Η καλλιέργεια του μπρόκολου

Προετοιμασία εδάφους

Το μπρόκολο προτιμά ηλιόλουστες ή ημισκιερές θέσεις. Πριν γίνει εγκατάσταση του φυτού, το χωράφι καθαρίζεται από ζιζάνια και σκληρά υλικά όπως πέτρες και ξύλα. Το μπρόκολο επωφελείται από υπολείμματα παλιών καλλιεργειών. Έτσι αν στο χωράφι, υπήρχε προηγούμενη καλλιέργεια χωρίς προσβολές από ασθένειες, τα υπολείμματα μπορούν, αντί να καταστραφούν, να ενσωματωθούν στο χώμα. Αν γίνεται για πρώτη φορά εγκατάσταση, το έδαφος ισοπεδώνεται και οργώνεται ή σκαλίζεται σε αρκετό βάθος ( 30-40cm ), ώστε να βελτιωθεί ο αερισμός και να αφρατέψει το χώμα. 1 – 2 μήνες πριν την εγκατάσταση της καλλιέργειας ενσωματώνονται στο έδαφος κομπόστ ή καλά χωνεμένη κοπριά, με φρεζάρισμα ή σκάλισμα. Λίγο πριν την εγκατάσταση της καλλιέργειας ακολουθεί ένα ελαφρύ τσουγκράνισμα για να μείνει το χώμα ισοπεδωμένο και χωρίς σβώλους.

Σπορά 

Είτε γίνεται απ’ ευθείας σπορά στο χωράφι, είτε σπορά σε σπορείο και μετά φύτευση στο χωράφι.

Απ’ ευθείας σπορά στο χωράφι: Όταν επιλέγεται η σπορά να γίνει στο έδαφος, οι σπόροι σπέρνονται κατευθείαν στις τελικές τους θέσεις. Σκάβονται οι σειρές φύτευσης ανά 70 – 80cm, ενώ το βάθος φύτευσης είναι λίγο μεγαλύτερο από 1cm. Σε κάθε σειρά σπέρνονται οι σπόροι ανά 50 – 60cm. Σε κάθε θέση σποράς, σπέρνονται 2 – 3 σπόροι και στη συνέχεια, όταν τα φυτά αναπτυχθούν, στις θέσεις που έχουν βγει περισσότερα από ένα, διατηρείται το πιο υγιές και με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη, ενώ ξεριζώνονται τα υπόλοιπα. Οι σπόροι σκεπάζονται ελαφρά με ψιλοχωματισμένο χώμα και ακολουθεί πότισμα. Το πότισμα πρέπει να είναι συχνό και εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες και την εποχή. Το χώμα πρέπει να παραμένει πάντα υγρό, για τη βλάστηση των σπόρων. Χρειάζεται παρόμοιες θερμοκρασίες με το κουνουπίδι σε όλα τα στάδια ανάπτυξής του, αλλά δεν είναι τόσο απαιτητικό και μπορεί να προσαρμοστεί σε αρκετές περιοχές. Έτσι σε περιοχές με ήπιο καλοκαίρι καλλιεργούνται οι πρώιμες ποικιλίες, που σπέρνονται αρχές άνοιξης και συγκομίζονται αρχές καλοκαιριού, και στις περιοχές με ζεστό καλοκαίρι καλλιεργούνται οι όψιμες ποικιλίες που σπέρνονται αρχές φθινοπώρου και συγκομίζονται στο τέλος του χειμώνα. Στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδος, προτιμώνται οι μεσοπρώιμες ποικιλίες που σπέρνονται τέλη άνοιξης με αρχές καλοκαιριού και η συγκομιδή τους αρχίζει στα μέσα του φθινοπώρου.

Σπορά σε σπορείο: Το σπορείο είναι εσωτερικός χώρος με αρκετό φως και καλό αερισμό. Η θερμοκρασία που πρέπει να έχει για να βλαστήσουν οι σπόροι γρήγορα και χωρίς προβλήματα, είναι 20 – 30^oC. Για τη φύτευση των σπόρων επιλέγονται ατομικά γλαστράκια σποράς (παλέτες). Μπορούν ακόμα να χρησιμοποιηθούν πλαστικά ποτηράκια μίας χρήσης. Οι παλέτες γεμίζουν με χώμα, το οποίο έχει καθαριστεί από πετραδάκια και άλλα σκληρά αντικείμενα. Καλό είναι το χώμα να τρίβεται με τα δάχτυλα ή τις παλάμες ώστε να σπάνε οι σβώλοι του και να είναι αφράτο. Σε κάθε ατομικό γλαστράκι με την πίσω μεριά ενός μολυβιού, ανοίγεται ένας μικρός λάκκος με βάθος 1cm. Ο λάκκος καλύπτεται με λίγο χώμα και ακολουθεί πότισμα με ποτιστήρι ώστε το νερό να πέφτει σαν βροχή. Αν το πότισμα γίνει κατευθείαν στη βρύση ή με το λάστιχο ποτίσματος, το νερό θα πέσει με ορμή και είτε θα δημιουργήσει τρύπα στο χώμα και το γλαστράκι δεν θα ποτίζεται σωστά, είτε θα τραυματιστεί ο σπόρος. Το πότισμα επαναλαμβάνεται κάθε δύο μέρες με λίγο νερό κάθε φορά, ώστε το χώμα να μένει πάντα υγρό.

Φύτευση

Το μπρόκολο είναι έτοιμο να το πάρουμε από το σπορείο και να φυτευτεί στο χωράφι, όταν αποκτήσει 4 πραγματικά φύλλα και ύψος περίπου 15cm. Φθάνει σε αυτό το στάδιο περίπου 1,5 μήνα μετά τη σπορά στο σπορείο. Η φύτευση γίνεται σε γραμμές. Οι γραμμές απέχουν μεταξύ τους 40 – 90cm και τα φυτά σε κάθε γραμμή 20 – 40cm. Το μπρόκολο φυτεύεται και σε διπλές γραμμές , όπου κάθε διπλή γραμμή απέχει από την άλλη σχεδόν 1cm και οι γραμμές της διπλής γραμμής απέχουν μεταξύ τους 30cm. Τα φυτά της ίδιας γραμμής φυτεύονται και εδώ ανά 20 – 40cm.

Καταπολέμηση ζιζανίων

Σε σημεία που αναπτύσσονται πολλά ζιζάνια, πριν από την εγκατάσταση της νέας καλλιέργειας καταστρέφονται όλα τα ζιζάνια που υπάρχουν στο χωράφι, είτε με τα χέρια είτε με το όργωμα, που έτσι και αλλιώς εφαρμόζεται κατά την προετοιμασία του εδάφους. Το όργωμα πρέπει να είναι βαθύ και να γίνεται αναστροφή του εδάφους (ανάστροφη άροση). Με τον τρόπο αυτό οι σπόροι των ζιζανίων που βρίσκονται στην επιφάνεια, μετακινούνται σε πιο βαθύ στρώμα, όπου δεν μπορούν να βλαστήσουν. Στη συνέχεια, αφήνεται το χωράφι να ξεκουραστεί. Αν δεν βρέξει στο διάστημα αυτό, εφαρμόζονται ποτίσματα, ώστε οι σπόροι των ζιζανίων που με την αναστροφή του εδάφους μετακινήθηκαν στην επιφάνεια, να βλαστήσουν. Μόλις τα ζιζάνια αναπτυχθούν και πριν δημιουργήσουν σπόρους, καταστρέφονται είτε με ξεβοτάνισμα είτε με ένα δεύτερο επιφανειακό όργωμα ή φρεζάρισμα. Συχνά εφαρμόζεται η αχυροκάλυψη του εδάφους για να εμποδίζεται η βλάστηση των σπόρων των ζιζανίων.

Άρδευση

Είναι λιγότερο απαιτητικό από το κουνουπίδι, ωστόσο όταν το πότισμα δεν είναι αρκετό αναπτύσσεται λιγότερο και η ποιότητα των ανθοκεφαλών υποβαθμίζεται. Είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στην υπερβολική υγρασία του εδάφους και όταν βρεθεί σε τέτοιες συνθήκες καταστρέφεται. Το μπρόκολο καταστρέφεται πολύ γρήγορα (μέσα σε 2 – 3 ημέρες) όταν το νερό λιμνάζει στο χώμα. Είναι αναγκαία τα συχνά ποτίσματα της καλλιέργειας, έτσι ώστε το έδαφος να έχει πάντοτε την απαιτούμενη υγρασία (κυρίως στα πρώτα στάδια ανάπτυξης των φυτών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες). 

Λίπανση

Κατά την προετοιμασία του εδάφους, κάνουμε βασική λίπανση χρησιμοποιώντας 3 – 4kg κομπόστ ή καλά χωνεμένης κοπριάς. Κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας χρειάζονται μία με δύο επιπλέον λιπάνσεις. Για τις λιπάνσεις αυτές καλό είναι να χρησιμοποιούνται διαφυλλικά λιπάσματα για λαχανικά, για να προσλαμβάνονται πιο γρήγορα από τα φυτά. Το μπρόκολο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στην έλλειψη ιχνοστοιχείων όπως, το μολυβδαίνιο ( Μο ) και το βόριο ( Β ). Για το λόγο αυτό ενσωματώνονται στο έδαφος κατά την προετοιμασία του χωραφιού, μολιβδαινιακό νάτριο και βόρακας. Καλλιέργεια μπρόκολου με απόδοση 3 τόνους/στρεμ αφαιρεί από το έδαφος 30kg αζώτου (Ν), 3,9kg φωσφόρου (Ρ), 20kg καλίου (Κ), 18kg CaO, 3kg MgO και 11,4kg SO₃. Το 1/2 ή 2/3 της ποσότητας του αζώτου, όπως και η συνολική ποσότητα του φωσφόρου και του καλίου, προστίθεται πριν από την εγκατάσταση της καλλιέργειας. Η υπόλοιπη ποσότητα του αζώτου και οι ποσότητες των ιχνοστοιχείων προσθέτονται κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των φυτών σε 2 – 3 δόσεις.

Συγκομιδή

Ξεκινά από την κεντρική ανθοκεφαλή (κορυφαία), όταν αυτή φτάσει σε κατάλληλο μέγεθος, τα άνθη είναι μικρά και η κεφαλή συνεκτική. Καθυστέρηση στη συγκομιδή έχει σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη των ανθέων, τη χαλάρωση της ανθοκεφαλής και την υποβάθμιση της ποιότητας. Μετά την αφαίρεση της κεντρικής ανθοκεφαλής δίνεται η δυνατότητα στην ανάπτυξη πλευρικών ανθοκεφαλών, οι οποίες βέβαια είναι μικρότερες σε μέγεθος. Κατά την συγκομιδή οι ανθοκεφαλές, κόβονται με μέρος του στελέχους μήκους 10 – 15cm περίπου και στη συνέχεια τις βάζουμε αμέσως στο ψυγείο. Η συνολική του απόδοση μπορεί να φθάσει μέχρι 1,5 τόνο ανθοκεφαλές στο στρέμμα.

Πηγή

gaiapedia.gr

α ) Σταυρανθή – Βιολογικός λαχανόκηπος, των Λαμπρόπουλο Παναγιώτη και Νυδριώτη Έφης, Γεωπόνων Γ.Π.Α M.Sc.

β ) Τεχνική βιολογικής καλλιέργειας λαχανικών – Μπρόκολο, του Χαράλαμπου Θανόπουλου Msc Γεωπόνος, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2008.

γ ) istath.blogspot.com – Συγκομιδή μπρόκολου

Για ανάγνωση αρθρογραφίας
του Αγροτών Ανάγνωσμα blog