Σελόζια, ένα τροπικό λουλούδι σε πολλά χρώματα
Σελόζια, ένα φυτό με εντυπωσιακά λουλούδια και έντονα χρώματα! H σελόζια είναι ένα ετήσιο ανθόφυτο χαμηλής ανάπτυξης με χαρακτηριστικά λουλούδια σε σχήμα λοφίου ή πλουμιστών φτερών. Χάρη στα ξεχωριστά λουλούδια της, η σελόζια είναι επίσης γνωστή με τις ονομασίες “λειρί του κόκορα” ή “χτένι του κόκορα”. Η σελόζια φτάνει σε ύψος από 20-70 εκατοστά, διαθέτει στενόμακρα πράσινα φύλλα και ανθοφορία σε κίτρινο χρώμα, ροζ, πορτοκαλί, κόκκινο και άσπρο χρώμα που εμφανίζεται μέσα στην άνοιξη και το καλοκαίρι. Ιδανική επιλογή για να προσθέσουμε χρώμα σε παρτέρια και σε βραχόκηπους, η σελόζια φυτεύεται επίσης σε γλάστρες στην αυλή και στο μπαλκόνι. Ας δούμε, αναλυτικά, τι φροντίδα χρειάζεται η σελόζια για να αναπτυχθεί και να απολαύσουμε τα υπέροχα πολύχρωμα λουλούδια της στον κήπο και στο μπαλκόνι μας.
Ως φυτό που κατάγεται από τις τροπικές περιοχές της Ασίας και της Αφρικής, η σελόζια αγαπά το ζεστό περιβάλλον και αναπτύσσεται καλύτερα σε ηλιοφανή σημεία. Βέβαια, μπορεί να ευδοκιμήσει και σε ημισκιερές θέσεις και να αναπτυχθεί σε πιο χαμηλό ύψος. Η σελόζια είναι σχετικά ανθεκτική σε συνθήκες ξηρασίας και καύσωνα, ωστόσο είναι ευαίσθητη στην παγωνιά και στους δυνατούς βοριάδες. Φυτεύεται στους περισσότερους τύπους εδαφών, αρκεί να διαθέτουν καλή αποστράγγιση για να απομακρύνεται το νερό. Για να φυτέψουμε τη σελόζια σε γλάστρα, προτιμάμε μπαλκόνι με νότιο ή δυτικό προσανατολισμό και ελαφρύ που επιτρέπει την εύκολη απομάκρυνση του νερού.
H σελόζια έχει μικρές απαιτήσεις σε νερό, καθώς είναι σχετικά ανθεκτική σε ξηρασία. Την περίοδο της άνοιξης ποτίζουμε κάθε 4-5 μέρες, ενώ την περίοδο του καλοκαιριού χρειάζεται πότισμα κάθε 3 μέρες. Αν έχουμε φυτέψει τη σελόζια σε γλάστρα, σε συνθήκες καύσωνα και έντονης ηλιοφάνειας, θα πρέπει να την ποτίζουμε κάθε 2 μέρες. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να επαναλαμβάνουμε το πότισμα της σελόζιας αφού έχει στεγνώσει το χώμα της γλάστρας ή της επιφάνειας του χώματος.
Η σελόζια αν και δεν έχει μεγάλες ανάγκες σε θρεπτικά στοιχεία, χρειάζεται για να μας δώσει πλούσια ανθοφορία. Για φυτά σελόζιας που έχουμε φυτέψει στον κήπο, προσθέτουμε πλήρες κοκκώδες λίπασμα, μία φορά το μήνα από τα μέσα της άνοιξης ως τα μέσα του καλοκαιριού. Προσέχουμε να μην βάζουμε υπερβολική ποσότητα λιπάσματος, ειδικά , γιατί μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα εγκαύματος. Σε φυτά σελόζιας που έχουν φυτευτεί σε , μπορούμε να προσθέτουμε υγρό λίπασμα ανθοφορίας κάθε 3 εβδομάδες από την άνοιξη ως τις αρχές φθινοπώρου.
Αν και η σελόζια είναι σχετικά ανθεκτική σε προσβολές από ασθένειες και έντομα, σε συνθήκες πυκνής φύτευσης και υπερβολικής υγρασίας μπορεί να παρουσιάσει καφετί κηλίδες στο φύλλωμα λόγω προσβολής από την ασθένεια της αλτερνάριας, καθώς και σαπίσματα στους βλαστούς και στα φύλλα λόγω προσβολής από την ασθένεια του βοτρύτη. Για την προστασία από τις ασθένειες της αλτερνάριας και του βοτρύτη ψεκάζουμε με υγρό διάλυμα μόλις εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα και επαναλαμβάνουμε κάθε 10 μέρες.
Την περίοδο του καλοκαιριού, η σελόζια προσβάλλεται σχετικά συχνά από τον τετράνυχο, το μικρό αραχνάκι που δημιουργεί ξηράνσεις στα φύλλα της. Για την προστασία από τετράνυχο, μπορούμε να ψεκάσουμε με βιολογικό σκεύασμα θερινού πολτού ή αλάτων καλίου που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Εναλλακτικά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σπιτικά υλικά, όπως και , και να ψεκάσουμε σύμφωνα με τις συνταγή που προτείνουμε στο άρθρο μας για την .
Μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα φυτά σελόζιας αρκετά εύκολα με δύο τρόπους: α) με σπόρους και β) με μοσχεύματα. Ας δούμε αναλυτικά ποια βήματα ακολουθούμε για κάθε μέθοδο πολλαπλασιασμού, προκειμένου να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά για να φυτέψουμε στον κήπο μας ή να χαρίσουμε σε αγαπημένα μας πρόσωπα.
α) Πολλαπλασιασμός της σελόζιας με σπόρο
Όταν ξεραθούν τα άνθη της σελόζιας μέσα στο φθινόπωρο, το φυτό αφήνει τον σπόρο ελεύθερα και μπορεί να δώσει ένα μεγάλο πλήθος νέων φυτών στον κήπο μας την επόμενη χρονιά. Φυτεύουμε τους σπόρους της σελόζιας σε στα μέσα της άνοιξης, όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τους 21°C. Σε αυτές τις συνθήκες, ο σπόρος της σελόζιας φυτρώνει σε 1-2 εβδομάδες ανάλογα την υγρασία. Μετά από 4-5 εβδομάδες, μπορούμε να μεταφυτέψουμε τα νέα φυτά σελόζιας σε μεγαλύτερη γλάστρα ή στην οριστική τους θέση στον κήπο.
β) Πολλαπλασιασμός της σελόζιας με μοσχεύματα
Μπορούμε να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά σελόζιας πολύ εύκολα με την μέθοδο . Την περίοδο του καλοκαιριού, κόβουμε τμήματα βλαστών μήκους περίπου 10 εκατοστών, από βλαστούς που δεν έχουν ανθίσει. Απομακρύνουμε τα 2/3 των φύλλων από την βάση του μοσχεύματος και τοποθετούμε τους βλαστούς σε γλάστρακια φυτωρίου που έχουμε γεμίσει με φυτόχωμα εξωτερικού χώρου. Διατηρούμε τα γλαστράκια σε δροσερό περιβάλλον και ποτίζουμε κάθε 1-2 μέρες. Μετά από 3-4 εβδομάδες, τα καινούρια φυτά σελόζιας θα έχουν ριζώσει και θα είναι έτοιμα για μεταφύτευση. Πρέπει να σημειώσουμε ότι ο πολλαπλασιασμός της σελόζιας με μοσχεύματα είναι αρκετά αποδοτικός και δεν απαιτεί χρήση ορμόνης ριζοβολίας.
Η σελόζια δεν χρειάζεται κλάδεμα. Στις αρχές του καλοκαιριού, αφαιρούμε ξεραμένα και ώριμα λουλούδια για να ανανεώσουμε το φυτό και να ενισχύσουμε τη διάρκεια και την ένταση της ανθοφορίας. Επίσης, μία καλλιεργητική τεχνική που συνηθίζεται είναι η αφαίρεση των πρώτων λουλουδιών της σελόζιας μόλις σχηματιστούν μέσα στην άνοιξη καθώς με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουμε στη συνέχεια αρκετά πλουσιότερη ανθοφορία.
Στη νοτιανατολική Ασία και στην Ινδία, η σελόζια είναι , καθώς τα φύλλα της και τα άνθη της τρώγονται σαν συνοδευτικό λαχανικό.