8 μυστικά για την καλλιέργεια του αγγουριού (+video)

Το αγγούρι είναι ένα από τα δημοφιλέστερα καλοκαιρινά λαχανικά που φυτεύουμε την άνοιξη στον κήπο μας και συγκομίζουμε μέσα στο καλοκαίρι. Τι πιο ωραίο να απολαμβάνουμε νόστιμα και υγιεινά αγγουράκια από τον κήπο μας! Κι αν δεν έχουμε διαθέσιμο χώρο για να φυτέψουμε κηπευτικά, μπορούμε να καλλιεργήσουμε αγγούρι σε γλάστρα στο μπαλκόνι. Ετήσιο, ποώδες φυτό, η αγγουριά, ανήκει στην ίδια οικογένεια με το κολοκύθι, το πεπόνι και το καρπούζι, χαρακτηρίζεται από βλαστούς μεγάλου μήκους που έρπουν ή αναρριχώνται και φτάνουν μέχρι και τα 3 μέτρα. Η καλλιέργεια της αγγουριάς παρουσιάζει μέτρια δυσκολία και με την κατάλληλη φροντίδα μπορεί να μας δώσει μία ικανοποιητική συγκομιδή. Ας δούμε, λοιπόν, ποιες είναι οι κατάλληλες ποικιλίες για να φυτέψουμε, καθώς επίσης συμβουλές για όλα τα στάδια της καλλιέργειας, προκειμένου να απολαύσουμε τα πιο νόστιμα και τραγάνα αγγούρια από τον κήπο μας. 

 Πoιες είναι οι πιο γνωστές ποικιλίές αγγουριού; Οι ποικιλίες και τα υβρίδια αγγουριού, ανάλογα με το μέγεθος του καρπού, χωρίζονται στις μεγαλόκαρπες ποικιλίες και στις μικρόκαρπες που χρησιμοποιούνται και για τουρσί. Μια παραδοσιακή μακρόκαρπη ποικιλία αγγουριού είναι το καλυβιώτικο αγγούρι, κατάλληλο για καλοκαιρινή υπαίθρια καλλιέργεια που δίνει πολύ νόστιμους λείους σκουροπράσινους καρπούς, μήκους περίπου 40 εκατοστών. Από τις μικρόκαρπες ποικιλίες ξεχωρίζουμε την ποικιλία Κνωσσού, από την περιοχή του Ηρακλείου Κρήτης, με λείο σκουροπράσινο τραγανό καρπό μήκους περίπου 20 εκατοστών. Η συγκομιδή των περισσότερων ποικιλιών αγγουριών γίνεται 2 μήνες μετά την μεταφύτευση των νεαρών φυτών αγγουριάς. Μία συνηθισμένη παραγωγή ενός φυτού αγγουριάς μπορεί να φτάσει στα 20-40 αγγούρια σε διάστημα 1-2 μηνών μετά την φύτευση ανάλογα την ποικιλία. Πότε φυτεύουμε τα αγγούρια και σε τι αποστάσεις; Αν θέλουμε να φυτέψουμε πρώιμα νεαρά φυτά αγγουριάς, μέσα στον Μάρτιο – Απρίλιο πριν ζεστάνει αρκετά ο καιρός, πρέπει να ετοιμάσουμε τη σπορά της αγγουριάς σε σπορείο-θερμοκήπιο λαχανικών και να κάνουμε τη μεταφύτευση μετά από ένα μήνα περίπου μόλις είναι έτοιμα. Αν η φύτευση της αγγουριάς γίνει σε πιο όψιμη περιοδο, κατά την περίοδο Μαΐου-Ιουνίου που έχει ανέβει η θερμοκρασία στους 20-25°C, μπορούμε να φυτέψουμε απευθείας στο έδαφος τον σπόρο του αγγουριού. Σε αυτή την περίπτωση, το φυτό ριζώνει απευθείας στο χώμα, προσαρμοσμένο, καλύτερα στις συνθήκες του περιβάλλοντος και δεν θα «στρεσαριστεί» λόγω της μεταφύτευσης. Φυτεύουμε τα φυτά της αγγουριάς στις κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης, αποφεύγοντας τις πυκνές φυτεύσεις διευκολύνοντας την έρπουσα βλάστηση. Η αραιή φύτευση ανά 50-70 εκατοστά μεταξύ των θέσεων και 1,50-1,70 μέτρα μεταξύ των γραμμών φύτευσης, βοηθά στον καλύτερο αερισμό και φωτισμό των φυτών και στην μείωση των μυκητολογικών και εντομολογικών ασθενειών.
 

Χρειάζεται υποστήλωση η καλλιέργεια της αγγουριάς; Η αγγουριά δεν είναι απαραίτητο να υποστηλωθεί, καθώς μπορεί να αναπτυχθεί και να καρποφορήσει, έρποντας στο έδαφος με τους έλικες που διαθέτει. Αν θέλουμε να κάνουμε υποστήλωση των φυτών για να κερδίσουμε χώρο, οι αγγουριές μας μπορούν να αναρριχηθούν με σπάγγο όπως γίνεται στα θερμοκήπια ή και σε γλάστρες στο μπαλκόνι μας. Στον κήπο μας μπορούμε να κατασκευάσουμε ειδικό πλέγμα με γωνία 45 μοιρών, κατασκευασμμένο με ανοξείδωτο μέταλλο ή από καλάμια για να αναρριχηθού οι αγγουριές μας. Σε αυτή την περίπτωση που η αγγουριά υποστηλώνεται και δεν έρπει στο έδαφος, πετυχαίνουμε καλύτερο αερισμό του φυτού και αποφεύγουμε την ανάπτυξη διάφορων μυκητoλογικών ασθενειών. Πόσο συχνά θέλει πότισμα η αγγουριά; Η αγγουριά είναι απαιτητική στο νερό για να έχει καλή ανάπτυξη και σημαντική καρποφορία. Χρειάζεται πότισμα κάθε δυο-τρεις μέρες την περίοδο της άνοιξης και κάθε μια-δυο μέρες κατά την περίοδο του καλοκαιριού, ώστε το χώμα να διατηρείται υγρό κατά την περίοδο της ανάπτυξης. Eπίσης, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η αγγουριά χρειάζεται πότισμα με καλής ποιότητας νερό, καθώς είναι ευαίσθητη στην υψηλή περιεκτικότητα του νερού ποτίσματος, αλλά και του εδάφους, σε άλατα. Προτιμούμε να ποτίζουμε την αγγουριά με σύστημα ποτίσματος με σταγόνες για να μην βρέχεται το φύλλωμα της και αναπτύσσονται μυκητολογικές ασθένειες όπως το ωίδιο. 

 Κάθε πότε βάζουμε λίπασμα στην αγγουριά; Αρχικά, πριν τη μεταφύτευση της αγγουριάς, ενσωματώνουμε οργανική ουσία μέσα στις θέσεις φύτευσης σε μορφή κομπόστ και καλά χωνεμένης κοπριάς. Παράλληλα, προσθέτουμε κάθε τρεις βδομάδες πλήρες βιολογικό λίπασμα για να βοηθήσουμε την ευρωστία, την βλαστική ανάπτυξη των φυτών, την ανθοφορία και την παραγωγή καρπών της αγγουριάς. Η καλλιέργεια της αγγουριάς είναι απαιτητική σε άζωτο και κάλιο, καθώς και σε μαγνήσιο. Συμπληρωματικά, η προσθήκη σιδήρου ενισχύει το πρασίνισμα του φυλλώματος καθώς αρκετές φορές η αγγουριά παρουσιάζει συμπτώματα έλλειψης (τροφοπενία) σιδήρου. Πώς αντιμετωπίζουμε τις ασθένειες και τα έντομα της αγγουριάς; Η καλλιέργεια της αγγουριάς προσβάλλεται από διάφορες ασθένειες και έντομα που προσβάλλουν το φύλλωμα, τους βλαστούς και τα άνθη της. Ιδιαίτερα σημαντικό πρόβλημα στην καλλιέργεια της αγγουριάς είναι ο μύκητας του ωιδίου που προκαλεί άσπρισμα στα φύλλα και δημιουργεί και πρόβλημα στους καρπούς. Επίσης, η αγγουριά προσβάλλεται από τον τετράνυχο που ξεραίνει τα φύλλα της κατά την διάρκεια του καλοκαιριού και υποβαθμίζει τους καρπούς της. Για την αντιμετώπιση τους, σκονίζουμε με θειάφι γύρω από τη ρίζα, ώστε με τις αναθυμιάσεις τις ζεστές μέρες να παρέχεται προστασία για το ωίδιο και τον τετράνυχο. Εναλλακτικά, μπορούμε σε προληπτικό στάδιο να χρησιμοποιήσουμε αυτοσχέδιο διάλυμα που φτιάχνουμε διαλύοντας μία κουταλιά του γλυκού μαγειρική σόδα και 2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο σε 2 λίτρα νερό. Η αγγουριά προσβάλλεται πολύ συχνά και από τα έντομα της μελίγκρας και του αλευρώδη, που δημιουργούν μελιτώματα και αναπτύσσεται στη συνέχεια ο μύκητας της καπνιάς που μαυρίζει τα φύλλα, καθώς και από το έντομο του θρίπα. Για την αντιμετώπιση των εντόμων της αγγουριάς, ψεκάζουμε το φύλλωμα τους κάθε 2 βδομάδες με σάπωνες αλάτων καλίου που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα, καθώς και με φυσική πυρεθρίνη για να τα προστατέψουμε από το θρίπα. Εναλλακτικά, φτιάχνουμε μόνοι μας τη συνταγή με φυσικά υλικά, διαλύοντας μία κουταλιά της σούπας τριμμένου πράσινου σαπουνιού και 1 κουταλιά του γλυκού οινόπνευμα σε ένα λίτρο νερό και ψεκάζουμε κάθε βδομάδα το φύλλωμα των φυτών της αγγουριάς. 

 Πώς γίνεται ο πολλαπλασιασμός της αγγουριάς; Για να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά αγγουριάς, ο κατάλληλος τρόπος πολλαπλασιασμού είναι με σπόρο. Αν θέλουμε να διατηρήσουμε συγκεκριμένες ποικιλίες αγγουριού που θα φυτεύουμε κάθε χρόνο, επιλέγουμε ποικιλίες αγγουριού (και όχι υβρίδια), καθώς έχουν ξεχωριστά θηλυκά και αρσενικά άνθη και παράγουν καρπούς με σπόρους. Πρέπει να σημειώσουμε ότι τα υβρίδια αγγουριάς διαθέτουν μόνο θηλυκά άνθη και παράγουν παρθενοκαρπικούς καρπούς, χωρίς σπόρους όποτε δε μπορούμε να καλλιεργήσουμε και την επόμενη χρονιά. Στην περίπτωση των υβριδίων, πρέπει κάθε χρόνο να προμηθευόμαστε νέους σπόρους ή έτοιμα φυτά αγγουριάς από φυτώρια. Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια της αγγουριάς Σε ορισμένες ποικιλίες ο καρπός του αγγουριού πικρίζει λόγω ξηροθερμικών συνθηκών ή απότομων μεταβολών θερμοκρασίας και υγρασίας. Αρκετοί παλαιοί καλλιεργητές πίστευαν εσφαλμένα ότι το πίκρισμα της αγγουριάς οφείλεται στο κατά λάθος πάτημα των μικρών καρπών αγγουριάς στο έδαφος. 

 Περισσότερα άρθρα για καλλιέργεια κηπευτικών 
• Αγγούρι σε γλάστρα, συμβουλές για φύτευση και καλλιέργεια
• Αντιμετώπιση του ωιδίου σε αγγουριές και κολοκυθιές
• Εποχή σποράς, φύτευσης και συγκομιδής για κάθε λαχανικό
• 5 μυστικά για το πότισμα των λαχανικών
• Κολοκύθια, 7 μυστικά για την καλλιέργεια της κολοκυθιάς
• Ντομάτα, 9 μυστικά για την καλλιέργεια της ντομάτας
• Πιπεριά, 8 μυστικά για την καλλιέργεια της πιπεριάς
• Βλίτο, 4 μυστικά για την καλλιέργεια του βλίτου
• Πεπόνι, 9 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια πεπονιού
• Καρπούζι, 8 μυστικά για την καλλιέργεια του καρπουζιού
• Καλαμπόκι, 5 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια
• Μπάμια, 5 μυστικά για την καλλιέργεια της μπάμιας
• Μαρούλι, 7 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια μαρουλιού
• Πώς χρησιμοποιούμε το θειάφι στα φυτά