Αντίδια, 10 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια
Οι λάτρεις των βραστών χόρτων ξεχωρίζουν το αντίδι ως ένα από τα αγαπημένα και πιο νόστιμα φυλλώδη λαχανικά που φυτεύουμε στον κήπο μας, συνήθως το φθινόπωρο, και απολαμβάνουμε σε υπέροχες ζεστές σαλάτες.
Είναι αλήθεια ότι μπερδεύουμε πολλές φορές το αντίδι με το , δύο συγγενή φυτά που ανήκουν στην ίδια οικογένεια. Εκτός από τις διαφορές στη γεύση, μπορούμε να αναγνωρίσουμε τις ποικιλίες αντιδιού παρατηρώντας τα φύλλα που είναι πιο σγουρά φύλλα συγκριτικά με τα ραδίκια.
Τα αντίδια έχουν μία ιδιαίτερη και ήπια πικρή γεύση, καθώς επίσης διαθέτουν και υψηλή διατροφική αξία. Όπως τα περισσότερα φυλλώδη λαχανικά, είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, σε βιταμίνες και σε αντιοξειδωτικά. Επιπλέον, τα αντίδια περιέχουν αρκετά μέταλλα όπως κάλιο, σίδηρο, ασβέστιο και μαγνήσιο.
Αν το σπίτι μας δεν διαθέτει κήπο, μπορούμε εύκολα να φυτέψουμε αντίδια σε γλάστρες και ζαρντινιέρες στην αυλή, στη βεράντα ή στο μπαλκόνι μας. Ας δούμε λοιπόν χρήσιμες συμβουλές για να καλλιεργήσουμε αντίδια για να τα συγκομίζουμε ολόφρεσκα και να τα απολαμβάνουμε γεμάτα γεύση στις σαλάτες και τα φαγητά μας.
Υπάρχουν πολλές ποικιλίες αντιδιού (Chichorium endivia), παραδοσιακές ντόπιες ποικιλίες αλλά και υβρίδια, που μπορούμε να καλλιεργήσουμε στον κήπο μας. Ας δούμε παρακάτω τις κυριότερες ποικιλίες για να φυτέψουμε:
Το αντίδι θέλει σχετικά ψυχρό, δροσερό καιρό και είναι κυρίως φθινοπωρινής φύτευσης. Ωστόσο, το υπερβολικό κρύο και η έντονη παγωνιά μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές ζημιές στην καλλιέργεια αντιδιού. Επίσης, η καλλιέργεια αντιδιού δεν αντέχει σε ξηροθερμικές συνθήκες καθώς οι υψηλές θερμοκρασίες και οι συνθήκες καύσωνα προκαλούν ξηράνσεις στο φύλλωμά του.
Αν και η καλλιέργεια αντιδιού ευδοκιμεί σε πολλούς τύπους χώματος, το κατάλληλο έδαφος για να το καλλιεργήσουμε είναι το ελαφρύ και αφράτο έδαφος, πλούσιο σε οργανική ουσία, που διαθέτει καλή αποστράγγιση. Η εξασφάλιση οργανικής ουσίας επιτυγχάνεται με την προσθήκη στο έδαφος, και ς πριν την φύτευση.
Η καλλιέργεια του αντιδιού σε γλάστρα δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες, αρκεί να προτιμήσουμε ηλιοφανείς ή ημισκιερές θέσεις αποφεύγοντας τα βορεινά σημεία του μπαλκονιού. Επιλέγουμε χαμηλές γλάστρες ή ζαρντινιέρες, βάθους 20-30 εκατοστών, για τη μεταφύτευση, καθώς το αντίδι διαθέτει επιφανειακό ριζικό σύστημα.
Για την καλλιέργεια των αντιδιών σε γλάστρα, επιλέγουμε φυτόχωμα κατάλληλο για κηπευτικά και εμπλουτισμένο σε θρεπτικά συστατικά. Τοποθετούμε χαλίκια στην βάση της γλάστρας για καλύτερη αποστράγγιση του χώματος ώστε να απομακρύνεται ευκολότερα το νερό που περισσεύει με το πότισμα.
Η κατάλληλη εποχή φύτευσης είναι πολύ σημαντικός παράγοντας για την επιτυχία της καλλιέργειας του αντιδιού που χρειάζεται δροσερές συνθήκες. Στις νότιες περιοχές της Ελλάδας, που επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες, προτιμούμε η φύτευση να γίνεται αρχές φθινοπώρου, Σεπτέμβριο-Οκτώβριο.
Αντίθετα, σε περιοχές πιο ψυχρές ή πιο ορεινές που επικρατούν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες από τα τέλη του φθινοπώρου, το αντίδι μπορεί να φυτευτεί και να καλλιεργηθεί μέσα στην άνοιξη, την περίοδο Μαρτίου – Απριλίου.
Αν αντί για έτοιμα φυτά, προτιμήσουμε να σπείρουμε σπόρο αντιδιού πεταχτά στον κήπο μας, η σπορά γίνεται στις αρχές φθινοπώρου σε βάθος 1-2 εκατοστά μέσα στο χώμα. Μετά το φύτρωμα των φυτών, όταν αποκτήσουν 3-4 φύλλα θα πρέπει να τα αραιώσουμε στις προτεινόμενες αποστάσεις καλλιέργειας απέχοντας 20 εκατοστά μεταξύ τους.
Για να μεταφυτεύσουμε έτοιμα φυτά αντιδιού που φτιάξαμε στο σπορείο μας ή προμηθευτήκαμε από φυτώρια, κατάλληλες είναι τα 20-30 εκατοστά στην γραμμή φύτευσης ενώ η απόσταση μεταξύ των γραμμών πρέπει να είναι περίπου στα 50 εκατοστά.
Το αντίδι αγαπά τις δροσερές συνθήκες και απαιτεί αρκετή υγρασία για να αναπτυχθεί το φύλλωμα του φυτού. Χρειάζεται λοιπόν τακτικό και άφθονο πότισμα των φυτών για να μας εξασφαλίζουμε πλούσια και ποιοτική παραγωγή. Ποτίζουμε τα αντίδια συνήθως 2-3 φορές την εβδομάδα την περίοδο του φθινοπώρου και αραιότερα το χειμώνα ανάλογα και τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατούν.
Ποτίζουμε με σύστημα άρδευσης με σταγόνες και προσέχουμε να μη βρέχουμε τα φύλλα για να αποφύγουμε μυκητολογικές ασθένειες και εγκαύματα.
Όσον αφορά τη λίπανση, τα αντίδια δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις για να εμφανίσουν πλούσια βλάστηση. Εκτός από τη βασική λίπανση πριν την φύτευση με κοπριά και κομπόστ, προσθέτουμε βιολογικό λίπασμα πλούσιο σε άζωτο και μαγνήσιο κάθε 4-5 βδομάδες. Αν έχουμε φυτέψει το αντίδι σε γλάστρα, προσθέτουμε λίπασμα λίγο συχνότερα, κάθε 3 βδομάδες.
Η καλλιέργεια του αντιδιού προσβάλλεται από διάφορες μυκητολογικές ασθένειες όπως ο , το , η και ο βοτρύτης που προκαλούν κιτρινίσματα και σαπίσματα στο φύλλωμα και στους βλαστούς. Για την αντιμετώπισή τους, ψεκάζουμε με σκεύασμα που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.
Για την που προσβάλλουν τα αντίδια και τρώνε το φύλλωμά τους, ρίχνουμε γύρω από τα φυτά ή λίπασμα φωσφορικού σιδήρου που λειτουργούν απωθητικά στα σαλιγκάρια.
Η συγκομιδή της καλλιέργειας του αντιδιού γίνεται 3-4 μήνες μετά τη σπορά ή 2-3 μήνες μετά τη μεταφύτευση των νεαρών φυτών. Αν κόβουμε σταδιακά φύλλα, μπορούμε να το κάνουμε με τα χέρια, ενώ προτιμούμε την χρήση μαχαιριού όταν θέλουμε να το κόψουμε ολόκληρο από τη βάση του, λίγο πιο πάνω από την επιφάνεια του έδαφους.
Για καλύτερη συντήρηση και αποθήκευση των αντιδιών, τα συγκομίζουμε νωρίς το πρωί και τα αποθηκεύουμε σε χάρτινες σακούλες μέσα στο ψυγείο, στους χώρους αποθήκευσης των λαχανικών. Σε αυτές τις συνθήκες, μπορούν τα αντίδια να διατηρηθούν για μία εβδομάδα.
Το αντίδι μπορεί να συγκαλλιεργηθεί και να έχει ικανοποιητική παραγωγή όταν φυτευτεί μαζί με την , την , την , την , την και την . Άλλωστε, τα οφέλη της είναι σημαντικά για την εξοικονόμηση νερού και θρεπτικών συστατικών καθώς και για την καταπολέμηση των ανεπιθύμητων αγριόχορτων.