, συγκράτηση υγρασίας και περιεκτικότητα σε κατάλληλο λίπασμα ρζοβολίας και ανάπτυξης.

Εναλλακτικά, αν θέλουμε να μειώσουμε το κόστος της δημιουργίας σπορείου και να φτιάξουμε μεγάλο αριθμό φυτών, μπορούμε να δημιουργήσουμε το δικό μας υπόστρωμα φύτευσης ανακατεύοντας 3 μέρη , 1 και 1 .

Επιλέγουμε κατάλληλες ποικιλίες με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που θέλουμε, ώστε στη συνέχεια να τους διατηρούμε κάθε χρονιά. Προτιμούμε σπόρους από καλές και αποδοτικές ποικιλίες που να έχουν καλή προσαρμογή στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής μας.

Μπορούμε να κρατήσουμε σπόρο από ντόπιες και παραδοσιακές ποικιλίες λαχανικών που παράγουν νόστιμους καρπούς ή νέες ποικιλίες που διαθέτουν επιθυμητά χαρακτηριστικά και τις οποίες προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.

Το σπορείο χρειάζεται σταθερή θερμοκρασία γύρω στους 20°C και υψηλή σχετική υγρασία για να φυτρώσουν πιο γρήγορα οι σπόροι. Αφού φυτρώσουν οι σπόροι, φροντίζουμε τα νεαρά σπορόφυτα να έχουν έκθεση στον ήλιο, αποφεύγοντας όμως την έντονη ηλιοφάνεια του μεσημεριού.

Αφού φυτρώσουν οι σπόροι, το σπορείο θα πρέπει να εξασφαλίζει και καλό αερισμό των φυτών για να μην αναπτυχθούν μυκητολογικές ασθένειες που προσβάλλουν τα νεαρά φυτά. Είτε αν έχουμε ένα μικρό σπορείο που χωράει λίγα νεαρά φυτά, είτε ένα μικρό θερμοκήπιο, είναι απαραίτητο να υπάρχουν έστω μικρά ανοιχτά μέρη για να επιτυγχάνεται ο αερισμός.

Τέλος, είναι σημαντικό να εξασφαλίσουμε την του σπορείου για τις κρύες νύχτες καθώς και την ηλιοπροστασία του τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού όταν ετοιμάζουμε τα φυτά φθινοπωρινής φύτευσης.

Για να φυτέψουμε τους σπόρους των λαχανικών και να φτιάξουμε το δικό μας σπορείο ακολουθούμε τα παρακάτω βασικά βήματα:

Κατά τη φύτευση του σπορείου, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη ότι κάποιοι σπόροι κηπευτικών φυτρώνουν πιο γρήγορα από κάποιους άλλους.

Για παράδειγμα, στις ανοιξιάτικες καλλιέργειες κηπευτικών, ο σπόρος της ντομάτας ή της πιπεριάς φυτρώνει αργότερα από τον σπόρο του κολοκυθιού και του αγγουριού.

Αντίστοιχα, στα λαχανικά φθινοπωρινής φύτευσης, ο σπόρος του μαρουλιού φυτρώνει πολύ πιο γρήγορα από το σπόρο του λάχανου και του κουνουπιδιού.

Η βλάστηση και το “ξύπνημα” των σπόρων από τον λήθαργο είναι μία πολύπλοκη φυσική διεργασία που απαιτεί συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας για κάθε σπόρο.

Οι πιο συνηθισμένες αιτίες που δημιουργούν προβλήματα στο φύτρωμα των σπόρων σχετίζονται με το πότισμα του σπορείου, τη θερμοκρασία που επικρατεί κατά την σπορά, την ικανότητα απορρόφησης οξυγόνου, καθώς επίσης την αποθήκευση και την ηλικία του σπόρου.

Τα νεαρά φυτά λαχανικών του σπορείου μας είναι έτοιμα για μεταφύτευση στον κήπο ή σε γλάστρες στο μπαλκόνι μας όταν έχουν σχηματίσει 3-4 φύλλα και ικανοποιητικό ριζικό σύστημα. Ανάλογα τις συνθήκες θερμοκρασίας, υγρασίας και φωτισμού που επικρατούν στο σπορείο μας που καθορίζουν το ρυθμό ανάπτυξης των νεαρών κηπευτικών, συνήθως μεταφυτεύουμε 6-10 εβδομάδες μετά την φύτευση των σπόρων.

Αν τα νεαρά φυτά του σπορείου έχουν λεπτό βλαστό και κίτρινα φύλλα, αυτό σημαίνει έχουν ανάγκη από περισσότερο φως για να δυναμώσουν. Aν διατηρούμε τα φυτά μέσα σε σκοτεινό χώρο ενός δωματίου ή μιας αποθήκης, πρέπει άμεσα να τα βγάλουμε σε πιο ηλιόλουστη θέση.